مریم ایرانی
نمایش «شبکاری» به کارگردانی صحرا فتحی روز جمعه ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۸ در سالن اسکار پترسون در مونترال به روی صحنه رفت.
«شبکاری»، روایتی است بی‌پروا از یک مشکل بزرگ و ملوس در زندگی زوج‌های ایرانی که از آن به نام نارضایتی جنسی و طلاق عاطفی نام برده می‌شود. زوجی که نقش‌های آنان را بهنوش بختیاری و احسان کرمی بازی می‌کنند، روی صندلی مطب و خطاب به پزشک روانشناس‌شان که همان تماشاگران هستند، از خصوصی‌ترین مسائل زندگی خود که در نهایت به رختخواب ربط پیدا می‌کند، حرف می‌زنند.
مرد در این نمایش، نماد مردی سنتی و نگاهی کلاسیک به مساله ازدواج و زندگی زناشویی است که تاجر فرش در بازار است و زن، یک زن خانه‌دار که نماد یک دیدگاه مدرن و امروزی‌تر و شاید به تعبیری تحت تاثیر فضای مجازی و تبلیغات رسانه‌ای است. هرکدام از آن‌ها با زاویه دید خودشان در زندگی مشترکی که دارند، احساس بدبختی و عدم اعتماد به نفس دارند.
تفاوت آن‌ها در نحوه زندگی و انتظاراتشان، باعث می‌شود تا تلاش‌هایشان برای ارتباط موفق و رضایتمندی از زندگی مشترک به جایی نرسد. مرد با غذا و آداب و رسوم قدیمی و آشنایی که سال‌ها با آن زندگی کرده، خوشحالتر است و دوست ندارد که با تغییرات موج مدرنیته ای که زن را شیفته خودش کرده هماهنگ شود. زن نیز تحت تاثیر جامعه و نگاهی که سنت های دیرین را دیگر تنها راه خوشبختی نمی‌داند، نمی‌تواند دنیای همسرش را درک کند. نتیجه این می‌شود که آن‌ها دیگر با هم هیچ رابطه جنسی و نزدیکی ندارند و روز به روز از یکدیگر دورتر شده‌اند. در نهایت نیز زن یک روز مرد را می‌‌گذارد و می‌رود.
دیالوگ‌های نمایش، بسیار بی‌پروا و با لحنی نیمه جدی همراه با شوخی و کنایه‌های کلامی به بسیاری از مسایل روز جامعه ایرانی پرداخته و می‌کوشند که با خنداندن مخاطب، از تلخی و عمق این ماجرا بکاهد. اما در جایی که طبق آمارهای رسمی مراکز سلامت در ایران روابط جنسی ۸۰ درصد علت اصلی طلاق‌ها هستند، می‌توان در عین خنده‌دار بودن، تاسفی عمیق را برای این مساله در دل خود احساس کرد. مساله‌ای که در فرهنگ و نگاه ایرانی حرف زدن از آن قشنگ نیست و آدم‌ها آگاهانه حاضرند از صحبت درباره آن اجتناب کنند.
اهمیت پرداخت به چنین موضوعاتی شاید به خوبی در یکی از دیالوگ‌ها خودش را نشان می‌دهد. جایی که شخصیت زن نمایشنامه، با اعلام اینکه اگر هنرمندان به جای هشتگ‌های حمایتی از برخی مسایل از هشتگ رختخواب حمایت کنند، شاید بتوان راحت‌تر از این موضوع صحبت کرد.
با وجود موضوع جسورانه و اجرای نسبتا موفق و بازی‌های تقریبا قابل قبول هنرمندان، باید گفت که این نمایش در برابر آثار هنری و قدرتمندی که در تئاتر ایران روی صحنه می‌روند، حرفی برای گفتن ندارد. در واقع می‌توان گفت که یک جور روخوانی و بدون هیچ بازی ویژه‌ای است که می‌خواهد به ضرب و زور برخی اصطلاحات و عبارات کنایه آمیز و خنده دار، مخاطبان را راضی از سالن بیرون بفرستد.
بی‌پروایی بیش از حد در گفتن برخی عبارات در نمایش «شبکاری» باعث می‌شود تا دیدن آن به همراه بچه‌ها مناسب نباشد. موضوعی که حداقل در اجرای مونترال باید از قبل اطلاع‌رسانی می‌شد تا عده‌ای از مخاطبین را وادار به ترک سالن نمایش در حین اجرا نکند.
با این حال «شبکاری»، تلاشی است برای بازکردن باب گفتگو درباره موضوع مهم صحبت درباره نارضایتی جنسی در زندگی‌های مشترک ایرانی ها. موضوعی که شاید حتی بعد از مهاجرت کردن و هجوم مشکلات عمومی ناشی از آن، خودش را بیشتر هم نشان می‌دهد و باعث از هم‌پاشیدگی بسیاری از خانواده‌ها می‌شود.
همچنین بخوانید:
