مهرنوش اردلان یکتا
این روزها و با گرم‌تر شدن هوا، نام بیماری لایم را دوباره در خبرها بر سر زبان افتاده است. بیماری لایم (Lyme disease) نوعی بیماری عفونی است که با انتقال باکتری بورلیا برگدورفری (Borrelia burgdorferi) از طریق گزش نوعی کنه موسوم به کنه پاسیاه به انسان و یا سایر حیوانات منتقل می‌شود.
بیماری لایم در برخی نقاط کانادا به واسطه وجود این نوع کنه شایع است. کنه‌های پاسیاه بیشتر در مناطق جنگلی و انباشته از برگ درختان بر روی زمین یا بر روی علف‌های بلند وجود دارد. باید توجه داشت که تنها ۲۰ درصد از این نوع کنه آلوده به باکتری است.
در سال ۲۰۱۷، نزدیک به ۱۵۰۰ مورد ابتلا به لایم در کل کانادا گزارش شده که نسبت به سال قبل حدود ۵۰ درصد افزایش داشته است
در استان کبک مناطق شمال و غرب استایر (Estire)، قسمت بزرگی از مونته‌رژی (Montérégie)، جنوب غربی موریسی (Mauricie) و مرکز کبک و اوتاوه (Outaouais) میزان این آلودگی بالاست. از سال ۲۰۱۱ افزایش میزان شیوع بیماری لایم در کانادا مشاهده شده است. در سال ۲۰۱۷، نزدیک به ۱۵۰۰ مورد ابتلا به لایم در کل کانادا گزارش شده که نسبت به سال قبل حدود ۵۰ درصد افزایش داشته است و همین مسأله نگرانی‌هایی در مورد افزایش شیوع بیماری لایم در فصل گرم جاری، ایجاد کرده است.
نشانه‌های ابتلا به لایم
در حدود سه تا ۳۰ روز بعد از گزش توسط کنه آلوده که معمولا بدون درد است، نشانه‌های بیماری لایم ظاهر می‌شود. نشانه‌های زودرس لایم شامل: راش پوستی دایره‌ای در محل گزش که به سرعت بزرگ می‌شود و به شکل چشم گاو است، تب، لرز، سردرد، خستگی، دردهای عضلانی و مفصلی و تورم غدد لنفاوی است.
چنانچه لایم در این مرحله تشخیص داده نشود و یا درمان انجام شده، مؤثر نباشد علائم تأخیری ظاهر شده و هفته‌ها یا ماه‌ها می‌تواند باقی بماند. این نشانه‌ها شامل: فلج عصب هفت صورت، دردهای متناوب عضله و مفاصل، اختلالات و التهابات قلبی، اختلالات عصبی مانند از دست دادن حافظه و التهاب مغزی، التهابات شدید مفصلی به ویژه در زانو و راش‌های متعدد پوستی است.
بیماری لایم واکسن ندارد، از فردی به فردی دیگر یا با تماس نزدیک منتقل نمی‌شود و تنها راه انتقال آن گزش توسط کنه است
اگر کنه گزید!
در صورت گزیده شدن با کنه و یا بروز راش مشابه در استان کبک با شماره 811 (info- Santé) تماس بگیرید و یا با پزشک مشورت کنید.
تشخیص بیماری در روزهای اولیه بعد از گزیده شدن به وسیله پزشک و بر اساس شرح حال و معاینه در صورت وجود راش پوستی است چرا که آزمایش‌های خونی نمی‌توانند عفونت را در ۲ تا سه هفته ابتدای بیماری نشان دهد. درمان با کمک آنتی‌بیوتیک انجام می‌گیرد و بسته به زمان شروع درمان نوع دارو، راه تجویز یا طول درمان متفاوت است.
» همچنین بخوانید بیماری لایم و هیاهوی درمان بلندمدت با آنتی‌بیوتیک توسط دکتر امیر خدیر
این بیماری از فردی به فردی دیگر با تماس نزدیک منتقل نمی‌شود و تنها راه انتقال ،گزش کنه است. هیچ واکسنی هم برای پیشگیری وجود ندارد.
اگر بر روی بدن خود، کنه مشاهده کردید با استفاده از یک انبرک کوچک مانند موچین، آن را با احتیاط از نزدیکترین نقطه به بدنتان بگیرید، از پوست جدا کرده، در داخل یک ظرف در بسته قرار دهید و هنگام مراجعه به پزشک، با خودتان همراه داشته باشید
راه‌های پیشگیری از لایم
برای پیشگیری از بیماری لایم مؤثرترین راه، جلوگیری از گزش کنه است. بدین منظور در ماه‌های مه تا ژوئیه در نواحی که میزان شیوع بیماری بالاست از رفتن به میان جنگل‌های با پوشش برگی و علف بلند اجتناب کنید. در صورتی که قصد چادر زدن و یا پیاده روی در مناطق پر درخت را دارید از لباس‌های رنگ روشن با آستین‌های بلند، شلوار و کفش‌های پوشیده استفاده کنید. لباس‌های رنگ روشن به شما کمک می‌کند که در صورتی که کنه بر روی بدن شما باشد خیلی سریع‌تر تشخیص دهید. اندازه کنه یک تا ۳ میلیمتر و تقریبا به اندازه یک دانه کنجد است.
حتما از اسپری‌های دفع حشرات که حاوی ماده DEET یا اکاریدین (Icaridin) باشد برای قسمت‌هایی از پوست که بدون پوشش است -به جز صورت- استفاده کنید. بر روی مسیرهای پیاده‌روی حرکت کنید که احتمال مواجهه با کنه را کاهش می‌دهد. کنه قادر به پرش نیست و از بالا رفتن استفاده می‌کند. بعد از برگشت به منزل حتما تمام بدن، روی سر و لای موها را بررسی کنید و به سرعت دوش بگیرید.
چنانچه حیوان خانگی‌تان نیز با شما همراه بوده است بدن او را هم به دقت بررسی کنید. لباس‌هایتان را با آب داغ شسته و در خشک کن بر روی درجه حرارت بالا خشک کنید .
اگر بر روی بدن خود، کنه مشاهده کردید با استفاده از یک انبرک کوچک مانند موچین آن را با احتیاط بردارید و در داخل یک ظرف در بسته قرار دهید. زیرا اگر کنه کمتر از 24 ساعت به بدن شما بچسبد، نمی‌تواند باکتری را منتقل کند. در اولین فرصت در صورت مشاهده راش پوستی و یا گزش کنه به مرکز درمانی مراجعه کنید. در هنگام مراجعه به پزشک، کنه را با خودتان ببرید.
برای مشاهده نقاطی که شیوع بیماری در کانادا بالاست به وب سایت Public Health Agency of Canada مراجعه کنید.
خواندن این مطلب هم می‌تواند برایتان جالب باشد:
مجله مداد
