زهرا فرودی
کارمندان یکی از دفاتر مرکز تماس در هند که از کانادایی‌ها کلاهبرداری می‌کردند، در ابتدا متوجه حضور کارکنان CBC Marketplace نشدند. در ساختمانی کوچک در یکی از خیابان‌های شلوغ بمبئی، حضور روزنامه‌نگارانی که می‌خواستند در مورد ترساندن کانادایی‌های آسیب‌پذیر در آن سوی دنیا پرس‌وجو کنند، آنها را شوکه کرد.
وقتی حضور خبرنگاران کانادایی لو رفت ناگهان همه‌چیز متوقف شد. تمامی تماس‌ها یکباره قطع شد. هیچیک از کارمندان حرفی نمی‌زدند. همگی آنها از دیدن اولین هجوم سرزده به دفترشان که در آن بدون مجوز قانونی اما آزادانه فعالیت می‌کردند، متحیر مانده بود.
کارمندان Marketplace ماه‌ها تلاش کردند تا بتوانند با یکی از اشخاص درون آن مجموعه ارتباط برقرار کرده و کلاهبردار بودن آنها را ثابت کنند؛ سرانجام اواخر یک شب به درون ساختمان راه پیدا کردند.
کلاهبرداری پشتیبانی فنی که در آن افراد سودجو خود را به عنوان کارکنان پشتیبانی شرکت‌های غالباً قانونی و معروف مانند گوگل، مایکروسافت یا اپل جا می‌زنند، اصلاً پدیده‌ی جدیدی نیست. گستره‌ی فعالیت آنها تا آمریکای شمالی پیش می‌رود و آنها سالانه میلیون‌ها نفر را فریب می‌دهند.
کورتنی گریگور، مدیر ارشد ایمنی دیجیتال مایکروسافت، که نام شرکتش در بین تماس‌های تلفنی یا برنامه‌های پاپ‌آپ آنلاین کلاهبرداران قراردارد، می‌گوید: «طبق تحقیقات جهانی ما، از هر سه نفر، دو نفر تجربه‌ی مواجهه با کلاهبرداران پشتیبانی فنی را داشته‌اند.»
پونیت ملک، یکی از افرادی که تا همین اواخر در یکی از شرکت‌های مرکز تماس خارج از کشور کار کرده و از کانادایی‌های بی‌خبر از همه‌جا اخاذی می‌کرد، گفت: «من روزی سه هزار دلار از کانادایی‌ها (و آمریکایی‌ها) در می‌آوردم. ابتدا با دویست دلار شروع می‌کردم، یعنی آنها برای پس گرفتن اطلاعات کامپیوتر خود، مجبور بودند حداقل دویست دلار پرداخت کنند.»
عملکرد کلاهبرداران چگونه است؟
ارعاب مخاطب یکی از معمول‌ترین روش‌های کاری در مراکز تماس در خارج از مرزهاست. افرادی که با آنها تماس گرفته می‌شود، به جرم نگهداری فایل‌های غیرقانونی در کامپیوتر خود تهدید به بازداشت یا پیگرد قانونی می‌شوند. این فایل‌ها به عمد از طریق منابع فانتوم خارجی روی کامپیوتر افراد نصب می‌شوند.
کمترین حالت این تهدیدها، تهدید به از کار انداختن کامپیوتر آنهاست؛ درحالی‌که هیچکدام از این تهدیدها واقعیت ندارند. دفاتر کلاهبرداری پشتیبانی فنی یکی از بزرگترین شرکت‌های کلاهبرداری در هندوستان هستند که موارد دیگری مانند کلاهبرداری مالیاتی، پرداخت وام یا مهاجرت را نیز انجام می‌دهند.
کلاهبرداری پشتیبانی فنی به سه طریق انجام می‌شود:
پاپ‌آپ: یک پنجره‌ی پاپ‌آپ روی مانیتور شما نمایان می‌شود که می‌گوید کامپیوتر شما ویروسی شده یا در معرض ویروسی‌شدن است. آنها این پنجره را – که به‌راحتی هم نمی‌توان آن را بست – برای اینکه بتوانید به‌اصطلاح از کمکشان استفاده کنید، روی کامیوترتان فعال می‌کنند تا شما کلافه شده و خودتان تلفن بزنید و در دام بیفتید.
نتایج موتور جستجوی ساختگی: کلاهبرداران سعی می‌کنند هر زمان که کاربری به‌دنبال جایی برای تعمیر گوشی هوشمند یا کامپیوتر خود می‌گردد، وب‌سایت‌ها یا شماره تماس خود را در گوگل یا دیگر موتور جستجوها در معرض دید فرد قرار دهند. حتی ممکن است برای ارائه‌ی خدماتشان تبلیغات کنند.
تماس‌های سرد: کلاهبرداران به‌طور مستقیم با طعمه‌های خود تماس می‌گیرند و آنها را متقاعد می‌کنند که کامپیوتر یا شماره تلفن آنها به‌عنوان یکی از موارد آلوده به ویروس تشخیص داده شده و تنها راه برطرف‌کردن آن، پرداخت پول برای پاکسازی دستگاه است.
زمانی که گوشی تلفن ناهید فیلیپو از کار افتاد و شروع به جستجو برای پشتیبانی آیفون نمود، بی آنکه بداند با یکی از کلاهبرداران تماس گرفت. او می‌گوید: «او من را کمی روی خط معطل نگه داشت و متقاعدم کرد که بهتر است کارت هدیه‌ی سه هزار دلاری آی‌تیونز را خریداری کنم. او می‌گفت تلفن من مشکلات بسیار زیادی دارد و هکرهای روسی، چینی یا هندی و برزیلی به گوشی من دسترسی پیدا کرده‌اند. می‌گفت موضوع بسیار پیچیده است و سه هزار دلار هزینه دارد.»
البته کلاهبردار اطمینان داده بود که این پول به محض اینکه گوشی تلفن تعمیر شد به وی برگردانده می‌شود. ولی این اتفاق هرگز نیفتاد.
پول الزاماً هدف اصلی آنها نیست
طبق آمار مرکز مبارزه با کلاهبرداری، در سال ۲۰۱۸ رقمی بالغ بر ۸۵۰ هزار دلار از مردم کانادا کلاهبرداری شده که این رقم نسبت به سال قبل از آنحدود ۱/۳ میلیون دلار کاهش داشته است. اما گفته می‌شود که رقم صحیح احتمالا بیشتر از این‌هاست، زیرا همه‌ی قربانیان این اتفاق را گزارش نداده‌اند.
بیشترین افراد درمعرض خطر، سالمندان و مهاجران تازه‌وارد به کانادا هستند که احتملاً با نحوه‌ی عملکرد پشتیبانی فنی در آمریکای شمالی آشنا نیستند یا از پیامدهای قانونی تهدیدهای کلاهبرداران از جمله بازداشت، می‌ترسند.
اما پول تنها هدف کلاهبرداران نیست. آنها سعی می‌کنند کنترل کامپیوتر هدف را نیز در دست بگیرند. معمولاً با نصب نرم‌افزارهای دسترسی از راه دور که به‌مثابه در پشتی دائمی روی کامپیوتر نصب شده و به کلاهبرداران اجازه دسترسی به اطلاعات شخصی حساس و مهم مانند تراکنش‌های بانکی صاحب دستگاه، فرم‌های مالیاتی، پسوردها یا ایمیل‌ها را به آنها بدهد.
در مواردی حتی مدارک شناسایی جعلی یا گواهینامه‌ی رانندگی جعلی صادر شده است. حتی تابلوی «فروشی» به درب منزل افراد پست شده است، درحالی‌که خود صاحب منزل هیچ اطلاعی از فروش منزلش نداشته است؛ یعنی کلاهبرداران توانسته‌اند به مدارک شناسایی افراد دسترسی پیدا کرده و از آن طریق و به نام آنها وام مسکن دریافت نمایند.
به‌سرقت‌رفتن این مدارک بسیار دردسرساز است و هر زمان که یک نفر طعمه‌ی کلاهبردار قرار بگیرد، ممکن است طعمه‌ی دیگر کلاهبرداران هم واقع شود. این کلاهبرداران لیست به اصطلاح «سکه‌ها» را به دیگر کلاهبرداران می‌فروشند؛ لیستی که نشان می‌دهد از چه کسی و به چه مقدار کلاهبرداری شده و چه ترفندی در آن به کار برده شده است.
تلاش‌های مخفیانه‌ی CBC برای یافتن کلاهبرداران
با وجود آنکه در پایان سال ۲۰۱۸ موج حملات و دستگیری‌ها علیه تعدادی از مراکز تماس داخل هندوستان بالا گرفت، اما هیچ اقدام قانونی علیه مراکزی که کانادایی‌ها را هدف قرار می‌دهند، گزارش نشد.
از این رو Marketplace شروع به همکاری با منابع مخفی خود نمود تا بتواند به درون مراکز تماس در بمبئی نفوذ کرده و ببیند که آیا دستگیری‌های سال ۲۰۱۸ تاثیری بر مهار این نوع فعالیت‌های غیرقانونی داشته است یا خیر.
تعدادی از کارکنان مجاب شدند تا در مراکز تماس از دوربین مخفی استفاده کنند. دوربین‌ها نشان دادند که در این جا، ده‌ها مرد و زن جوان ساعت‌ها پشت تلفن نشسته و با افراد مختلف تماس می‌گیرند یا به تماس افراد پاسخ می‌دهند؛ به کامپیوترهای خانگی در آن‌سوی دنیا دسترسی پیدا کرده و افراد پشت خط را تهدید می‌نمایند.
کلاهبرداران هیچ واهمه‌ای از عواقب کار خود نداشتند. یکی از آنها پشت تلفن می‌گفت: «هر کاری که می‌خواهی بکن، می‌توانی به دونالد ترامپ هم گزارش بدهی، چون ما هیچ ترسی از او نداریم، فهمیدی؟»
یکی از منابع به تهیه‌کنندگان marketplace گفت که یکبار پلیسی را در مرکز تماس دیده است که با مدیران آنجا برخوردی بسیار دوستانه داشته و هیچ اقدامی برای متوقف‌کردن این فعالیت‌های کلاهبردارانه انجام نداده است.
پس از نظارت ساختمان با دوربین مداربسته، یکی از کارکنان CBC توانست از پله‌های ساختمان بالا برود و از دری که معمولاً قفل می‌کردند، عبور کرده و با کارمندان تلفن‌به‌‌دست آنجا روبهرو شود. آنها شوکه شدند. مأمور امنیتی آنها لال شده بود.
کارکنان CBC پس از این که از آنها در مورد کلاهبرداری از کانادایی‌های آسیب‌پذیر سوال کرده و جوابی دریافت نکردند، ساختمان را ترک نمودند. این نوع کلاهبرداری تجارت بسیار بزرگی است و صاحبان آنها از اسلحه و خشونت برای حفظ تجارت خود استفاده می کنند.
قول اقدامات بیشتر توسط پلیس سلطنتی سواره‌نظام کانادا RCMP
سال گذشته RCMP در واکنش به تعداد روزافزون شکایات از کلاهبرداران مجازی پروژه‌ی اوکتاویا1 را شروع کرد تا با همکاری مقامات هندی این مراکز تماس غیرقانونی را تعطیل کنند.
پیتر پاین، ناظر RCMP گفت: « این تحقیقات کاملاً پیچیده هستند و بسیاری از مهاجمان در داخل کانادا زندگی می‌کنند. ما با مسائل قضایی روبهرو هستیم و به این سادگی نیست که به آنجا برویم و آنها را دستگیر کنیم.»
پلیس کانادا می‌گوید که اقدامات بیشتری، هم از سوی هندوستان و هم کانادا درحال انجام است اما هوشیاری عمومی، کلید اصلی حل مشکل است. اگر شما تماسی برای پرداخت پول بابت گوشی تلفن یا تعمیر کامپیوتر دریافت کردید، فوراً گوشی را قطع کنید و هرگز به یک تماس‌گیرنده‌ی ناشناس اجازه‌ی دسترسی از راه دور به کامپیوتر خود یا اجازه‌ی نصب برنامه روی تلفن یا کامپیوتر شخصی خود را ندهید.
ویدئوی این برنامه Marketplace را ببینید:
