نمایش «بی‌بی و سرباز دل» در مونترال گزارش از اجرای نمایش

نمایش «بی‌بی و سرباز دل» به کارگردانی رضا حداد در تاریخ ۲۸ اکتبر ۲۰۱۸ در مونترال و در سالن Cinema Imperial بر روی صحنه رفت. در این نمایش شاهد هنرنمایی چند تن از هنرمندان مطرح سینما و تئاتر امروز ایران : شقایق فراهانی، سیامک انصاری، برزو ارجمند، علی لک پوریان، سروش جمشیدی و روزبه بمانی بودیم.

نمایش اپیزودیک «بی‌بی و سرباز دل» درواقع ترکیب یا کلاژی از کارهای رضا حداد است که در سال‌های اخیر در ایران نمایش داده‌شده‌اند. به گزارش مداد و به نقل از این کارگردان، این کلاژ با قصه و داستانی جدید به وجود آمده است. هر بخش یا اپیزود آن با مضمونی جدید ارائه می‌شود که البته قسمتی از آن‌ها نیز به‌تازگی نوشته و به نمایش اضافه‌شده‌اند.

به گفته‌ی رضا حداد، این نمایش به‌طورکلی برای خارج از کشور نوشته و اجرا می‌شود. «بی‌بی و سرباز دل» با توری در اروپا آغاز، پس‌ازآن در کانادا اجراشده و در آینده نیز در آمریکا نمایش داده خواهد شد.

طنز یا واقعیت

دنیای طنز برخلاف سادگی و ظاهر ساده‌ی خود از پیچیدگی‌هایی برخوردار است که کار کردن در آن آسان نیست. استفاده از ظرافت‌های فرهنگی، اجتماعی یا حتی اوضاع سیاسی می‌تواند به‌سادگی از مرزی که مخاطب را به فکر فرومی‌برد عبور کرده و به هجو برسد. از نقاط قوت این نمایش می‌توان به گوشه چشم‌های کوتاه، طنزآلود و زیرکانه به مسائلی پرداخت که جامعه‌ی ایران امروز را به چالش می‌کشد، مخاطب را می‌خنداند و به اندیشه فرو می‌برد.

ازاین‌دست می‌توان به نقش مرد مست و قصه‌ی عاشق شدنش در چهل سال پیش با هنرمندی علی لک پوریان، مردی که همسایگان و مردم شاد را به پلیس معرفی می‌کرد، با هنرمندی سیامک انصاری یا فردی که به دنبال تغییر جنسیت بود با هنرمندی سروش جمشیدی اشاره کرد. هرکدام از شخصیت‌های اجراشده در نمایش، داستان یا پدیده‌ای رایج را روایت می‌کردند که حکایت از زیروبم‌های فرهنگ امروز ایران دارد.

دستمال‌کاغذی

همان‌طور که اشاره شد، هرکدام از بخش‌های نمایش «بی‌بی و سرباز دل»، با گویش و بیانی رسا و بی‌پروا، دست بر پدیده‌ای اجتماعی و اجتناب‌ناپذیری می‌گذاشت که با بازی‌های روان هنرمندان، باور شخصیتی را که به آن پرداخته‌شده بود آسان‌تر می‌کرد. به نظر می‌آید، بااینکه زنجیره‌ی مداومی در میان بخش‌ها وجود نداشت، اما رضا حداد در هدفی که از ساخت مجموعه و تصویر کلی که از کنار گذاشتن این بخش‌ها در کنار هم در ذهن داشته، موفق بوده است.

از این میان می‌توان به یکی از اپیزودهای این نمایش، با بازی شقایق فراهانی، اشاره‌کنیم که برخلاف دیگر بخش‌ها لحن طنز را به داستانی غم‌انگیز تغییر می‌داد. شخصیت این بخش از غمی زنانه و مادرانه می‌گوید که در همان چند دقیقه‌ی اجرا رنج عمیق زن را به تصویر می‌کشد. او زن را به یک پاکت دستمال‌کاغذی تشبیه می‌کند که روز اول تزئین شده و در بهترین جای منزل قرار می‌گیرد و با گذر زمان ارزش خود را از دست می‌دهد و همچون دستمالی چرک به سطل زباله پرتاب می‌شود.

از نشانه‌های دیگر رد پای زندگی زنان می‌توان به قطعه‌ای که توسط سروش جمشیدی، با لحن شیرین و طنزآلودش اجرا شد، اشاره کرد. او از تیپ‌های شخصیتی مردان و رفتارشان با زنان گفت و آن‌ها را به انواع شیرینی تشبیه کرد که در بعضی موارد می‌توانند خیلی هم تلخ باشند.

موسیقی

موسیقی از آغاز تا پایان نمایش «بی‌بی و سرباز دل» درصحنه حاضر بود و فضای ویژه‌ای به آن می‌بخشید. برزو ارجمند از هنرمندانی بود که در این بخش نقش پراهمیتی را با صدا و نوای گیتار خود بر عهده داشت.

از آهنگ‌های مردمی قدیمی ایرانی گرفته تا سرودها و آوازهایی که هر ایرانی زیر لب زمزمه می‌کند، بانوای ویولن و گیتار، به شکل زنده اجرا شد. اجرای موسیقی زنده و استفاده از قطعات خاطره‌انگیز موسیقی ایرانی، بار دیگر فضایی نزدیک را با مخاطب پدید می‌آورد که ترنم آن سالن نمایش را پر می‌کرد.

حسن ختام موسیقی که خبر از تمام‌شدن نمایش می‌داد نیز اجرای قطعه‌ی خاطره‌انگیزی از مازیار، با عنوان «ایران، ایران» بود. اجرای زنده‌ی این قطعه با نوای ویولن احسان نی‌زن و گیتار به هنرمندی برزو ارجمند، صدای روزبه بمانی و همراهی دیگر بازیگران، تماشاچیان را به برخاستن به نشانه‌ی احترام برای نام ایران واداشت.

پی‌نوشت: ترانه «ایران، ایران» با صدای مازیار و به آهنگسازی عماد رام و شعر علیرضا میبدی، در اوایل انقلاب و در مجموعه کاستهای زیرزمینی موسوم به «صدا» توسط میبدی و نوری‌زاده منتشر شد. اینترانه بعدها توسط ستار بازخوانی شد. (با تشکر از آقای محمدرضا پرهیزکاری، هنرمند مونترالی و خواننده مداد)

سالن نمایش

سالن نمایش Cinema imperial را گرچه نمی‌توان سالنی تخصصی برای اجرای تئاتر حرفه‌ای دانست اما نمی‌توان از زیبایی و تاریخی که در خود پنهان کرده است نیز ساده رد شد. این سالن زیبا با صندلی‌های قرمز و گچ‌بری‌های بی‌نظیرش در سال ۱۹۱۳ برای اولین بار به‌عنوان سالن نمایش‌های مختلف افتتاح‌شده است. این سینما در دسته‌ی آثار و بناهای میراث فرهنگی مونترال قرار می‌گیرد.

امروزه این مجموعه از قدیمی‌ترین سالن‌های نمایش در محدوده‌ی مونترال است. این سینما فقط یک سالن دارد که در قسمت فوقانی آن نیز یک بالکن زیبا طراحی‌شده است. Cinema imperial همچنان ویژگی‌های سنتی خود را، ازجمله نوشتن نام فیلم نمایش داده‌شده با حروف بزرگ سیاه‌رنگ، بر سردر آن، که با تابلوهای دیجیتالی سینماهای امروزی تفاوت دارد، حفظ کرده است.