پریسا کوکلان
ترجمه: پریسا کوکلان
زمستان گذشته، دولت کبک پروژه‌ی «لَب-اِکول»(Lab-école) را برای داشتن «زیباترین مدرسه‌های جهان» راه‌اندازی کرد. این پروژه به‌منظور داشتن فضای تجربی‌تر آموزشی با احترام به طبیعت و اِکوسیستم در مدارس طراحی‌شده است.
شرایط ساختمان مدرسه ها در مونترال، فراتر از نگران‌کننده است و این در محله‌های مهاجرنشین که در آن جمعیت فقیرتر و محروم‌تری زندگی می‌کنند شدت می‌یابد. آموزش‌وپرورش مونترال در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد که فقط ساختمان ۱۰ مدرسه از ۲۲۴ مدرسه خود را در وضعیت خوبی می‌بیند. این مرکز حتی مجبور به بستن دفتر مرکزی خود به خاطر کهنگی بیش‌ازحد ساختمان شده است.
ضروری است که برای حل این مشکل در شهر به چاره‌ای اندیشیده شود. بازسازی مدارس راهی قوی و مطمئن برای آینده‌ی مونترال و تجدید حیات برخی از محله‌های آن است. مدرسه همچنین می‌بایستی در خدمت مردم منطقه باشد و به زندگی اجتماعی، فرهنگی، شب‌ها، آخر هفته‌ها و تابستان‌های آن‌ها احترام بگذارد. حیاط مدرسه نیز می‌بایستی آسفالت شده و محفوظ و رو به‌سوی محله باشد. در عوض، کتابخانه‌ها، پارک‌ها و دیگر امکانات در همسایگی می‌بایستی قابل‌دسترس برای فعالیت‌های آموزشی باشند.
در مونترال به شکل خاص، کمبود و گرانی زمین باعث می‌شود که تصمیمات متفاوتی اتخاذ شود. قوانین حاضر (املاک، منطقه، مسئولیت‌های مدنی و غیره) موجب متوقف کردن برخی از راه‌حل‌های معماری خلاقانه و درازمدت برای ارتقای سرویس‌های آموزشی می‌شوند. چگونه می‌توانیم با حفظ میراث فرهنگی به دگرگونی کامل مدرسه و تطبیق آن با نیازهای جدید باشیم ؟ سهم معماری معاصر در این راه چیست ؟ این‌ها مسائل زیادی هستند که دیدی کلی را به موضوع به وجود می‌آورند. بااین‌حال تصمیمات ضروری گرفته‌شده‌اند. آمارگیری و تهیه‌ی لیست نظرات شهروندان و کارشناسان برای یافتن شیوه‌ی درست شهرسازی در محلات آغازشده است. مرحله‌ی بعدی قاعدتاً جمع‌آوری عوامل بنیادین زندگی شهری، زیرساخت‌های میراث فرهنگی و مدنی خواهد بود.
مدرسه در مونترال، اضطرار در اقدام
با سرعتی که امروز داریم می‌بایستی حداقل ۶ سال برای نو کردن یا بازسازی یک مدرسه‌ی کهنه وقت صرف کنیم. این زمان رقت‌انگیز است، خصوصاً که اکثراً مناطقی را در برمی‌گیرد که بیش از دیگران نیازمند این تغییر هستند. علاوه بر این، مدارس زیادی در مونترال بیش‌ازحد پرجمعیت هستند. در برخی مدارس فضاهای مربوط به کتابخانه، کارگاه‌ها یا سالن‌های ورزش تبدیل به کلاس شده‌اند. آموزش‌وپرورش مونترال حتی مجبور شده که برخی از ساختمان‌هایی را که توسط ارگانیسم‌های مهم خودش اشغال‌شده بودند، تخلیه کند. این اقدامات نیز کافی نبوده‌اند و برخلاف بودجه‌ی تخصیص داده‌شده، این چالش به نظر بسیار کلان می‌آید. در حال حاضر، آینده‌ی مدارس مونترالی در مخاطره است. باید همین حالا و به شکل قدرتمندی عکس‌العمل نشان داد.
اول و قبل از هر چیزی، باید بدانیم که آموزش به شکل جدی در اولین اولویت دولت قرار دارد و مسئله‌ای فوری برای کشور چه در سطح منطقه، چه در سطح ملی محسوب می‌شود. در آخرین کمپین تبلیغاتی راه‌هایی زیادی برای ایجاد فضایی مناسب برای جذب خانواده‌ها به مونترال به بحث گذاشته شد. قیمت خانه بدون شک یکی از موانع اصلی برای تعداد زیادی از خانواده‌هایی است که ترجیح می‌دهند به‌جای زندگی در مرکز شهر به حومه‌ها پناه ببرند. در مورد مسکن تدابیر جدیدی اتخاذ و اعلام‌شده‌اند. اما فاکتورهای دیگری نیز این انتخاب را تحت شعاع قرار می‌دهند که مدرسه از مهم‌ترین‌های آن‌هاست. به نظر می‌رسد که شهرداری جدید مدرسه را به‌عنوان مهم‌ترین عامل در زندگی قبول کرده باشد.
برای رسیدگی به این پرونده باید به شکل فوری و بدون اتلاف وقت، مونترال، شهرهای وابسته و آموزش‌وپرورش با دولت به توافق نظر و استراتژی واحدی برسند و به‌سرعت وارد عمل شوند. در غیر این صورت، راه‌حل‌های پیشنهادی سرسرانه و بی‌توجه به‌فوریت مسئله هرگز جوابگوی نیازهای موجود نخواهند بود و مشکل را حل نخواهند کرد.
