زینب یوسف‌زاده
حلزونها از گروه بی‌مهرگان هستند. دسته‌ای از حلزونها، صدفی مارپیچ شکلی روی پشت خود حمل می‌کنند که نقش محافظتی مهمی برای آنها در مقابل آب و هوای خشک و آفتاب دارد. بعضی دیگر صدف ندارند و در مقابل خطرات زندگی آسیب پذیرترند.
آنها عاشق تاریکی و خنکی‌اند و از خشکی و نور خورشید گریزانند. به همین دلیل حلزونها معمولاً فعالیت در شب را ترجیح می‌دهند، مگر آنکه بعد از باران، هوا هنوز ابری، خنک و مرطوب باشد تا حلزونها را برای گردش روزانه بیرون بکشد. آنها در روزهای گرم و آفتابی در تاریکی خاک و در جاهای خنک، زیر بقایای گیاهان مخفی می‌شوند.
جمعیت حلزونها بعد از یک زمستان آرام که به دنبالش یک تابستان معتدل و مرطوب بیاید ممکن است به صورت چشمگیری رشد کند. این نرم‌تنان، هرموفرودیت هستند به این معنا که هر حلزون به تنهایی هر دو اندام تولید مثلی ماده و نر را داراست. با این‌حال معمولا باید دو حلزون با هم جفت‌گیری کنند تا تخم‌ها بارور شوند.هر حلزون در سال می‌توانند تا ۱۰۰ تخم بگذارد. تخم‌ها کروی، شفاف و سفیدرنگ هستند و به تدریج کدر می‌شوند. بسته به آب و هوا ممکن است ۳ هفته تا چند ماه طول بکشد تا حلزونهای کوچک از تخم بیرون بیایند و بسته به گونه حلزونها ممکن است چند ماه تا چند سال طول بکشد تا حلزونهای جوان، بالغ شوند.
» همچنین بخوانید آوازه خوان غربی، قورباغه دو دلاری مونترال
بدن حلزونهای بالغ کشیده و نرم است و ممکن است بسته به گونه آن از ۱ تا ۱۵ سانتیمتر درازا داشته باشد. بر روی سرشان چهار شاخک دارند. دو تای بالایی به جای چشم عمل می‌کند و دوتای پایینی نقش حس لامسه و بویایی را ایفا می‌کند. دهان‌شان به دندان‌های ریزی مجهز است که بتوانند لبه برگ‌ها را گاز بزنند. حلزونها روی شکم‌شان راه می‌روند و در موقع راه رفتن از غدد بخش‌های ماهیچه‌ای بدنشان مخاطی ترشح می‌کنند که راه رفتن را برای‌شان تسهیل کند.
حلزونها در زمستان در میان خاک و بقایای درختان می‌مانند و خود را از سرما حفاظت می‌کنند. حلزونهای صدفدار وقتی با شرایط آب و هوایی سخت مواجه می‌شوند، دریچه لاک خود را با مخاطی که از خود ترشح می‌کنند می‌بندند. این ترشحات به مرور زمان سفت می‌شود. آنها در این حالت در وضعیتی شبیه خواب هستند و می‌توانند به مدت چهار سال در این شرایط بمانند.
غذای حلزونها گیاهان تازه یا در حال تجزیه است، گاهی نیز از بقایای حشرات مرده یا سایر جانوران کوچک تغذیه می‌کنند. آنها می‌توانند ۴۰ برابر وزن‌شان در یک روز غذا بخورند بنابراین می‌شود تصور کرد که اگر دسته حلزونها به باغچه‌ای حمله‌ور شود، چقدر می‌تواند برای باغبان ویرانگر باشد.
اگر باغبانی می‌کنید و می‌خواهید گیاهانتان را در مقابل حلزونها محافظت کنید، به جای دست بردن به مواد شیمیایی، با شناختن رفتار حلزونها راه‌های محیط زیست دوستانه تری را امتحان کنید:
از آنجا که حلزونها در تاریکی فعالند، نزدیک غروب یا شب با یک چراغ قوه به باغچه‌تان بروید، گیاهانتان را بازرسی کنید و حلزونها را با دست از روی برگ‌ها بردارید.
با گذاشتن مقداری ضایعات میوه مانند خربزه، پوست گریپ‌فروت و بقایای گل‌های معطر در جایی خنک و تاریک، برای حلزونها سفره‌ای بهشتی پهن کنید تا بی‌خیال باغچه شما شوند.
حلزونها شکارچیان طبیعی دارند. اگر محیط را برای یکی از این حیوانات یا پرندگان فراهم کنید آنها با تغذیه کردن از حلزونها، به شما در حفاظت از محصولات‌تان یاری می‌رسانند.
از موانع طبیعی مانند پوست تخم‌مرغ، ماسه و خاکستر چوب در اطراف گیاهان محبوبتان استفاده کنید. این مواد ساینده هستند و ممکن است بدن حلزونها را در هنگام راه رفتن بخراشند. بنابراین برای حلزونها ورود به این محیط‌ها جذاب نیست.
در نهایت وقتی آنها را از باغ به بیرون هدایت می‌کنید، حواستان باشد که آنها یکی از تکمیل‌کنندگان چرخه غذایی در اکوسیستم شهر ما هستند. همسایگانی که شاید فقط بهارها شانس دیدارشان را داشته باشید.
