فرمهر امیردوست
در این مقاله که برگرفته از دایره‌المعارف کانادا است مروری خواهیم داشت بر تاریخچه پیدایش نانایمو بار. در پایان نیز دستور تهیه آن را مشاهده خواهید کرد.
تاریخچه
سابقه تهیه دسر بدون نیاز به پخت به آغاز تقویم میلادی می‌رسد، مارکوس گویس آپیسیوس اولین نفری بود که دستور تهیه ژله به همراه خرده نان خیس شده در شراب و پنیر را شرح داده است که در برف خنک می‌شود. ترافل انگلیسی هم یکی دیگر از دسرهایی است که بدون نیاز به پخت و تنها با استفاده از تکه‌های کیک اسفنجی خیس خورده در لیکور، لایه‌های کاستارد و مربا، و با پوشش خامه تهیه می‌شود و سابقه‌اش دست کم به قرن شانزدهم میلادی می‌رسد.
در تاریخ مدرن، می‌توان گفت که دسرهای فوری یخچالی پس از جنگ جهانی دوم به اوج محبوبیت خود رسیدند، چون شکر و کره که در زمان جنگ نایاب بودند در چندین سال ابتدایی پس از جنگ دوباره در بازار موجود شد. شیرینی‌دوست‌ها بهترین ساعات روزشان را به آزمایش دستور تهیه دسرهایی می‌گذراندند که مارشمالو، شیرعسل، و خرده بیسکوئیت جزو مواد اولیه‌اش بود. دلیل دیگر محبوبیت دسرهایی از این دست این بود که مواد مورد نیاز تقریبا گرانقیمتی که در آن‌ها به کار می‌رفت به نوعی نشان‌دهنده جایگاه اجتماعی بود و به مرور تبدیل به سمبل رفاه شد. به علاوه هزینه گزاف، زمان زیادی که صرف تهیه این دسرها می‌شد به این معنی بود که «خانم خانه» به اندازه کافی وقت اضافی برای انجام کارهای «لوکس» دارد و مانند باقی زن‌ها مجبور به فعالیت‌های اقتصادی در خارج از خانه نیست.
ابداع نانایمو بار
در دهه ۴۰ میلادی چندین و چند دستور تهیه کیک بدون نیاز به پخت در روزنامه «ونکوور سان» (یا خورشید ونکوور) منتشر شده بود، منجمله دو دستور تهیه که با پایه بیسکوئیت خرد شده و نارگیل آماده می‌شد و در سال‌های ۱۹۴۷ و ۱۹۴۸ منتشر شد. اما دستور تهیه نانایمو بار به این ترتیبی که امروزه آماده می‌شود برای اولین بار در ضمیمه زنان «کتاب آشپزی بیمارستان نانایمو» چاپ شده بود که در سال ۱۹۵۲ منتشر شد. دستور دسرهای دیگری نیز در این ضمیمه موجود بود که نام‌هایی همچون «چاکلت اسکوئر» (به بریده‌های مربع شکل دسر «اسکوئر» می‌گویند، و «اسکوئر لیمو» احتمالا معروف‌ترین آن‌ها است) یا «چاکلت اسلایس» داشتند. نزدیک‌ترین دستور به نانایمو بار امروزی در سال ۱۹۵۳ در «ونکوور سان» و با نام «نانایمو بار» منتشر شد. در برخی از موارد «لاندن فاگ بار» نیز خوانده می‌شد که اشاره‌ای دارد به نوشیدنی گرمی با پایه چای، شیر و خامه، و شکر فراوان.
در مورد تاریخ ابداع نانایمو بار باورهای عمومی دیگری هم وجود دارد، که اثبات آن‌ها معمولا دشوار است. مثلا ضمیمه زنان کتاب آشپزی بیمارستان نانایمو ادعا می‌کند که نمونه‌ای از این دستور در سال ۱۹۳۶ در ونکوور سان منتشر شده است، اما مدرکی از آن در دست نیست. نویسنده سری کتاب‌های آشپزی «کمپانی کامینگ»، جین پره، نیز ادعا می‌کند که این دسر در اصل در استان آلبرتا تهیه شده و «اسماگ بار» نام داشته. پره که متولد ۱۹۲۷ بوده ادعا می‌کند که به خوبی به یاد دارد مادر و مادربزرگش این دسر را پیشتر از سال ۱۹۲۷ در آلبرتا تهیه می‌کرده‌اند. اما تحقیقی که درباره کتاب‌های آشپزی دهه‌های ۲۰ و ۳۰ میلادی انجام شده هیچ مدرکی دال بر وجود چنین دستوری نیافته است.
محبوبیت در عصر مدرن
سوزان مندلسون، که مسئولیت تهیه کتاب آشپزی اکسپو ۸۶ ونکوور را بر عهده داشت، در گسترش محبوبیت این دسر نقش به سزایی داشت. علاوه بر این، لباس عروسکی نانایمو بار که «نانایمو بارنی» نام داشت به عنوان مسکات یا علامت رسمی شهر نانایمو انتخاب شد، و شهردار وقت نیز مسابقه‌ای برای انتخاب بهترین دستور تهیه نانایمو بار برگزار کرد. به این ترتیب نام نانایمو برای همیشه با این دسر گره خورد.
پس از آن نانایمو بار در کشتی‌های مسافربری بریتیش کلمبیا به فروش رسیدند، که باعث محبوبیت این دسر در سراسر کانادا شد. امروزه بسته‌های نانایمو بار در یخچال فروشگاه‌هایی مثل کاستکو، استارباکس، و کافی‌شاپ‌های سراسر کانادا و آمریکا یافت می‌شود.
شهر نانایمو برای استفاده از محبوبیت این دسر، جشنواره نانایمو بار را هم برگزار می‌کند که مشابه با جشنواره «تارت کره‌ای» اونتاریوست: امکان تست مزه نانایمو بار و ترکیب آن با دیگر دسرهای کلاسیک در مکان‌های مختلف فراهم می‌شود. از جمله ترکیبات مشهور نانایمو بار می‌توان به نانایمو بار سوخاری، نانایمو بار بیکن و شهد افرا، نانایمو بار کره بادام زمینی، و وافل نانایمو بار اشاره کرد.
در نظرسنجی خوانندگان نشنال پست در سال ۲۰۰۶، نانایمو بار به عنوان نخستین دسر محبوب کانادا انتخاب شد. «کافی کریسپ»، «بیوور تیل» («دم سگ آبی»، پیراشکی شکلاتی ویژه‌ای که در استان کبک رایج است)، و حتی «آیسد کپ» تیم هورتونز در مقام‌های بعدی قرار گرفتند.
طرز تهیه
برای لایه پایه، ۱/۲ فنجان کره بدون نمک، ۱/۴ فنجان شکر، و ۵ قاشق غذاخوری پودر کاکائو را در ظرفی مناسب روی آب جوش (حرارت غیرمستقیم) قرار داده، حل و مخلوط کنید. یک عدد تخم مرغ اضافه کنید و هم بزنید تا مخلوط پخته و غلیظ شود. از روی حرارت بردارید. ۱ و ۳/۴ فنجان بیسکوئیت خرد شده، ۱ فنجان نارگیل خرد شده، و ۱/۲ فنجان بادام خرد شده اضافه کنید. سینی مناسب کیک‌پزی، ۸ اینچ در ۸ اینچ، را با کاغذ شیرینی‌پزی بپوشانید و سپس مواد را روی آن گذاشته، خوب فشار داده و صاف کنید.
برای لایه میانی، ۱/۲ فنجان کره را بزنید تا خامه شکل شود، ۲ قاشق غذاخوری و ۲ قاشق چایخوری خامه سنگین یا خامه شیرینی‌پزی، و ۲ قاشق غذاخوری پودر کاستارد وانیلی اضافه کنید. به تدریج ۲ فنجان شکر شیرینی‌پزی (شکر تصفیه شده پودری) را به مخلوط اضافه کنید. بزنید تا سبک و پف‌دار شود. سپس روی لایه پایه را با این مخلوط بپوشانید.
برای لایه سوم، ۴ واحد شکلات نیمه‌شیرین (هر کدام معادل ۳۰ گرم) و ۲ قاشق غذاخوری کره بدون نمک را روی حرارت پایین آب کنید. صبر کنید تا خنک شود، و همچنان که در حالت مایع قرار دارد آن را روی لایه دوم بریزید و در یخچال خنک کنید.
برای سرو، به صورت مربع بریده و میل نمایید.
