این روزها در رسانهها میبینیم که بسیاری از سیاستمداران، چهرههای مهم و افراد تاثیرگذار در کانادا و نیز سایر نقاط جهان، ماسک به صورت میزنند. همچنین مقامات بهداشتی کانادا نیز چند روزی است روی استفاده از ماسک برای حفظ بیشتر سلامت تاکید دارند.
اما ماسک زدن نیز همانند بسیاری دیگر از مسایل، دستخوش یک سری کژفهمیها شده و باورهای نادرستی درباره آن شکل گرفته است. هلثینگ در مقالهای به بررسی ۷ باور نادرست رایج درباره ماسک پرداخته که ترجمه آن را با هم میخوانیم:
باور نادرست شماره ۱: ماسک فایدهای ندارد
در هفتههای نخست آغاز همهگیری، به مردم کانادا گفته میشد که ماسک هیچ فایدهای در پیشگیری از کووید-۱۹ ندارد و هیچ دادهای در زمینه اثربخشی آنها وجود ندارد. اما این جریان اکنون برعکس شده است. مطالعهای که توسط پژوهشگران در دانشگاه هنگکنگ و نیز دانشگاه مریلند به انجام رسید نشان میدهد که ماسک بین ۵۰ تا ۷۵ درصد سبب کاهش احتمال انتقال ویروس از طریق ذرات معلق در هوا و یا قطرات زیر دستگاه تنفسی میشود. پژوهش جدید دیگری نشان میدهد که استفاده از ماسک در هنگ کنگ به کاهش قابلتوجه انتقال بیماری انجامیده است.
باور نادرست شماره ۲: ماسک موجب انباشت دیاکسید کربن شده و ما را بیمار میکند
هایپرکاپنیا یک عبارت پزشکی به معنای ورود دیاکسید کربن به بدن است. نشانگان ملایم هایپرکاپنیا عبارتند از سرگیجه، احساس سبک شدن سر، خستگی، سردرد، احساس نفستنگی و گیجی. نماینده مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده به تازگی به رویترز گفته: «گاز دیاکسید کربن با گذشت زمان در ماسک تجمع میکند. با این وجود، سطح دیاکسید کربن انباشهشده در ماسک معمولا به قدری نیست که آسیبزا باشد.» خلاصه اینکه آن دسته از کارکنان بخش بهداشت و درمان که حداکثر یک یا دو ساعت ماسک به صورت میزنند، قرار نیست به هایپرکاپنیا دچار شوند. البته این افراد ممکن است دچار سرگیجه خفیف شوند.
باور نادرست شماره ۳: لازم نیست ماسک، بینی را هم بپوشاند
این باور کاملا غلط است. کروناویروس به گیرندههای بینی متصل شده و به این ترتیب وارد بدن میشود. دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که برخی سلولهای خاص در بینی از میزان زیادی پروتئین برخوردارند که ویروس کووید-۱۹ از آنها برای ورود به سلولهای بدن استفاده میکند. اگر ماسک نزدید و بینیتان را نپوشانید، هنگامی که عطسه میزنید، قطرات ریز از بینی و دهانتان وارد هوا شده و وارد بدن دیگران میشود.
باور نادرست شماره ۴: ماسک فقط در صورتی که سرفه داریم، سودمند است
بسیاری از افراد مبتلا به کووید-۱۹ هیچ گونه علایمی ندارند. به همین دلیل، ممکن است سرفه نکنند.این افراد ممکن است از طریق حرف زدن، ویروس را وارد هوا کرده و دیگران را نیز مبتلا کنند. مقالهای در یک ژورنال علمی بر این نکته تاکید دارد که این ذرات میتوانند برای مدتی در هوا معلق بمانند. به همین دلیل، پوشاندن صورت با ماسک میتواند جلوی این ذرات را بگیرد و مانع انتشار آنها شود.
باور نادرست شماره ۵: ماسکهای پارچهای و ماسکهای جراحی، به خوبی ماسکهای ان۹۵ هستند
میزان محافظت ماسک ان۹۵ از ماسکهای جراحی و پارچهای بیشتر است، زیرا میتواند ذرات بزرگ و نیز ۹۵ درصد ذرات بسیار ریز را فیلتر کند. ماسکهای جراحی و ماسکهای پارچهای میتوانند فرد را از قطرات درشتتر معلق در هوا ایمن نگه دارند، اما کاری در برابر ذرات ریزتر از پیش نمیبرند. با وجود اینکه ویروس کووید-۱۹ ریز است و میتواند از ماسکهای پارچهای و جراحی عبور کند، اما این ویروسها معمولا در قالب قطرات درشتتر در هوا منتشر میشوند که ماسک پارچهای میتواند جلوی ورود آنها به سیستم تنفس را بگیرد.
باور نادرست شماره ۶: ماسک زدن، به تنهایی از ما محافظت میکند
ژورف بلاندو (میکروبیولوژیست بالینی در بیمارستان دانشگاه رویال ساسکاچوان) میگوید که ماسک زدن موجب ایجاد نوعی حس نادرست ایمنی داشتن میشود. او توصیه میکند به جای اینکه ماسک زدن را به عنوان تنها راه برای در امان ماندن از ویروس بدانیم، باید آن را ابزاری در میان سایر ابزارهای ضروری برای سلامت ببینیم. شستن مکرر دستها، فاصلهگیری اجتماعی و ضدعفونی کردن سطوح از جمله این موارد است. او میگوید: «ماسک جایگزینی برای سایر تدابیر بهداشتی نیست، بلکه ابزاری است که باید در کنار سایر ابزارها به کار گرفته شود.»
باور نادرست شماره ۷: ماسکهای یکبار مصرف را باید پس از یک بار استفاده، دور انداخت
اگر فقط برای یک خرید ساده از خانه خارج شدید و ماسک یک بار مصرف به صورت زدید، پس از بازگشت به خانه آن را دور نیاندازید. در عوض، آن را به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز در جایی بگذارید تا ویروسها (البته در صورتی که ماسک آلوده شده باشد) از بین بروند. البته این مساله یک استثناء هم دارد. افرادی که در موقعیتهای پرخطر فعالیت دارند و احتمال آلودگی ویروسی در محیطی که در آن هستند زیاد است و به خاطر استفاده طولانیمدت در طول روز، ماسک آنها مرطوب شده، باید آن را دور بیاندازند.