تحریریه «مداد»
با توجه به حساسیت این موضوع، تصمیم گرفتیم مطلبی جامع در این باره برای خوانندگان مداد آماده کنیم. این مطلب بر اساس محتوای صفحه ویژه قارچ جادویی در وبسایت رسمی دولت کانادا در تاریخ ۲۵ ژوئیه ترجمه شده است. با توجه به اینکه قارچ جادویی این روزها بسیار مورد توجه مردم، رسانه‌ها و نیز پژوهشگرام قرار گرفته، در آینده ممکن است محتوای این صفحه تغییر کند و برای مثال، نتایج پژوهش‌های جدیدتر و یا مقررات دیگری به آن افزوده شود.
سیلوسایبین و سیلوسین (قارچ جادویی)
«قارچ جادویی» (magic mushrooms) قارچ‌هایی حاوی مواد توهم‌زا – اغلب سیلوسایبین (psilocybin) و سیلوسین(psilocin) – هستند. مصرف قارچ جادویی ممکن است سبب شود چیزهایی را ببینید، بشنوید یا احساس کنید که وجود خارجی ندارند، یا اضطراب، ترس، حالت تهوع و انقباضات عضلانی را به همراه افزایش ضربان قلب و فشار خون تجربه کنید. در برخی موارد، مصرف قارچ جادویی می‌تواند منجر به «سفر بد» (bad trip) یا «فلش‌بک» (flashback) شود.
توضیح مداد: «سفر بد» یا روان‌پریشی موقت ناشی از مواد مخدر و روانگردان، نوعی تجربه آزاردهنده و ناخوشایند است که معمولا به دلیل مصرف مواد با دوز بالا روی می‌دهد. این تجربه ممکن است احساس خفیف اضطراب تا وحشت شدید یا از دست دادن کامل کنترل بر خودآگاهی را برای فرد مصرف‌کننده به همراه آورد. «فلش بک» نیز به معنای بازسازی شفاف تجربه‌ای ناگوار و تروماتیک از گذشته است، به گونه‌ای که فرد احساس می‌کند آن تجربه در حال حاضر در حال وقوع است.
تولید، فروش و نگهداری قارچ جادویی در کانادا غیرقانونی است.
علاقه فزاینده‌ای به کاربردهای بالقوه درمانی قارچ جادویی و سیلوسایبین، که یکی از مواد فعال در قارچ جادویی است، وجود دارد. آزمایش‌های بالینی با سیلوسایبین، نتایج امیدوارکننده‌ای را نشان داده‌اند، اما در حال حاضر، هیچ محصول درمانی تأیید شده‌ای حاوی سیلوسایبین در کانادا یا سایر مناطق وجود ندارد. کارآزمایی‌های بالینی مناسب‌ترین و مؤثرترین راه برای بررسی اثربخشی داروهای تایید نشده مانند سیلوسایبین و در عین حال محافظت از سلامت بیماران است.
درباره قارچ جادویی
هزاران سال است که قارچ جادویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیش از ۲۰۰ گونه قارچ جادویی وجود دارد. از آنجا که بسیاری از گونه‌های این قارچ شبیه هم هستند، تشخیص این گونه‌های مختلف دشوار است. در نتیجه ممکن است برخی افراد، قارچ‌های سمی را با قارچ های جادویی اشتباه بگیرند و آنها را مصرف کنند.
دو مواد شیمیایی به نام سیلوسایبین و سیلوسین اصلی‌ترین مواد فعال موجود در قارچ جادویی هستند. این دو ماده به عنوان مواد روانگردان، در سطح بین‌المللی تحت کنوانسیون کنترل مواد مخدر سازمان ملل متحد قرار دارند و در کانادا نیز قانون کنترل مواد و مواد مخدر (CDSA) بر آنها اعمال می‌شود. بر اساس این قانون در کانادا، فعالیت‌های مختلف مرتبط با قارچ جادویی، سیلوسایبین و سیلوسین، مانند فروش، در اختیار داشتن و تولید، غیرقانونی است، مگر اینکه توسط سازمان سلامت کانادا مجاز شمرده شوند (مثلاً از طریق صدور مجوز یا معافیت، یا طبق مقررات). مانند همه داروها، قارچ جادویی، سیلوسایبین و سیلوسین نیز مشمول قانون غذا و دارو (FDA) هستند. سیلوسایبین و سیلوسین موادی توهم‌زا هستند که اثراتی مشابه ال‌اس‌دی دارند. افرادی که از قارچ های جادویی استفاده می‌کنند، دچار توهم و تغییر حالت هوشیاری می‌شوند. این اثرات طی ۱۵ تا ۴۵ دقیقه پس از مصرف ظاهر می‌شود و معمولاً به مدت چهار تا شش ساعت باقی می‌ماند.
اثرات مصرف قارچ جادویی می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. علاوه بر این، قدرت قارچ جادویی می‌تواند بسیار متفاوت باشد. یک قارچ ممکن است دارای غلظت‌های متفاوتی از مواد موثره در مقایسه با قارچی دیگر باشد و در نتیجه، اثرات قارچ جادویی می‌تواند به دوز و نوع قارچ مورد استفاده بستگی داشته باشد.
قارچ جادویی که به صورت غیرقانونی فروخته می‌شود ممکن است به شکل قارچ خشک کامل یا پودر باشد. افراد ممکن است قارچ را به روش های مختلفی مصرف کنند. قارچ می‌تواند:
- خام یا پخته خورده شود؛
- آسیاب شده و برای تهیه چای یا مخلوط در یک نوشیدنی استفاده شود.
- به صورت کپسول بلعیده شود.
- پودر آن از طریق بینی به صورت استنشاقی مصرف شود.
قارچ جادویی هرگز نباید به صورت داخل وریدی تزریق شود. موارد متعددی درباره مضرات جدی مرتبط با تزریق داخل وریدی قارچ، از جمله شوک سپتیک (کاهش خطرناک فشار خون) و اختلال عملکرد اندام‌های مختلف، گزارش شده است.
سیلوسایبین و سیلوسین همچنین به صورت غیرقانونی به صورت پودر، قرص یا کپسول تولید و به فروش می‌رسد. داروهایی که به طور غیرقانونی تولید می‌شوند، آزمایش نمی‌شوند و شاید حاوی مواد خطرناک دیگری نیز باشند.
اثرات کوتاه‌مدت قارچ جادویی
استفاده از قارچ جادویی می‌تواند منجر به یک سری اثرات ذهنی و جسمی کوتاه مدت شود.
اثرات کوتاه‌مدت ذهنی
قارچ جادویی ممکن است باعث افزایش شدت احساسات و حواس شود و فرد مصرف‌کننده احساس شادی و خلاق بودن کند. فرد ممکن است زیاد بخندند یا قهقهه بزند و شفافیت ذهنی و عاطفی شدیدی را تجربه کند.
قارچ جادویی همچنین می‌تواند توهم ایجاد کند و افراد را به شکل‌های زیر تحت تأثیر قرار دهد:
- تحریف ادراک از واقعیت (شاید چیزهایی را ببیند و بشوند که وجود خارجی ندارند)
- جابه‌جایی حواس (شاید فرد احساس کند که می‌تواند موسیقی را دیده و رنگ‌ها را بشنود)
- تغییر ادراک از زمان
برخی از اثرات منفی ذهنی مصرف قارچ جادویی عبارتند از:
- تغییرات در خلق و خوی
- سبکی سر
- اضطراب و حملات اضطرابی
- گیجی و سردرگمی
- ترس یا بدگمانی شدید (پارانویا)
اثرات کوتاه‌مدت جسمی
مصرف قارچ جادویی می‌تواند به بروز مشکلات زیر بیانجامد:
- بی‌حسی به خصوص در ناحیه صورت
- افزایش ضربان قلب و فشار خون
- خشکی دهان که گاهی اوقات منجر به حالت تهوع و استفراغ می‌شود
- ضعف و انقباض عضلانی، یا تشنج
- رفلکس‌های شدید
- عرق کردن و درجه حرارت بالا بدن که اغلب لرز را هم به دنبال دارد
- از دست دادن کنترل ادرار
اثرات طولانی‌مدت قارچ جادویی
تاکنون هیچ مطالعه‌ای اثرات طولانی مدت استفاده مکرر از قارچ جادویی را مورد بررسی قرار نداده است.
خطرات مربوط به استفاده از قارچ جادویی
- ممکن است آنچه معمولاً به عنوان «سفر بد» شناخته می‌شود، به ویژه در دوزهای بالا، برای فرد روی دهد.این تجربیات ممکن است ترسناک باشند و شاید شامل پارانویا، از دست دادن مرزها و احساس تحریف شده از خود هم بشوند. اختلال در قوه قضاوت در طول این «سفرهای بد» ممکن است به رفتارهای مخاطره‌آمیز منجر شود که ممکن است به صدمات تروماتیک یا حتی مرگ بیانجامد.
- در موارد خاص، کاربران ممکن است رویدادهای روانگردان مکرر یا بیش از حد شدید را تجربه کنند که شاید منجر به «فلش بک» ناگهانی، یعنی زنده‌شدن تجربیات قبلی در زندگی شود.
- استفاده از قارچ جادویی با موادی مانند ماریجوانا، آمفتامین‌ها، الکل و غیره، خطر عوارض جانبی جدی و عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.
- برای افرادی که مستعد یا مبتلا به مشکلات روان‌پزشکی هستند، خطر عوارض جانبی مربوط به مصرف قارچ جادویی ممکن است بالا باشد. ارتباط میان این مشکلات و مصرف قارچ جادویی همچنان در حال مطالعه و بررسی است.
- برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، اثرات کوتاه‌مدتی مثل افزایش فشار خون و ضربان قلب می‌تواند به طور بالقوه زیان‌بار باشد.
اختلالات ناشی از مصرف و دوری
شواهد کمی وجود دارد که نشان می‌دهد افراد می‌توانند از نظر جسمی یا روانی به قارچ های جادویی وابسته شوند.
با این حال، این امکان وجود دارد که به خاطر مصرف منظم این ماده، فرد در برابر آن مقاومت (drug tolerance) پیدا کند. این پدیده می‌تواند طی چند روز استفاده پی‌در‌پی رخ دهد. در این حالت، حتی مقادیر بالای دارو دیگر اثر مطلوب را ایجاد نخواهد کرد.
کاربردهای درمانی بالقوه سیلوسایبین
در حال حاضر، هیچ محصول درمانی تایید شده حاوی سیلوسایبین در کانادا یا جاهای دیگر وجود ندارد. این بدان معنی است که سلامت، اثربخشی و کیفیت محصولات حاوی سیلوسایبین توسط سازمان سلامت کانادا ارزیابی نشده است و چنین داروهایی تحت فرآیند بررسی علمی دقیق مورد نیاز برای مجوز برای فروش در کانادا یا جاهای دیگر قرار نگرفته‌اند.
پژوهش‌های پیوسته‌ای برای ارزیابی پتانسیل سیلوسایبین برای درمان اختلالات مختلف سلامت روان مانند اضطراب، افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری و مصرف مواد مشکل‌ساز در حال انجام است. در حالی که برخی از آزمایشات بالینی اولیه، نتایج امیدوارکننده‌ای را نشان داده‌اند، شواهد در حال حاضر محدود است. کارآزمایی‌های بالینی مناسب‌ترین و مؤثرترین راه برای پیشبرد تحقیقات با داروهای تایید‌نشده مانند سیلوسایبین است که در عین حال به سلامت بیماران نیز آسیب نمی‌رساند.
سازمان سلامت کانادا، کانادایی‌هایی که به دنبال راه‌حل‌هایی برای چنین اختلالاتی هستند را تشویق می‌کند تا با ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود درباره گزینه‌های در دسترس مشورت کنند. منابع و خدمات مجازی رایگان برای مسائل مربوط به سلامت روان و مصرف مواد نیز به صورت ۲۴ ساعته در همه روزهای هفته طریق Wellness Together Canada در دسترس هستند .
دسترسی به سیلوسایبین در کانادا برای استفاده درمانی
سازمان بهداشت کانادا آگاه است که در برخی مواقع شاید دسترسی به داروهای غیرمجاز ممکن است سودمند باشد. بیمارانی که از اختلالات سلامت روان رنج می‌برند باید با ارائه‌دهنده مراقبت‌های سلامتی خود درباره گزینه‌های درمانی بالقوه مشورت کنند. در برخی شرایط، با حمایت یک متخصص معتبر مراقبت‌های سلامت، ممکن است برای افراد امکان دسترسی قانونی به سیلوسایبین از طریق یکی از سه مسیر وجود داشته باشد:
آزمایش‌های بالینی و برنامه دسترسی ویژه بهداشت کانادا گزینه‌های قانونی موجود هستند که از طریق آنها می‌توان تحت نظارت دولت، سیلوسایبین تهیه کرد. به طور کلی، این دو مسیر قانونی باید به جای معافیت فردی تحت CDSA دنبال شوند، مگر اینکه بتوان ثابت کرد که دسترسی به سیلوسایبین از طریق این مسیرهای قانونی موجود امکان‌پذیر یا مناسب نیست.
«کارآزمایی‌های بالینی» و نیز «برنامه دسترسی ویژه» برای محافظت از سلامت بیماران، کمک به اطمینان از کیفیت دارو و ارائه نظارت و تجویز توسط یک متخصص واجد شرایط، یک سری الزامات قانونی دارند.
برنامه دسترسی ویژه و معافیت‌های فردی از CDSA سازوکارهایی برای تشویق استفاده زودهنگام از داروهای غیرمجاز نیستند، و همچنین قرار نیست از آنها به عنوان ابزاری برای دور زدن توسعه بالینی یا فرآیند بررسی و تأیید دارو استفاده شود.
برای آگاهی از جزئيات بیشتر درباره این سه شیوه قانونی دسترسی به قارچ جادویی می‌توانید به وبسایت دولت کانادا (لینک) مراجعه کنید.
