نیروانا احسانی
طبق داده‌های ارائه‌شده از سوی سازمان خدمات عمومی و تدارکات کانادا (PSPC)، در مجموع، لیبرال‌ها ۳۰ برابر بیشتر از نخست‌وزیر محافظه‌کار سابق، استفان هارپر برای مشاوره از سوی شرکت مک‌کینزی هزینه کردند. این قراردادها بالغ بر ده‌ها میلیون دلار بوده و گاهی اوقات با توافق دوجانبه و بدون فراخوان مناقصه منعقد می‌شده است.
مک‌کینزی یک شرکت آمریکایی است که ۱۳۰ دفتر در ۶۵ کشور جهان داشته و با۳۰ هزار مشاور به ارائه خدمات مشاوره‌ای می‌پردازد.
مبالغ پرداختی به شرکت مک‌کینزی از دوران سرکار بودن محافظه‌کاران و نخست‌وزیری استفان هارپر تا دوران نخست‌وزیری جاستین ترودو به شکل قابل‌توجهی افزایش داشته و از ۲/۲ میلیون دلار در نه سال، به ۶۶ میلیون دلار در هفت سال رسیده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات این قراردادها که توسط سازمان خدمات عمومی و تدارکات کانادا انجام‌شده، نشان می‌دهد رشد مداوم و بستن قراردادها، سال به سال، در دولت لیبرال‌ها افزایش پیدا کرد. مدارکی نیز به دست آمده‌اند که نشان می‌دهد اخیراً شرکت‌های وابسته به دولت فدرال، قراردادهایی را برای دریافت مشاوره با مک‌کینزی بسته‌اند. برای نمونه شرکت توسعه صادرات کانادا در سال گذشته برای مشاوره‌های مختلف ۷/۳ میلیون دلار هزینه کرده و یا بانک توسعه مشاغل کانادا برای دریافت مشاوره بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲، ۸/۸ میلیون دلار پرداخت کرده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا (IRCC) از سال ۲۰۱۵ از شرکت مک‌کینزی مشاوره‌های بسیاری دریافت کرده و با ۲۴/۵ میلیون دلار هزینه مشاوره مدیریت بیش‌ترین سهم مبلغ ۶۶ میلیون دلاری دولت فدرال به شرکت مک‌کینزی را به خود اختصاص داده است.
پس از اداره مهاجرت، آژانس خدمات مرزی بیش‌ترین هزینه مشاوره را پرداخت کرده و این دو سازمان در مجموع ۴۴ درصد از کل مبلغ را متقبل شدند.
بر اساس تحلیل‌ها، در سال‌های اخیر نفوذ شرکت مک‌کینزی بر سیاست مهاجرت کانادا پیوسته افزایش‌یافته است، بدون اینکه مردم از آن اطلاع پیدا کنند.
دو نفر از مقامات اداره مهاجرت حاضر شدند با حفظ نام و هویتشان، اقدامات انجام‌شده توسط مک‌کینزی در این وزارتخانه را فاش کنند. این مقامات که در زمان بستن قراردادهای مشاوره شرکت مک‌کینزی حضورداشته‌اند به‌طورجداگانه با رادیو کانادا گفتگو کردند.
با اینکه عنوان قراردادها بسیار مبهم است اما می‌توان گفت مک‌کینزی بر بررسی، توسعه و پیاده‌سازی ابزارها، فرآیندها و خدمات دیجیتال متمرکزشده و به‌طور‌مشخص برای توسعه و اجرای استراتژی‌های مختلف به دولت خدمات ارائه کرده است.
قابل‌توجه است مشاوره‌های شرکت مک‌کنزی در طول سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ برای کاهش فشار ناشی از همه‌گیری کووید۱۹ بر اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا با افزایش هزینه پرداخت‌شده از سوی دولت همراه بود. قرار بود نمایندگان این شرکت در ده جلسه کمیته تحول اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا شرکت کرده و همه چیز را متحول کرده و به نوسازی سیستم‌های مهاجرتی بپردازند اما نتیجه قابل‌توجه بوده است.
تاکنون هیچ مقام بلندپایه دولتی از این همکاری سخن نگفته بود فقط در خلال یک جلسه کمیته فدرال در اواخر نوامبر، کریستین فاکس، معاون وزیر مهاجرت به‌طور‌خلاصه به دخالت مک‌کینزی در بحث مهاجرت اشاره کرد.
در پاییز گذشته، دولت فدرال از یک طرح تاریخی پرده‌برداری کرد که هدف آن پذیرش ۵۰۰ هزار مهاجر دائمی جدید در هر سال تا سال ۲۰۲۵ برای بهبود رشد اقتصادی عنوان شده است. هدف این طرح تقریباً با نتیجه‌گیری گزارش کمیته‌ای از سوی دولت فدرال که در سال ۲۰۱۶ منتشر شده بود، مشابه است. در آن زمان این کمیته توسط گروهی از مشاوران اقتصادی، به رهبری دومینیک بارتون، مدیر مک‌کینزی و با دستور بیل مورنو، وزیر سابق اقتصاد تشکیل شده بود. این کمیته توصیه کرده بود که دولت به ویژه برای پویایی بازار کار به تدریج مهاجرت دائم را به ۴۵۰ هزار نفر در سال افزایش دهد. در سال ۲۰۱۶ جذب مقیم دائمی از سوی کانادا حدود ۳۲۰ هزار نفر بود. این پیشنهاد مورد توافق قرار نگرفت و با انتقادات بسیاری مواجه شد.
نکته مهم این است که دومینیک بارتون، مدیر مک‌کینزی و رئیس این کمیته اقتصادی بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹، پس از سی سال خدمت، در ژوئیه ۲۰۱۸ شرکت مک‌کینزی را ترک کرد. وی پس از آن، در ماه اوت، اولین قرارداد مشاوره خود را با اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا بست. بارتون در سال ۲۰۱۹ توسط جاستین ترودو به عنوان سفیر کانادا در چین منصوب شد و پس از دو سال از این سمت خارج‌شده و به ریوتینتو، گروه پردازش و استخراج منابع معدنی زمین پیوست.
از سال ۲۰۱۱، بارتون و شرکت مک‌کینزی در قلب یک گروه فشار به نام ابتکار قرن (The Century Initiative)، از سیاست‌ها و برنامه‌هایی حمایت کردند که جمعیت کانادا را تا سال ۲۱۰۰ به ۱۰۰ میلیون نفر برسانند. این گروه از سال ۲۰۲۱ باهدف افزایش اهداف مهاجرتی کانادا، جلسات متعددی با یکی از اعضای کابینه وزیر مهاجرت، منشی پارلمانی وی، یک نماینده محافظه‌کار و یک نماینده نیودموکرات تشکیل داد.
گفتنی است، علاوه بر اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا، بخش‌های دولتی دیگری نیز در سال‌های اخیر از مک‌کینزی کمک مشاوره گرفتند. برای نمونه سازمان خدمات عمومی و دولتی کانادا از این شرکت برای دریافت خدمات کامپیوتری استفاده کرد. سازمان نوآوری، علم و توسعه اقتصادی کانادا برای مدیریت و همچنین خدمات علمی و تحقیقاتی از مک‌کینزی درخواست مشاوره کرد.
طبق تحقیقات، در مجموع سازمان خدمات عمومی و تدارکات کانادا از سال ۲۰۲۱، برای نهادهای مختلف دولت فدرال ۱۸ قرارداد با مبلغ بیش از ۴۵ میلیون دلار با شرکت مک‌کینزی امضا کرده است.
یکی از انتقادات وارده این است که همه این قراردادها با یک تأمین‌کننده منعقدشده و در واقع هیچ روند رقابتی وجود نداشته است.
رادیو کانادا این سؤال را از دولت فدرال پرسید که چرا برای رفع کمبود نیروی کار، دولت باید با از یک شرکت خصوصی مشاوره بگیرد؟ دفتر نخست‌وزیر ترودو، برای دریافت پاسخ درست، نمایندگان رادیو کانادا را به دبیرخانه هیئت خزانه‌داری کانادا ارجاع داد.
مارتین پوتوین کارشناس روابط رسانه‌ای دبیرخانه هیئت خزانه‌داری توضیح داد استفاده از خدمات حرفه‌ای به دولت این امکان را می‌دهد تا با تخصص خاص کار کارکنانش را تکمیل کند. از نظر آن‌ها، قراردادی که با تامین‌کننده‌ای مانند مک‌کینزی بسته می‌شود همچنین می‌تواند به رفع کمبودها در گروه‌های شغلی خاص و مکان‌های جغرافیایی خاص کمک کند.
بنوا دوگه (Benoit Duguay)، استاد دانشکده علوم مدیریت دانشگاه کبک در مونترال این سؤال را مطرح کرد که چطور می‌شود مک‌کینزی مهارت انجام مطلقاً هر کاری که یک دولت می‌خواهد انجام دهد را داشته باشد؟ وی این روند نفوذ مک‌کینزی را در دولت فدرال نگران‌کننده خواند.
ایزابل فورتیه (Isabelle Fortier)، استاد دانشکده ملی مدیریت دولتی که قبلاً نقش شرکت مک‌کینزی را در فرانسه بررسی کرده بود، اعتقاد دارد این توسل به شرکت‌های مشاوره نشان‌دهنده یک گسست سیاسی-اداری است.
جالب این است که در سال‌های اخیر، شرکت مک‌کینزی به بسیاری از دولت‌ها از جمله دولت‌های ایالات‌متحده، بریتانیا، آلمان و مکزیک برای مقابله با کووید۱۹ مشاوره داده است. در فرانسه، مک‌کینزی چندین ماه است که خبرساز شده و بر اساس گزارش سنای این کشور، شرکت‌های مشاوره مانند مک‌کینزی به گونه‌ای عمل کرده‌اند که وابستگی به آن‌ها به‌طورسازماندهی‌شده افزایش پیدا کند.
در کبک سازمان هیدروکبک طی هشت سال ۲۷ قرارداد به ارزش ۳۸ میلیون دلار با مک‌کینزی منعقد کرده است تا در زمینه استراتژیک، مسائل تأمین و نوآوری‌ها در تعمیر نیروگاه‌های برق آبی، مشاوره دریافت کند.
قابل‌توجه است اخیراً نقش محوری شرکت مشاوره مک‌کینزی در مدیریت بیماری همه‌گیر توسط دولت لوگو نیز مورد بحث و انتقاد قرار گرفته است. به نظر می‌رسد این شرکت به اطلاعات محرمانه دولتی دسترسی داشته و روزانه ۳۵ هزار دلار برای خدمات خود دریافت می کرده است.
در ضمن، در سال ۲۰۲۱، مک‌کینزی ۴/۹ میلیون دلار از وزارت اقتصاد و نوآوری استان کبک دریافت کرد تا به اولویت‌بندی پروژه‌ها و طرح بهبود اقتصادی کبک کمک کند.
در سطح کانادا کارشناسان خواستار تشکیل یک کمیسیون تحقیق عمومی هستند. لو جانسن دانگزالان (Lou Janssen Dangzalan)، وکیل انتاریویی که مدت‌هاست اصلاحات دیجیتالی اداره مهاجرت، پناهندگی و شهروندی کانادا را زیر نظر دارد، استدلال می‌کند که نیاز به شفافیت است تا مشخص شود این شرکت‌های مشاوره چگونه قراردادهای دولتی را مدیریت می‌کنند.
با تمام این شرایط دولت کانادا تاکید می‌کند متعهد به ارائه خدمات باکیفیت بالا به شهروندان کانادایی است و بر این اساس تلاش می‌کند تا این کار را با تضمین بالاتری انجام دهد.
منبع: ICI
خبرهای صبحگاهی
سپهر صادقی
