نیروانا احسانی
در ابتدا باید توجه داشت که کانادا دو برنامه متفاوت قیمت‌گذاری کربن دارد که یکی برای صنایع بزرگ وضع‌شده تا این شرکت‌ها مالیات انتشار آلایندگی خود را بپردازند و دیگری مالیات کربن مصرف‌کننده محسوب می‌شود که برای خرید سوخت فسیلی اعمال می‌شود.
آن‌چه مسلم است مالیات مصرف‌کننده بر افراد، کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، بومیان و همچنین عملیات بخش دولتی مانند بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها، مدارس و شهرداری‌ها تأثیر می‌گذارد.
این تغییر قیمت در اول آوریل، بر مالیات مصرف‌کنندگان در همه‌ی کشور به جز بریتیش‌کلمبیا، کبک و مناطق شمال غربی تأثیر می‌گذارد.
گفتنی است کبک دارای یک سیستم cap-and-trade است که نیروهای بازار را برای کاهش مقرون به صرفه انتشار گازهای گلخانه‌ای مهار می‌کند که با سایر استان‌ها کاملاً متفاوت بوده و دولت فدرال آن را معادل با هزینه‌ای انتشار گازهای گلخانه وضع‌شده از سوی خود، در نظر گرفته است.
این مالیات بر کربن مصرف‌کننده بر هزینه‌ی سوخت، به قیمت نهایی بیش از ۲۰ منبع سوخت مختلف از جمله بنزین، پروپان، دیزل و گاز طبیعی که در هنگام مصرف انرژی، گازهای گلخانه‌ای تولید می‌کنند، اضافه می‌شود. البته مالیات اضافی برای هر سوخت بستگی به این دارد که در هنگام تولید انرژی چه میزان گاز گلخانه‌ای ایجاد می‌کند. برای نمونه، یک لیتر گازوئیل بیشتر از یک لیتر بنزین دی‌اکسیدکربن تولید می‌کند بنابراین مالیات بر کربن یک لیتر گازوئیل بیشتر از بنزین است.
افزایش مالیات بر بنزین باعث شده تا قیمت این سوخت از ۶۵ دلار در هر تن به ۸۰ دلار رسید، به این معنی است که مالیات بر کربن در هر لیتر بنزین که اکنون ۱۷/۶ سنت در هر لیتر است با ۳/۳ سنت افزایش در هر لیتر مواجه می‌شود.
این بدان معناست که پر کردن یک باک ۵۰ لیتری حدود هشت دلار و ۸۰ سنت مالیات بر کربن خواهد داشت که حدود ۱/۶۵ دلار بیشتر از قبل است.
این مالیات برای گازوئیل شامل ۲۱/۳۹ سنت است که تا قبل از قوانین جدید ۱۷/۳۸ سنت بود. این مالیات برای پروپان باعث شده قیمت آن از ۱۰/۰۸ سنت در لیتر به ۱۲/۳۸ سنت در لیتر برسد. بر این اساس باید برای تولید کربن یک مخزن ۲۰ پوندی پروپان حدود ۲/۲۰ دلار پرداخت کنم درحالیکه پیش از اول آوریل ۱/۷۸ دلار پرداخت می‌شد.
در رابطه با گاز طبیعی نیز با توجه به این که خانوارها به‌طور‌متوسط در کانادا در سال حدود ۲۲۸۰ مترمکعب گاز طبیعی مصرف می‌کنند، مالیات بر کربن با قیمت ۸۰ دلار در هر تن، ۱۵/۳ سنت به هر مترمکعب گاز طبیعی اضافه می‌کند که در مقایسه با ۱۲/۴ سنت قبلی افزایش قابل‌توجهی است. این رقم به‌طور‌متوسط حدود ۳۴۷ دلار قیمت کربن سالانه برای گاز طبیعی است درحالیکه در سال گذشته ۲۸۲ دلار بود.
تأثیر مالیات بر کربن بر سایر هزینه‌های زندگی کانادایی‌ها
باید توجه داشت مالیات بر کربن به‌طورغیرمستقیم بر غذا، پوشاک و سایر کالاها تأثیر دارد زیرا شرکت‌هایی که در چرخه‌ی تولید و توزیع مجبور به پرداخت مالیات بر کربن بیشتر هستند، هزینه‌ی کالاها و خدمات خود را افزایش می‌دهند.
مرکز آمار کانادا تخمین زده مالیات بر کربن جدید از زمان اعمال آن در اول آوریل، قیمت موادغذایی را حدود ۰/۳ درصد و قیمت لباس را تا دو درصد افزایش داده است.
دولت با پول این مالیات چه می‌کند؟
هر سال، سازمان محیط‌زیست و تغییرات آب‌و‌هوایی کانادا درآمدهای مورد انتظار از قیمت‌گذاری کربن در هر استان را محاسبه می‌کند. طبق قانون، دولت‌ها باید ۹۰ درصد از این درآمدها را به صورت اعتبار مالیاتی به مردم برگردانند. بخشی از ۱۰ درصد باقیمانده صرف افزایش اعتبار روستائیان شده و بخشی دیگر برای کمک به کسب‌وکارها در مصرف سوخت کارآمدتر در نظر گرفته شده است.
با افزایش مالیات بر کربن، اعتبارهای بازگردانده شده به مردم نیز افزایش پیدا می‌کنند اما امسال بسیاری از خانواده‌ها در استان‌های آتلانتیک شاهد افزایش قیمت نخواهند بود. چراکه تقریباً یک سوم آن‌ها از نفت گرمایشی استفاده می‌کنند و از ماه اکتبر از پرداخت قیمت کربن معاف شده‌اند. البته این کاهش در مقادیر تخفیف منعکس می‌شود.
البته گفتنی است استان‌هایی که مالیات بر کربن فدرال را پرداخت می‌کنند از سوی دولت فدرال مبلغی اعتبار دریافت می‌کنند. استان بریتیش‌کلمبیا و مناطق شمال غربی و استان کبک که خودشان از قبل سیاست مالیات بر کربن را اعمال کرده‌اند، اعتبار مالیات برکربن کم‌تری از دولت فدرال دریافت خواهند کرد.
طرح بازگشت مالیات فدرال، که چهار بار در سال واریز یا پست می‌شود، بر اساس اندازه‌ی خانواده تقسیم می‌شود، نه بر اساس درآمد آن‌ها درحالیکه اعتبار مالیات بر کربن بریتیش‌کلمبیا مبتنی بر درآمد است که حدود یک سوم کل خانوارهای استان را دربرنمی‌گیرد. البته یوکان و نوناووت که مالیات بر کربن فدرال را می‌پردازند، برنامه‌های بازگشت اعتباری منحصربه‌فرد خود را دارند.
اعتبار مالیات بر کربن امسال در ۱۵ آوریل پرداخت خواهد شد.
منبع: Toronto Citynews
تحریریهی «مداد»
