نیروانا احسانی
روند بررسی و تایید یک واکسن، شامل مواردی ازجمله اثر واکسن، مدت‌زمان مصونیت در برابر عامل بیماری، جزئیات مربوط به تفاوت بین سیستم‌عامل‌های واکسن نوآورانه و سنتی و برنامه‌های تغییر جهت تجویز دوزها است و تمامی این موارد در آزمایشات مربوط به واکسن‌های فایزر، مدرنا و آسترازنکا نیز رعایت شده. اما اعداد و ارقام و جزئیات گاهی مردم را سرگردم می‌کند و تصمیم گیری برای انتخاب واکسن برای آن‌ها سخت می‌شود.
به طور کلی برای کانادایی‌هایی که به استفاده از مهارت‌های تخصصی برای یافتن بهترین گزینه، عادت دارند، انتخاب بسیار آسان است. به گفته تانیا واتس (Tania Watts)، متخصص ایمنی‌شناسی از دانشگاه تورنتو، وی از هر واکسنی که به وی پیشنهاد شود، استفاده می‌کند زیرا احتمال ابتلا به بیماری شدید و مرگ ناشی از آن را کاهش خواهد داد.
در حالی که هیچ مطالعه مستقیمی روی واکسن‌های کووید۱۹ انجام‌نشده است، داده‌های فعلی حاکی از آن است که واکسن آسترازنکا به‌اندازه واکسن‌های مدرنا و فایزر- بایوتک در جلوگیری از شدت بیماری جدی و مرگ ناشی از آن مؤثر است. بااین‌حال، ممکن است این واکسن در جلوگیری از بیماری خفیف کمتر اثرگذار باشد. این تفاوت کافی بود تا یک کمیته مستقل از کارشناسان در توصیه‌هایی که دوشنبه توسط آژانس بهداشت عمومی کانادا و به‌صورت آنلاین منتشر شد، بین واکسن آسترازنکا و دو مورد دیگر تمایز قائل شود.
» همچنین بخوانید همه آنچه باید درباره واکسن‌های فایزر و مدرنا بدانیم
این کمیته تشخیص داد که با توجه به داده‌ها، تزریق واکسن آسترازنکا برای افراد ۶۵ سال و بالاتر توصیه نمی‌شود. این تصمیم توسط برخی کشورهای اروپایی نیز اتخاذشده است.
در توصیه‌های جدید همچنین مشخص‌شده است، کسانی که قبلاً برای واکسیناسیون اولویت‌بندی شده‌اند، ازجمله کارکنان بهداشت و کادر پزشکی و بومیان کانادا، باید واکسن‌های mRNA را به‌عنوان گزینه اول دریافت کنند. در مواردی که واکسن mRNA در دسترس نباشد، آسترازنکا باید تزریق شود چراکه مزایا و اهمیت واکسیناسیون زودهنگام حتی با واکسن‌هایی که ممکن است تأثیر کمتر داشته باشند به‌مراتب بیشتر از واکسینه شدن دیرهنگام با واکسن مؤثرتر است. در ضمن بر اساس تأکید این کمیته، گیرنده‌ها باید از گزینه‌های فعلی واکسن محلی رضایت آگاهانه داشته باشد.
در اینجا این سؤال مطرح می‌شود که آیا توصیه‌های محدودکننده کمیته در مورد واکسن آسترازنکا ممکن است باعث شود برخی از افراد از دریافت آن خودداری کنند؟
دکتر شلی دیکس، نایب‌رئیس کمیته و ناظر پزشکی بر بهداشت استان نوا اسکوشیا، در این رابطه عنوان کرد که پذیرش واکسن یکی از نکات موردتوجه کمیته است، اما ما همچنین باید اطمینان حاصل کنیم که داده‌های موجود را بررسی کرده و توصیه‌های مبتنی بر شواهد را ارائه می‌دهیم. در ضمن این کمیته با کسب داده‌های جدید و تأیید واکسن‌ها بیشتر، می‌تواند در مورد توصیه‌های خود تجدیدنظر کرده و آن‌ها را اصلاح کند. اگر واکسن تک‌دوز جانسون‌اندجانسون توسط نهادهای نظارتی کانادا تأیید شود، ممکن است این مسئله طی چند روز رخ دهد.
آژانس بهداشت عمومی کانادا با صدور بیانیه‌ای به این توصیه پاسخ داده و اعلام کرد که بهترین واکسن برای یک کانادایی، هر واکسنی است که بتواند دریافت کند.
در ضمن این آژانس خاطرنشان کرد، تزریق واکسن آسترازنکا هیچ‌گونه نگرانی درزمینهٔ ایمنی در آزمایش‌های بالینی یا در میان افراد سالخورده‌ای که در کشورهای دیگر واکسینه شده‌اند، نشان نداده است درحالی‌که برخی از مزایا را در جمعیت مسن ازجمله کاهش احتمال بستری شدن در بیمارستان را نشان می‌دهد.
ماه گذشته، محققان دانشگاه ادینبورگ گزارش دادند که واکسیناسیون بیش از ۱/۱ میلیون نفر در اسکاتلند با واکسن‌های آسترازنکا و فایزر– بایوتک خطر بستری شدن در بیمارستان را به دلیل کووید۱۹ به ترتیب تا ۹۴ و ۸۵ درصد کاهش داده است.
بریتیش کلمبیا نیز روز دوشنبه اعلام کرد که کمپین واکسیناسیون برای مشاغل ضروری را با استفاده از واکسن‌هایی مانند واکسن آسترازنکا آغاز می‌کند. جمعیت‌های مسن و آسیب‌پذیر همچنان واکسن‌های مدرنا و فایزر را دریافت می‌کنند، که به انجماد عمیق و آماده‌سازی بیشتر نیاز دارد.
البته مسئول بهداشت استان بریتیش کلمبیا اظهار داشت که كارکنان مشاغل ضروری این گزینه را دارند كه اگر نمی‌خواهند واکسن آسترازنکا را دریافت کنند، منتظر نوبت خود برای واکسن‌های mRNA باشند.
در کبک، دانیل پره (Daniel Paré)، رئیس برنامه واکسیناسیون استان، روز دوشنبه اعلام کرد که با توجه به کمبود جهانی واکسن، ما از واکسنی ایمن و مؤثر و در دسترس استفاده می‌کنیم و گزینه انتخاب واکسن برای مردم کبک وجود ندارد، اگرچه آن‌ها پیش از تزریق از نوع و دوز مصرفی آن مطلع خواهند شد.
دکتر واتس از دانشگاه تورنتو اعلام کرد که تمرکز واکسن‌های mRNA روی افراد مسن و دارای نقص ایمنی ممکن است منطقی باشد زیرا این واکسن‌ها از کارایی بالاتری نسبت به آسترازنکا برخوردار هستند درحالی‌که افراد موجود در این گروه‌ها پاسخ ایمنی ضعیف‌تری دارند.
وی تأکید کرد که هر سه واکسن دارای برخی فاکتورهای ناشناخته هستند که از آن جمله می‌توان به مدت‌زمان مصونیت در برابر بیماری، مدت‌زمان فاصله بین دو دوز و اینکه آیا می‌توان از آن‌ها به‌جای یکدیگر در دوزهای دوم استفاده کرد، اشاره نمود.
جنیفر گومرمن، از دیگر متخصصان ایمنی‌شناسی دانشگاه تورنتو نیز معتقد است که واکسن‌های mRNA انتخاب بهتری برای گروه‌هایی که پاسخ ایمنی کمتری دارند، است. وی در ادامه توضیحاتش گفت: « همه ما برای دسترسی به مصونیت همگانی، آنچه را که داده‌شده، دریافت می‌کنیم زیرا هرکدام از واکسن‌ها در مقابله با کووید۱۹ نقش مفیدی خواهند داشت. همه واکسن‌های کرونا از ابتلای شدید به کووید۱۹ که نیاز به بستری در بیمارستان دارد، جلوگیری می‌کنند. بنابراین اگر واکسنی به شما پیشنهاد می‌شود، آن را استفاده کنید.»
» همچنین بخوانید واکسیناسیون آغاز شده، اما این پایان همه‌گیری نیست
فرمهر امیردوست
