تحریریه «مداد»
عمده درآمد دولت کانادا از محل مالیاتی که از مردم و کسب‌وکارها جمع‌آوری می‌کند، تامین می‌شود. بنابراین مالیات یکی از مهمترین دغدغه‌های دولت کانادا است و هر بدرفتاری مالیاتی، عواقبی به همراه خواهد داشت که می‌تواند زندگی شهروندان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. از این رو بهتر است مردم نسبت به حقوق و وظایف مالیاتی خود اطلاعات بیشتری داشته باشند.
گفتگو درباره مالیات را با «مالیات بر فروش» آغاز می‌کنیم که بیشتر به درد شرکت‌های کانادایی و کبکی و صاحبان کسب‌وکارهای کوچک می‌خورد.
مالیات بر فروش
اولین مالیاتی که هر کانادایی در زندگی خود با آن روبرو می‌شود، «مالیات بر فروش» است. «مالیات بر فروش»، مالیاتی است که خریدار هنگام خرید کالا یا دریافت خدمات پرداخت می‌کند. ما در کانادا انواع مختلف «مالیات بر فروش» داریم که رایج‌ترین آنها GST است.
این مالیات که اسم آن با کنار هم گذاشتن اول کلمات General Sales Tax به دست آمده، مالیات بر فروشی است که خریدار کالا یا خدمات به دولت فدرال کانادا پرداخت می‌کند. نرخ این مالیات ۵ درصد و در کل کانادا ثابت است.
اما جدای از GST، هر استانی به شکل مستقل قوانین مالیاتی خود را دارد. استان‌ها مالیات استانی می‌گیرند و با درآمد حاصل از آن بودجه لازم برای وظایف دولت استانی را فراهم می‌کنند. نرخ این مالیات در هر استان متفاوت است. برای مثال این مالیات در استان انتاریو ۸ درصد و در استان کبک (QST نامیده می‌شود) ۹/۹۷۵ درصد تعیین شده است.
موضوع دوگانگی مالیات‌ها بین دولت فدرال و دولت استانی و سروکله زدن با دو اداره مالیات، موضوع گیج کننده‌ای است. آنقدر که در برخی استان‌ها «مالیات بر فروش» فدرال و «مالیات بر فروش» استانی را ترکیب کرده‌اند و یک مالیات واحد به نام HST بابت خرید کالا و خدمات از خریدار گرفته می‌شود. مبلغ دریافتی بابت این مالیات که نام آن برگرفته از حروف اول کلمات Harmonized Sales Tax است، به حساب دولت فدرال ریخته می‌شود. دولت فدرال سهم خود را برمی‌دارد و بعد مابقی آن را به دولت استانی برمی‌گرداند.
مالیات بر فروش در استان کبک
در استان کبک «مالیات بر فروش» یکپارچه اخذ نمی‌شود. کبکی‌ها دو مالیات فدرال GST و استانی QST را به فروشنده کالا یا خدمات پرداخت می‌کنند. فروشنده بعدا باید این مبالغ را به حساب اداره مالیات فدرال و استان کبک واریز کند. اما اگر صاحب کسب‌وکار هستید، خوب است بدانید که چون جمع‌آوری‌کننده و پرداخت‌‌کننده «مالیات بر فروش» هستید، اجازه دارید از محل مالیات بر فروش جمع‌آوری شده، مالیات بر فروش پرداختی به تامین‌کنندگان کالا یا خدماتی را که برای کسب‌وکار شما الزامی بوده (و شما قبلا پرداخت کرده‌اید) کسر و مابه التفاوت را به دولت فدرال و استانی پرداخت کنید.
معافیت از مالیات بر فروش
اما بعضی کالا و خدمات از پرداخت «مالیات بر فروش» معاف هستند. بنابراین نه مالیاتی گرفته می‌شود و نه فروشنده بعدا به دولت فدرال و دولت استانی بدهی دارد. فروشنده هم هنگام خرید این کالاها یا خدمات مالیات بر فروشی پرداخت نکرده پس نمی‌تواند از دولت درخواست کردیت کند.
برای مثال برای خرید یک خانه نو که از سازنده تحویل می‌گیرید باید هر دو مالیات فدرال و استانی را پرداخت کنید. اما خرید خانه دست دوم از «مالیات بر فروش» معاف است. یا به عنوان مثالی دیگر اجاره خانه مسکونی از پرداخت مالیات معاف است. در همین رابطه شارژ ساختمان، هزینه‌های پزشکی و دندانپزشکی و هزینه مهدکودک، کلاس‌های آموزشی مثل کلاس موسیقی و خدمات بانکی و خدماتی که توسط مراکز خیریه ارائه می‌شوند، همگی از پرداخت «مالیات بر فروش» معاف هستند.
در مقابل برخی کالاها از پرداخت «مالیات بر فروش» معاف نیستند اما نرخ مالیات آنها صفر است. برای مثال نرخ «مالیات بر فروش» مواد غذایی اولیه که نیاز هر خانواده‌ای است مثل شیر و نان صفر است. اما فروشنده احتمالا برای خرید آنها مالیات داده که حالا می‌تواند این مالیات را اعلام و به عنوان کردیت دریافت کند. پس برای کالاهایی مثل مواد غذایی اولیه، محصولات کشاورزی، داروهایی که با نسخه خریداری می‌شود، برخی لوازم پزشکی مثل سمعک و دندان مصنوعی، نرخ «مالیات بر فروش» صفر در نظر گرفته شده است. اگر فروشنده برای خرید این محصولات مالیاتی پرداخت کرده، می‌تواند به دو دولت فدرال و استانی اعلام و مبلغ را پس بگیرد.
مالیات بر فروش و صادرات از کانادا
صادرات کالا از کانادا نیز شامل همین قانون نرخ صفر برای «مالیات بر فروش» می‌شود. صادرکننده معمولا کالای صادراتی را از فروشنده کانادایی خریده و مالیات آن را پرداخت کرده است. اما خریدار خارجی او مالیاتی نمی‌دهد. این هم از آن مواردی است که صادرکننده می‌تواند مبلغ مالیاتی که خودش پرداخت کرده را از هر دو دولت فدرال و استانی طلب کند.
مژده میری
CPA Candidate
» قسمت دوم سلسله مطالب «مالیات بر فروش در کانادا و کبک» را بخوانید
الفبای مالیات در کانادا؛ ثبت شماره GST و QST
» مجموعه کامل مقاله‌های مداد درباره «مالیات بر فروش در کانادا و کبک»
سپهر صادقی
