زینب یوسفزاده
گنت شمالی (Northern Gannet) یک مرغ دریایی بزرگ سفید رنگ است. چشمهای گردش در یک حلقه آبی محصور شده و دور چشمهایش انگار به سرمه سیاه رنگی زینت شده است. دنباله این سرمه از یک طرف به منقار نوک تیز و بلند آبی خاکستریش میرسد و به او چهرهای اساطیری میدهد. بالهایش در حال گشوده ممکن است به ۱۸۰ سانتی متر برسد. نوک باهایشان مشکی است. یکی از زیباترین ویژگیهای این پرنده کانادایی که تشخیص آن را از فاصله دور از سایر مرغهای دریایی ممکن میکند، هاله زرد خوشرنگی است که روی پرهای سرش وجود دارد.
وزن گنتهای بالغ حدود ۳ کیلوگرم است و قدشان ممکن است تا یک متر برسد. غذای اصلی گنتها ماهی است. آنها صیادان ماهری هستند و در هنگام شکار صحنههایی میآفرینند که علاقمندان به پرندهنگری را به وجد میآورد.
بینایی خارقالعاده، این توانایی را به این پرندگان میدهد که شکارشان را از ۲۰ تا ۳۰ متری بالای سطح دریا، در عمق آب شناسایی کنند. در این حالت بالهای خود را به صورت ویژهای درکنار بدن جمع میکنند و مانند یک تیر با سرعت صد کیلومتر در ساعت به سمت آب شیرجه میزنند. شدت شیرجه گنت به خودی خود آنها را تا عمق ۵ متری آب میبرد. ولی آنها میتوانند با کمک بالها و پاهایشان، تا ۱۵ متر دیگر در عمق آب فرو روند و ماهیها را دنبال کنند. چشمهایشان طوری تکامل یافته است که به خوبی میتوانند زیر آب را ببینند.
گنتها پرندگان بسیار پر سر و صدایی هستند. یکی از کارکردهای اصوات ویژهای که از خود تولید میکنند این است که در هنگام صید ماهی و شیرجه در آب سایر افراد گروه را از محل خود آگاه کنند و جلوی بروز تصادف احتمالی را بگیرند. در زیر پوست خود بالشتکهای کوچک هوایی دارند که به آنها کمک میکند به سرعت از عمق آب به سطح برسند. پرهای این مرغ دریایی زیبا به خاطر ماده روغنی که در زیر پوست تولید میشود ضدآب است و به این پرندهها اجازه میدهد که مدت زیادی را در آب شنا کند.
» همچنین بخوانید گزارش ویدئویی: سفر جادهای از مونترال به گسپه، آشنایی با منطقه و برنامهریزی سفر
مکانهایی مانند جزیر «بن اوانتور» در کبک، سواحل خلیج سن لوران و سواحل شمالی دریای آتلانتیک، زیستگاه بهار و تابستان و مکان فرزندآوری گنتها است. آنها در کلونیهای پر جمعیت در شیب صخرههای رو به آب و بیشتر در جزیرهها جمع میشوند. پرندههای نر و ماده از نظر ظاهر شبیه هم هستند. ساختن لانه وظیفه پرنده نر است. مواد ساخت لانه هر چیز شناور روی آب است: چوب، علف و جلبک. گاهی نیز محققان چیزهای عجیبی در خانه گنتها دیدهاند مثل توپ گلف، دندان مصنوعی، تور ماهیگیری، خودنویس و ساعت طلا!
وقتی لانهای با قطر ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر آماده شد، مادهها در کنار این لانهها قدم میزنند و آنها را برانداز میکنند تا با توجه به هنر لانهسازی یکی از پرندههای نر، جفت خود را بیابند. پرنده نر سرش را به جلو و عقب میبرد و به ماده، خودی نشان میدهد. وقتی پرنده ماده جفتش را برگزید، اگر حتی نه تا پایان عمر، ولی تا مدت بسیار طولانی با هم و تک همسر میمانند.
گنتها در هر سال فقط یک تخم ۱۰۰ گرمی میگذارند. اگر اولی از دست رفت برای گذاشتن تخم دوم دست به کار میشوند. جوجهها حدود ۶ تا ۷ هفته در تخم هستند و بعد از بیرون آمدن تا سه ماه توسط پدر و مادرشان تغذیه میشوند. از زمانی که بچهها آنقدر قوی شوند که بتوانند در آب شنا کنند، مستقل میشوند. ذخیره اولیه بدن آنها برای ۲ تا ۳ هفتهشان کافیست و تا وقتی شکار را یاد بگیرند آنها را حفظ میکند.
پر گنتهای جوان خاکستری-قهوهای است و تا زمانی که به سن بلوغ برسند، پرهایشان به تدریج سفید میشود. همه گنتها در شروع فصل سرما به یک منطقه مهاجرت نمیکنند. جوانترها مسیرهای طولانیتری را میپیمایند و ممکن است به نیمکره جنوبی و سواحل مکزیک بروند. ولی آنها که بالغ شدهاند حدود ۸۰۰ تا ۱۶۰۰ کیلومتر دورتر در غرب مدیترانه یا آفریقا زمستان را میگذرانند. این فوج پراکنده دوباره در فصل فرزندآوری در بهارآینده به همان مکان قبلی و به همان لانه قبلی باز میگردند و باز همه گرد هم میآیند.
در حالت طبیعی گنتها میتوانند تا ۳۵ سال زندگی کنند. شکارچیان آنها والها، فوکها، کوسهها و عقابها هستند. همچنین تخمها و جوجههای گنتها نیز ممکن است غذای راسوها، روباههای قرمز و کلاغها شوند.
حدود هفتاد و پنج درصد از جمعیت گنتهای آمریکای شمالی یعنی حدود ۵۶ هزار زوج مرغ دریایی در کبک زندگی میکنند.
با اینکه به غیر از بن اوانتور دو منطقه دیگر در کبک و سه منطقه در نیوفاندلند از کلونی این پرندهها وجود دارد ولی جزیره بن اوانتور در «پارک پرسه» یکی از بهترین جاهایی است که میتوانید از نزدیک این همسایگان پر سر و صدا را ببینید و ساعتها محو حرکات و زندگی پر جنب و جوش آنها شوید.
