مهرنوش اردلان یکتا
یکی از خاطرات و جذابیت‌های عید، در کنار دید و بازدیدهای نوروزی، طعم شیرینی و آجیلی است که به این‌روزها طعم و معنی خوشمزه‌ای می‌دهد. اما این شیرینی و آجیل خوشمزه آن‌قدرها هم بی‌خطر نیست. ماجرای شیرینی‌اش را می‌دانید، اما شاید بد نباشد کمی درباره حساسیت‌های احتمالیِ این آجیل‌های خوشمزه هم بدانیم.
تخمین زده می‌شود که ۱/۲ میلیون کانادایی حساسیت غذایی شدید داشته باشند و بعضی مطالعات نشان داده‌اند که این آمار رو به افزایش است. حساسیت غذایی می‌تواند افراد در هر سنی را تحت تأثیر قرار دهد، گرچه در کودکان شایع‌تر است.
زمانی که سیستم ایمنی بدن، پروتئین ماده غذایی را به صورت اشتباهی به عنوان عامل آسیب‌رسان شناسایی می‌کند، واکنش‌های آلرژیک آغاز می‌شود. این واکنش‌‌ها حتی می‌تواند با مقدار بسیار کمی از ماده غذایی در افراد حساس، اوضاع را تا حدی خطرناک کند که حتی در مواردی منجر به فوت شود.
ابتلا به آلرژی در هر فردی می‌تواند اتفاق بیفتد، ولی در افرادی که پدر و مادرشان آلرژی دارند، این احتمال افزایش می‌یابد. به همین دلیل در کانادا مهدکودک‌ها و مدارس دستورالعمل‌های دقیقی در مورد مواد غذایی که کودکان می‌توانند به همراه خود به مدرسه ببرند، وضع کرده‌اند.
بادام زمینی و به دنبال آن خشکبارهایی مانند بادام، بادام هندی، شاه بلوط، گردو، پی‌کان، پسته، فندق و دانه کاج توسط اداره بهداشت کانادا در صدر مواد غذایی حساسیت‌زا رده‌بندی شده است. در ادامه این لیست مواردی چون کنجد، سویا، غذاهای دریایی، گندم، تخم مرغ، شیر و خردل قرار دارد. در صورت مصرف مستقیم این مواد خوراکی و یا زمانی که این مواد در ترکیب محصولات غذایی دیگر وجود دارند مانند انواع شیرینی، بیسکویت، کیک، دونات، آب‌نبات، انواع دم‌نوش، بستنی، غذاهای وگان، مکمل‌های غذایی، سس‌های مختلف مانند پستو و یا سس باربیکیو، سالادها، مواد غذایی که با افزودنی‌های دودی طعم‌دار شده‌اند و موارد متعدد دیگر، واکنش‌های آلرژیک ایجاد می‌شود.
علایم و اقدام‌های اولیه
واکنش‌های آلرژیک می‌توانند به سرعت از خفیف به شدید تبدیل شوند و در موارد خیلی شدید به شوک و حتی مرگ منجر شوند. نشانه‌های واکنش آلرژیک شامل موارد زیر است:
سختی در نفس کشیدن، صحبت کردن یا قورت دادن
افزایش ضربان قلب یا کاهش سطح هوشیاری
صورت برافروخته، کهیر یا راش یا قرمزی و خارش پوستی
تورم چشم‌ها، لب‌ها، صورت، گلو و زبان
رنگ پریدگی، ضعف، خستگی، اضطراب و پریشانی
انقباضات عضلانی، اسهال یا استفراغ
در این موارد باید بی‌درنگ با اورژانس تماس گرفت و یا به اورژانس مراجعه شود.
در حال حاضر هیچ درمان شناخته شده‌ای برای درمان آلرژی غذایی وجود ندارد و بهترین راه پرهیز از مصرف ماده غذایی خاصی است که موجب واکنش آلرژیک شده است. به دلیل میزان بالای حساسیت غذایی، سازمان غذایی و بهداشت کانادا برچسب‌هایی را در مورد هشدار نسبت به وجود موادی که حساسیت به آنها شایع‌تر است بر روی بسته مواد غذایی در نظر گرفته که بهتر است در هنگام خرید مواد غذایی به برچسب آنها توجه شود. در مواردی که نسبت به آجیل خاص حساسیت وجود دارد، از مصرف آجیل‌های دیگر نیز به دلیل احتمال حساسیت مشابه پرهیز شود.
در صورتی که برای اولین بار از ماده غذایی خاصی استفاده می‌شود، حتماً در مورد مواد تشکیل دهنده آن اطمینان حاصل شود و اگر نسبت به ماده‌ای تردیدی وجود دارد، استفاده نشود. تمامی موارد گفته شده در مورد کودکان باید با سخت‌گیری بیشتری لحاظ شود، بنابراین حواس‌مان باشد همان گونه که به سلامت فرزندان خود توجه داریم، نگران کودکان دیگر هم باشیم و سنت‌های شیرین نوروزیمان را با محیط مهدکودک یا مدرسه فرزندمان تقسیم نکنیم، مبادا برای کودکان دیگر خطرساز شود.
