فرمهر امیردوست
عدم رسیدگی و حل اینگونه معضلات، مهاجران را ناگزیر کرده که برای ادامه زندگی به کارهای جنرال غیرتخصصی روی بیاورند و در نهایت به دنبال فرصت‌های شغلی در استان‌های دیگر و نقل مکان به جای دیگری در کانادا باشند. به گفته متخصصان، کبک باید برنامه‌ای کارآمد برای برطرف کردن معضل کمبود نیروی کار و عدم موفقیت در جذب مهاجران داشته باشد.
عبدالوحید از جمله کسانی است که به عنوان نیروی کار متخصص به استان کبک مهاجرت کرده، و از سیاستمداران می‌خواهد به جای بحث بر سر چرایی و چگونگی پذیرش مهاجران به کبک، به متخصصین تازه‌وارد کمک کنند تا در حوزه و زمینه تخصصی خود مشغول به کار شوند.
عبدالوحید که در رشته شیمی تحصیل کرده و دو مدرک فوق لیسانس دارد پنج سال پیش با همسر و سه فرزندش به کبک مهاجرت کرده است. او که اصالت پاکستانی دارد قبل از مهاجرت اطمینان داشته که در حوزه تحصصی خود در کبک شغلی خواهد یافت – احتمالا در صنعت داروسازی یا پتروشیمی و یا حتی صنایع غذایی. اما اکنون در مرکز تلفن مشغول به کار است و با اینکه صدها رزومه برای شرکت‌های مختلف ارسال کرده، تمامی برنامه‌های کاریابی ارائه شده در مرکز اشتغال کبک را گذرانده و زبان فرانسه آموخته، این تنها کاری است که توانسته به دست بیاورد.
چنین سرگذشت و وضعیتی به نظرتان آشنا نیست؟
در حال حاضر نود هزار موقعیت شغلی در کبک خالی است. سیاستمداران و رهبران شهری، تجار و صاحبان کسب و کار بارها و بارها استان را به جذب مهاجر بیشتر دعوت کرده‌اند تا مشکل کمبود نیروی کار متخصص حل شود. اما جذب تازه‌مهاجران در بازار کار کبک به این سادگی نیست.
فرانسوآ لوگو، رهبر حزب CAQ معتقد است میزان بیکاری در میان مهاجران کبک که پنج سال یا کمتر در این استان ساکن بوده‌اند تا حدود ۱۶ درصد است – که تقریبا ۱۰ درصد بیشتراز عموم مردم در استان است.
برنامه‌های «ناکارآمد و بی‌نتیجه»
ماری ترزا چیچا، اقتصاددان و استاد دانشکده روابط صنعتی دانشگاه مونترال، برنامه‌های کبک را برای جذب مهاجران ناکارآمد و بی‌نتیجه خوانده است. به گفته چیچا، کبک سالانه نیم میلیارد دلار برای برنامه‌هایی نظیر PRIIME دریافت می‌کند (برنامه یارانه استانی برای صاحبان مشاغلی است که تازه مهاجران را استخدام می‌کنند)، و بایستی به کاهش هزینه آموزش و جذب بیانجامد. اما سال گذشته این برنامه تنها به ۱۵۰۰ مهاجر کمک کرده است. با توجه به تعداد بالای مهاجران کبک، این عدد واقعا کم است.
زبان فرانسه تضمین کار نیست
از طرفی، به گفته چیچا، بالاترین درصد بیکاری در میان مهاجران کشورهای شمال آفریقا، یعنی الجزایر، تونس، و مراکش دیده می‌شود، که همگی زبان فرانسه می‌دانند. در نتیجه، همانطوری که چیچا می‌گوید: «معضلات دیگری در میان است.» – به زبان ساده، تبعیض.
چنانچه مهاجران موفق به یافتن شغل مناسب در استان کبک نشوند، ناگزیر از ساکن شدن در استان‌های دیگر هستند. این بدان معنی است که برنامه جذب مهاجر استان کبک با شکست مواجه شده است. آمار می‌گوید که ۳۶ درصد تازه‌مهاجران در همان ۵ سال اول از کبک به استانی دیگر در کانادا مهاجرت می‌کنند.
» همچنین بخوانید مهاجرت به کبک و زبان فرانسه؛ سیستم درست کار نمی‌کند!
شبی و همسرش، ابوزید، از جمله افرادی هستند که با دو فرزندشان در سال ۲۰۱۳ به کبک مهاجرت کرده‌اند. رویای این خانواده، همچون هزاران خانواده دیگر، پیدا کردن فرصت شغلی مناسب و ساختن زندگی ایده‌آل بوده است. شبی می‌گوید: «تمام برنامه ما بر اساس توانایی یافتن کار برای همسرم به عنوان یک معمار بود.» ابوزید که مدرک معماری از کشور فرانسه دارد و بیش از سی سال تجربه بین‌المللی در طراحی ساختمان او را در صدر فهرست افراد دارای مهارت کافی برای یافتن شغل قرار می دهد، سه سال در انتظار تایید مدارکش بوده و پس از آن نیز نتوانسته شغل مناسبی پیدا کند و اکنون به عنوان نظافتچی مشغول به کار است.
شبی، که اکنون در حال اتمام مدرک مهندسی بیوشیمی است و به زودی به جمع بیکاران در جستجوی کار خواهد پیوست، می‌گوید: «اگر موقعیت شغلی در جایی دیگر پیدا کنم، آماده‌ام که نقل مکان کنم. ما برای زندگی بهتر اینجا آمدیم، و زندگی بهتر با پیدا کردن شغل آغاز می‌شود.»
تبعیض باید رفع شود
چیچا می‌گوید که کمبود نیروی کار در کبک به این معنی است که این استان نمی‌تواند تعداد پذیرش مهاجر متخصص را کاهش دهد، و کسانی که مهاجران را به عنوان تهدید معرفی می‌کنند تنها «بهانه‌ای برای کنار گود نشستن» جور می‌کنند. به گفته چیچا، اگر دولت آینده قصد دارد از ریزش تقاضای مهاجران برای ورود به کبک جلوگیری کند، چاره‌ای ندارد جز اینکه بپذیرد تبعیض وجود دارد.
راه اساسی
رفع معضل تبعیض این است که برنامه‌های برابری استخدام توسعه یابد. تمامی صاحبان مشاغل باید قانونا ملزم شوند تا درصد مشخصی نیروی کار متخصص از اقلیت‌های ملموس استخدام کنند.
