شهرام يزدان‌پناه
کارزار انتخابات کبک در حالی به آخرین روزهای خود نزدیک می‌شود که این روزها موضوع مهاجرت و سیاست پیشنهادی حزب CAQ برای اجباری کردن امتحان زبان فرانسه برای مهاجران جدیدی که به کبک می‌آیند، به سوژه‌هایی داغ تبدیل شده‌اند.
موضوع از آنجایی آغاز شد که فرانسوآ لوگو، رهبر حزب «ائتلاف آینده کبک» (CAQ) برنامه حزب متبوع خود برای اداره مهاجرت کبک را منتشر کرد. نخستین نکته در این برنامه، کاهش ۲۰ درصدی سالانه تعداد مهاجران جدید از ۵۰ هزار نفر به حدود ۴۰ هزار نفر بود. در قدم بعدی CAQ پیشنهاد داده که اقامت مهاجران در استان کبک موقت باشد. مهاجران اگر بعد از ۳ سال بتوانند آزمون زبان فرانسه را بگذرانند، اجازه اقامت دائم خواهند گرفت وگرنه پرونده آنها به دولت فدرال ارجاع خواهد شد تا در مورد وضعیت اقامتی آنها تصمیم‌گیری شود.
با توجه به آمار بالای جامعه مهاجر دارای حق رای مخصوصا در شهرهای بزرگی مثل مونترال، این سیاست به بهانه‌ای برای حمله به فرانسوآ لوگو تبدیل شد. جلودار این جمله فیلیپ کویارد، نخست‌وزیر فعلی کبک و رهبر حزب لیبرال کبک است که تا همین هفته پیش پشت سر حزب CAQ برای بردن انتخابات تلاش می‌کرد. اما حالا و بعد از حملات مکرر او به فرانسوآ لوگو و سیاست مهاجرتی وی، جایگاه بهتری به دست آورده و برای نخستین بار در این دوره از رقابت‌ها پیشتاز نظرسنجی‌ها شده است.
اما فیلیپ کویارد خود نیز در زمینه سیاست‌های مهاجرتی مورد انتقاد شدید دیگر رهبران احزاب عمده کبک است. آمار نشان می‌دهد که سالانه حدود ۲۶ درصد از مهاجرانی جدیدی که به استان کبک وارد می‌شوند بعد از مدتی کبک را به قصد یکی از استان‌های انگلیسی زبان ترک می‌کنند. مهاجرت دوباره‌ای که باز هم با توجه به آمار عمدتا به دلیل مشکل زبان فرانسه است.
اینجاست که فرانسوآ لوگو از CAQ در کنار ژان-فرانسوآ لیزه از حزب «کبکوآ» و منو مسی از حزب «کبک سولیدر» به شکل متحد به فیلیپ کویارد حمله می‌کنند و معتقدند که او برنامه مدونی برای تشویق این مهاجران به ماندن در استان کبک ندارد. لوگو می‌گوید که اگر سیاست آموزش زبان فرانسوی متحول شود و مهاجران اجبار یادگیری زبان را روی خود احساس کنند، معضل زبان که امروز باعث فراری دادن ۲۶ درصد تازه مهاجران می‌شود به مزیت رقابتی مهاجران کبکی تبدیل خواهد شد و آنها را به ادامه زندگی در استان ترغیب خواهد کرد.
ژان-فرانسوآ لیزه، رهبر پارتی کبکوآ معتقد است تازه مهاجران به محض ورود به استان به حال خود رها می‌شوند و آموزش زبان به آنها موثر نیست. بنابراین معمولا در کامیونیتی همزبانان خود و در شهرهای بزرگی مثل مونترال زندگی می کنند. در حالیکه شهرهای کوچک استان با کمبود نیروی کار روبرو است. آمار می‌گوید که ۹۰ هزار فرصت شغلی در استان منتظر نیروی کار متخصص هستند. لیزه به سخنان خود فیلیپ کویارد اشاره می‌کند که صنایع استان این روزها به دلیل کمبود نیروی کار متخصص در حال بسته شدن هستند و نه کمبود مشتری یا سرمایه!
اما ژان فرانسوآ لیزه فراموش نمی‌کند به رقیب خود از حزب CAQ تشر بزند که سیاست او برای امتحان زبان مهاجران را می‌ترساند و اضافه کرد: «تو درباره مهاجرت خیلی کم می‌دانی»
این مقاله در شماره بیست‌وششم مجله «مداد» منتشر شده است.
نیروانا احسانی
معصومه علیمحمدی
