تحریریه «مداد»
اول اکتبر مردم استان کبک به پای صندوق‌های رای می‌روند تا به نمایندگان مجلس نمایندگان کبک رای بدهند. حزبی که نمایندگان آن بیشترین آرا را به دست آورد، نخست وزیر و دولت آینده کبک را تعیین خواهد کرد. اگر حزبی بتواند بیش از نیمی از ۱۲۵ کرسی مجلس ملی کبک را به دست آورد دولت اکثریت را تشکیل خواهد داد؛ اما اگر هیچ حزبی نتواند چنین اکثریت مطلقی را به دست آورد به طور سنتی حزبی که بیشترین آرا را به دست آورده مامور تشکیل دولت اقلیت می‌شود و باید با اتحاد با یکی از احزاب رقیب دولت اقلیت تشکیل دهد.
آخرین نظرسنجی‌ها از انتخابات پیش روی کبک نشان می‌دهد که دو حزب لیبرال و اتحاد برای آینده کبک (CAQ) در رقابتی سخت و تنگاتنگ قرار دارند. CAQ که در هفته‌های پیش در نظرسنجی ها از حزب حاکم لیبرال پیش افتاده بود در روزهای اخیر و پس از مناظره های تلویزیونی، پیشتازی قطعی خود را از دست داده است و لیبرال‌ها در حال کم کردن فاصله خود با این حزب هستند.
با این وجود به نظر می‌رسد رقابت نزدیک این دو حزب باعث شود تا اگر اتفاق غیر منتظره‌ای در روزهای باقی مانده رخ ندهد، دولت آینده کبک، دولتی اقلیت و ائتلافی باشد.
انتخابات روز اول اکتیر انتخابات مهمی برای کبک و کانادا به شمار می‌رود. این انتخابات پس از تغییرات در ایالات متحده می‌تواند واکنشی به تغییرات سیاسی در آمریکای شمالی ارزیابی شود.
بخشی از برنامه‌های دولت فدرال کانادا تحت تاثیر تغییرات در ایالات متحده و به قدرت رسیدن دولت ترامپ، دستخوش تغییرات بنیادین شده است و این حزب را با دشواری‌های غیر منتظره ای روبرو کرده است.
دولت لیبرال فدرال با نقدهای زیادی درباره مواجهه با بحران آمریکای شمالی روبرو است و بخشی از این نقدها به حزب‌های رقیب و به خصوص حزب محافظه‌کار فرصت داده است تا فشار بیشتری بر لیبرال‌ها وارد کند. یکی از عرصه‌هایی که این فشار خود را نشان می‌دهد در انتخابات استانی است.
دولت فدرال که برای انتخابات مهم سال آینده آماده می‌شود، در چند ماه گذشته شاهد پیروزی محافظه‌کاران بر لیبرال‌ها در انتخابات اونتاریو بوده است و به همین دلیل هم این دولت با وجود عدم دخالت در کارزارهای انتخاباتی استانی، نگاه ویژه‌ای به انتخابات کبک و وضعیت حزب حاکم لیبرال دارد. شکست این حزب می‌تواند صدای زنگ خطر برای دولت فدرال را رساتر کند.
دولت لیبرال کبک که پس از انتخابات زودهنگام دولت اقلیت حزب کبک، بر سر کار آمد در چهار سال گذشته عملکرد اقتصادی مثبتی از خود نشان داده است. این دولت نه‌تنها موفق شده است تراز منفی مالی دولت استانی را مثبت کند که موفق به کاهش نرخ بیکاری شده است.
این دولت ادعا می‌کند اکنون با بهبود وضعیت مالی و تراز مثبت مالی این امکان را دارد تا به وعده‌های زیرساختی دیگر خود جامه عمل بپوشاند. اما این همان جایی است که رقبای لیبرال‌ها بر آن انگشت می گذارند و دولت را متهم به کم‌کاری می‌کنند.
این انتخابات همچنین بار دیگر فرصت مطرح شدن دعواهای قدیمی را مطرح کرده است.
داستان فرانسه زبان‌ها و انگلیسی زبان‌ها در استان کبک و بحث جدایی و استقلال همیشه در کانون انتخابات کبک بوده و باقی خواهد ماند.
خبر خوب برای طرفداران فدرالیسم کبک این است که حزب CAQ وعده داده است ضمن تاکید بر هویت فرانسوی کبک، بحث استقلال را مطرح نکند. حزب کبک نیز قول داده است حداقل در این دوره به دنبال اجرایی کردن بحث نظرسنجی استقلال نباشد. حزب همبستگی کبک که البته شانسی برای تشکیل دولت ندارد، بحث استقلال را کماکان در برنامه خود دارد.
عدم مشارکت یعنی رای به آنچه نمی‌خواهیم
یکی از مشکلاتی که در دهه های اخیر گریبانگیر انتخابات بسیاری از کشورها از جمله انتخابات استان کبک و کانادا بوده است میزان مشارکت اندک مردم و به خصوص جوانان است. این عدم مشارکت در انتخابات در شرایطی است که دولت حاکم به طور اساسی و جدی بر سرنوشت ما اثرگذار است. زمانی که افراد در انتخابات شرکت نکنند در واقع حق انتخاب کردن خود را به دیگران واگذار می‌کنند و اجازه می‌دهند دیگران برای آن‌ها تصمیم بگیرند. عدم شرکت در انتخابات تنها کاستن از یک رای نیست بلکه افزودن ارزشی به آرای دیگرانی است که شاید با ما نظر یکسانی نداشته باشند.
به خصوص این اتفاق برای جامعه جوان و والدین آن‌ها مهم است. باید در نظر داشت بسیاری از آنچه جوانان با دیدگاه های پیشرو خود می‌خواهند متمایز از سیاست‌هایی است که احزاب دارای حمایت جامعه سالخورده دنبال می‌کنند. تفاوت بزرگ این است که قشر مسن‌تر و سنتی‌تر جامعه با اشتیاق بیشتری در انتخابات شرکت می‌کند و به همین دلیل در بسیاری از موارد می‌توانند بدون آنکه اکثریت واقعی را در جامعه در اختیار داشته باشند دولتی هوادار و پیگیر خواسته‌های خود را به قدرت برسانند.
به همین دلیل شرکت در انتخابات اهمیتی دو چندان دارد. جامعه و ساختار اداره کبک و کانادا بر مبنای رای‌دهنده آگاه بنا شده است. هر گاه این رای دهنده آگاه نباشد یا از شرکت در انتخابات خودداری کند در واقع ستون فقرات نظام سیاسی دچار آسیب می‌شود.
این مقاله در شماره بیست‌وششم مجله «مداد» منتشر شده است.
