مریم ایرانی
سال ۱۶۴۸ میلادی، عده زیادی از مردم شهر ویل‌مری (مونترالی که امروز می‌شناسیم)، نفس‌های خود را در سینه حبس کرده‌بودند و شاهد قرائت حکم بسیار مهمی از طرف یکی از مهمترین کشیش‌های محلی شهرشان بودند.
حکم کشیش برای مردی به نام «رنه-هوگو» René Huguet dit Tambour بود که تا همین چند روز قبل یک طَبال ساده ارتش کوچک ویل‌ماری در قلمروی جدید فرانسوی‌ها بود. اما یک سهل‌انگاری ساده از طرف او باعث شده‌بود که راز بزرگ زندگیش فاش شود. «رنه-هوگو» یک همجنسگرا بود.
او را در حال رابطه با یک مرد بومی دیده‌بودند. گناه نابخشودنی که هیچ توجیهی در قوانین سخت و مذهبی فرانسوی‌ها نداشت. او به دلیل رابطه با همجنس به اعدام محکوم شده‌بود و باید در مقابل دیدگان مردم شهر به دار آویخته می‌شد. اما برخی از مسیحیان معتقد شهر کبکسیتی به داد او رسیدند و گفتند که این مرد فرصت دارد که با قبول شرایطی، این گناه نابخشودنی را جبران کند. دلیل این تخفیف در مجازات هم این بود که این مرد با یک بومی بخت برگشته که شامل حال قوانین دین مسیح نمی‌شد رابطه داشت و چون به مسیحی دیگری نزدیک نشده بود، توانست از مرگ بگریزد. شرط دادگاه هم این بود که «رنه-هوگو» اولین جلاد رسمی شهر ویل‌ماری باشد. طبق عقیده بیشتر مورخان فرانسوی، این اولین مورد از مطرح شدن همجنسگرایی در تاریخ کانادا است که در بسیاری از مستندات تاریخی ثبت شده‌است.
آغاز مسیر همجنسگرایی در کانادا
بعد از داستان و حکم عجیب «رنه-هوگو»، باز هم فرانسوی‌های ساکن استان کبک بودند که عنوان نخستین‌ها در تاریخ همجنسگرایی در کانادا را به دوش می‌کشند. سال ۱۶۹۱ یعنی حدود چهل سال بعد، سه نفر دیگر در ارتش شهر کبکسیتی به اتهام همجنسگرایی محکوم شدند. یکی از آنها فرمانده ارتش بزرگ سنت-میشل بود. او که با قوانین آشنایی داشت با زیرکی تا مدتی توانست با تطمیع مقامات محلی، خود را از این اتهام تبرئه کند. اما وقتی پرونده به دادگاه بزرگ کبکسیتی انتقال پیدا کرد، هر سه نفر گناهکار شناخته شدند. دو نفری که زیر دست فرمانده به این کار تن داده‌بودند به خدمت طولانی‌تر در ارتش و فرمانده هم به پرداخت ۲۰۰ لیور، پول رایج آن زمان (livres) و تبعید به یکی از مناطق دورافتاده فرانسه محکوم شد.
در اوایل سال‌های ۱۷۰۰، تغییر جنسیت ظاهری باعث محکومیت یک دختر یهودی جوان شد. او برای اینکه بتواند به «فرانسه‌ی نو» یعنی کبک امروزی بیاید، با گریم و پوشیدن لباس‌های مردانه خود را یک ملوان جا زد و به کبکسیتی سفر کرد. اما هویت واقعی او یک روز آشکار شد وبه دلیل اینکه خود را مرد جا زده و جنسیت خود را حتی ظاهری هم تغییر داده بود، محکوم و به فرانسه بازگردانده شد.
در سال ۱۸۳۸، یکی از اعضای بلندپایه در شورای قانون‌گذاری استان اونتاریو به جرم رابطه همجنس‌گرایانه مجبور به استعفا شد. اما به طور کلی هیچ یک از کسانی که به اتهام همجنسگرایی در کانادا تا پیش از سال‌های آغازین قرن بیستم گناهکار شناخته و به مرگ محکوم شدند، اعدام نشدند و با پرداخت جریمه و یا تبعید از مجازات گریختند.
آغاز فعالیت‌های طرفداران همجنسگرایی
در سال ۱۹۱۸، دو نویسنده مونترالی به نام‌های Elsa Gidlow و Roswe George Mills یک مجله زیرزمینی مینی‌مال به نام مگس‌های فوق‌العاده، Les Mouches Fantastiques، منتشر می‌کردند که نخستین انتشاراتLGBT(جامعه‌ی دگرباشان جنسی) شناخته شده در تاریخ کانادا و آمریکای شمالی است.
سال ۱۹۴۳ یعنی حدود سی سال بعد، در مجله ادبی مونترال، یک سرمقاله جنجالی به نام «برخی تجربه‌های جنسی غیر‌طبیعی» از پاتریک اندرسون Patrick Anderson که یک شاعر بود، به چاپ رسید. اندرسون اگرچه در افواه عمومی به همجنسگرا بودن مشهور بود ولی برای اینکه در جامعه آن روز اعتبارش را از دست ندهد تحت فشار افکار عمومی با یک زن ازدواج کرد و مقاله‌ای هم در رد مقاله اولش که در مجله چاپ کرده بود، نوشت و منتشر کرد.
در سال ۱۹۴۷ جنجال دیگری در تورنتو بر سر پوشیدن لباس‌های زنانه توسط یک مرد که کارمند نیمه‌وقتی بود به وجود آمد. او به چهارماه زندان محکوم شد ولی بعدها داستان زندگی‌اش دستمایه بسیاری از نویسندگان و بازیگران تئاتر کانادایی شد. اما شاید جالب باشد بدانید که اولین کسی که در سال ۱۹۴۹ به طور رسمی و از طریق قوانین و مسایل حقوقی به کانادا اعتراض کرد که باید حقوق همجنسگرایان را به رسمیت بشناسد، یک بومی کانادایی به نام جیم گان، Jim Egan بود. او در تورنتو به نوشتن نامه‌هایی به روزنامه‌ها و مجلات برای اعتراض به تصویر منفی که از همجنسگرایی ساخته شده‌بود، می‌پرداخت و خواستار اصلاح قوانین مربوط به همجنسگرایان کانادایی شد. او تا سال ۱۹۶۴ به این کار ادامه داد اما وقتی دید راه به جایی نمی‌برد به همراه شریک جنسی‌اش به بریتیش کلمبیا رفت.
بالاخره دولت کانادا تسلیم می‌شود
دهه ۶۰ میلادی، برای همجنسگرایان کانادایی سال‌های ملتهبی بود. در اوایل این دهه، دولت کانادا در اتاوا، بر روی مرزهای اونتاریو با آمریکا به شدت نظارت می‌کرد و عبور و مرور همجنسگرایان از مرزها را کنترل می‌کرد.
در سال ۱۹۶۲، یکی از مطرح‌ترین خواننده‌های سبک بلوز در تورنتو به نام Jackie Shane که یک همجنسگرا بود، برای اولین بار در یکی از ترانه‌هایش به نام «هر راه دیگری» Any Other Way به طور مستقیم از کلمه « gay» استفاده کرد که بسیار ساختارشکنانه محسوب می‌شد.
بین سال‌های ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۵، اداره اطلاعات و امنیت کانادا در یک طرح ضربتی فوق‌العاده، تمامی همجنس‌گرایانی که در سیستم‌های دولتی مشغول به کار بودند را شناسایی و حذف کرد. همچنین یک نقشه بزرگ با خطوط قرمز تهیه کرده‌بود که محل زندگی و تجمع همجنسگرایان در مناطق مختلف اتاوا را نشان می‌داد.
اما با وجود این سخت‌گیری‌ها در سال ۱۹۶۴، اولین بنیاد حمایت از همجنسگرایان کانادا به نام ASK ایجاد شد که یک مجله هم چاپ می‌کرد. این بنیاد در ونکوور تشکیل شده و به زودی انتشارات دیگری هم در تورنتو به راه افتاد که برای همجنسگرایان می‌نوشت. نام این انتشارات Gay بود. برای نخستین بار از این کلمه به طور مستقیم در چاپ و نشر در کانادا استفاده شد. موج این تغییرات جدید به سرعت در سراسر کانادا شیوع پیدا کرد. در سال ۱۹۶۵ یک سینماگر کانادایی با فیلمی به نام «زمستان ما را گرم نگه می‌دارد» با موضوع همجنسگرایی در جشنواره کن شرکت کرد. این اولین فیلم مستقل همجنسگرای سینمای کانادا بود که توسط دیوید اسکتر ساخته شد. همان سال شاعری به نام ادوارد A. Lacey اولین کتاب شعر همجنسگرایان را منتشر کرد.
دولت کانادا اما هنوز تسلیم نشده‌بود و به شدت با حرکات همجنس‌گرایانه مبارزه می‌کرد. شاید جورج کلپرت، آخرین شخصی در کانادا باشد که برای همجنسگرایی زندانی شده است. او از طرف پلیس به اتهام چهارساعت رابطه جنسی با مردان دستگیر و محکوم شد.
با این حال دیگر کنترل اوضاع از دست دولتمردان خارج شده بود. سال ۱۹۶۹ میلادی که فرا رسید، همجنسگرایان کانادا بالاخره پیروزی خود را جشن گرفتند. روز چهاردهم ماه مه سال ۱۹۶۹، به طور رسمی دولت کانادا با قانون آزاد شدن همجنسگرایی در بین بزرگسالان بالای ۲۱ سال موافقت کرد. این قانون در ۲۷ ژوئیه همان سال به تصویب ملکه انگلستان هم رسید. در اکتبر، اولین گردهمایی بزرگ همجنسگرایان در دانشگاه تورنتو برگزار شد.
همجنسگرایان برای نخستین بار در انظار عمومی راهپیمایی می‌کنند
روز ۲۸ آگوست سال ۱۹۷۱، هزارن مرد و زن همجنسگرا به طور همزمان در اتاوا روبروی ساختمان پارلمان ونکوور زیر بارش شدید باران یک راهپیمایی تاریخی کردند. آنها خواستار بهبود و اصلاح قوانین مربوط به همجنسگرایی و حذف تبعض‌ها علیه خودشان بودند. اسم این راهپیمایی«ما درخواست داریم» We Demand بود.
هر چند با دخالت پلیس و ترس برخی از شرکت‌کنندگان راهپیمایی بعد از چهل دقیقه تمام شد ولی صدای مخالفت این افراد به پارلمان کانادا رسید. آنها معتقد بودند که قوانین فدرال درباره ازدواج و شرکای جنسی همجنسگرایان اصلا وجود ندارد.
دو سال بعد یعنی در ماه اوت سال ۱۹۷۳ برای نخستین بار در شهرهای مهم کانادا از جمله مونترال، تورنتو و ونکوور، رژه همجنسگرایان به نام«افتخار» Pride برگزار شد. دلیل این نامگذاری هم این بود که جامعه‌ی دگرباشان جنسی به این نتیجه رسیده بود که دیگر تمایل جنسی آنها نباید یک نقص دیده می‌شد، بلکه موضوعی طبیعی بود که می‌بایست به آن افتخار هم می‌کردند. همان سال اختلال همجنسگرایی از فهرست بیماری‌های روانی توسط انجمن روانشناسان آمریکا حذف شد.
کبک باز هم پیش‌قدم شد
اولین استان کانادا که به طور رسمی قوانین مربوط به همجنسگرایان را در دنیا بعد از کشور دانمارک رسما پذیرفت، استان کبک بود. در سال ۱۹۷۷، مجلس کبک این قانون را تصویب کرد و در قوانین مهاجرت هم مخالفت با مهاجران همجنسگرا را حذف نمود. در سال ۱۹۷۹ مونترال و ونکوور نخستین شهرهای کانادا شدند که به طور رسمی رژه افتخار را به رسمیت شناخته و اجرا کردند.
ازدواج رسمی همجنسگرایان در کانادا آزاد می‌شود
در یازدهم آوریل سال ۲۰۰۰، مجلس فدرال کانادا با ۱۷۴ رای موافق در برابر ۷۲ رای مخالف، به زوج‌های همجنسگرا حقوقی مشابه زوج‌های عادی مانند مالیات و بیمه عمر اعطا نمود.
استان کبک سومین استانی بود که در سال ۲۰۰۴ بعد از اونتاریو و بریتیش کلمبیا، قانون ازدواج همجنسگرایان را تصویب کرد. سرانجام در سال ۲۰۰۵ دولت فدرال کانادا قانون C-38 را به قوانین کانادا اضافه و طبق آن ازدواج رسمی همجنسگرایان را تصویب کرد و چهارمین کشوری شد که در دنیا این ازدواج را قانونی اعلام کرد.
در سال ۲۰۱۶ پرچم همجنسگرایان به طور رسمی از پارلمان کانادا در اتاوا آویخته شد و طی قانونی ممنوعیت اهدای خون برای همجنسگرایان که تا پنج سال بعد از آخرین رابطه جنسی بود، به یکسال کاهش یافت ولی کامل حذف نشد. اما سرانجام پس از سال‌ها مبارزه سرانجام در سال ۲۰۲۲ این محدودیت نیز برداشته شد.
پرچم همجنسگرایان که شبیه به رنگین‌کمان است از ابتکارات یک همجنسگرای آمریکایی بود که به نشانه طیف‌های مختلف جامعه همجنسگرایان و نیز به نشانه صلح به این شکل طراحی شده است.
امروز دیگر همجنسگرایی، دوجنسه بودن، دگرباش بودن یا هر تمایل جنسی دیگری در کانادا جرم نیست و اگر زمانی طرفداران این کار در نزد مردم رسوا و نامحترم شناخته می‌شدند امروز خود را با افتخار در میان جامعه فریاد می‌زنند و قانون نیز از آنها حمایت می‌کند. با اینهمه هنوز عده زیادی در کانادا هستند که با این مساله کنار نیامده‌اند و شاید به همین دلیل رژه افتخار هر سال جدی‌تر از سال قبل برگزار می‌شود.
نظر شما چیست؟
