پوریا ناظمی
به دستور پاپ فرانسیس بررسی داخلی واتیکان از اسقف مارک اوله، اسقف ارشد کبک متوقف شد
داستان اتهام‌های تعرض جنسی علیه کلیسای کاتولیک سابقه طولانی دارد. حالا در تازه‌ترین پرونده شکایت گروهی علیه تعرضات جنسی مقام‌های کاتولیک، بیش از 101 نفر از کسانی که مورد تعرض جنسی قرار گرفته‌اند از 88 مقام کلیسای کاتولیک در حوزه استان کبک شکایت کرده‌اند. یکی از برجسته‌ترین این افراد اسقف اعظم، مارک اوله (Marc Oullet) است که از او به‌عنوان یکی از بانفوذترین مقام‌های کلیسای کاتولیک و جانشین احتمالی پاپ فرانسیس نام‌برده می‌شود.
این شکایت یکی از دو شکایت گروهی است که یکی با امضای بیش از 110 نفر از قربانیان و دیگری با امضای بیش از 116 قربانی علیه دو سازمان کلیسایی مطرح‌شده است. شکایت اول علیه 88 مقام کلیسایی در حوزه تحت نظارت اسقف کبک است که در آن نام 88 کشیش و مقام آورده شده و دیگری علیه سازمانی کاتولیکی به نام «برادران مدارس مسیحی کانادای فرانسه زبان» است.
بر اساس ساختار کلیسای کاتولیک هر یک از مناطق جغرافیایی دارای اسقف اعظمی است که از سوی پاپ منصوب‌شده و هر قلمرو کلیسایی (Archdiocese) به تعدادی حوزه زیرمجموعه (Parish) تقسیم می‌شود.
در قلمرو کلیسایی کبک 40 ناحیه وجود دارد که درمجموع 452 کشیش در آن به فعالیت مشغولند.
اسقف اعظم مارک اوله در سال 2002 از سوی پاپ ژان پل دوم به سمت اسقف ارشد کبک منصوب شد.
او که در سال 1944 در شهر لُ موت (La Motte) کبک به دنیا آمده بود تا پیش از رسیدن به سمت اسقف ارشد، مراحل ترقی خود را در جامعه کلیسایی دنبال کرد و پس از انتصاب به این سمت به یکی از صداهای اصلی کلیسای کاتولیک در کانادا و آمریکای شمالی بدل شد. انتصاب او برای نظارت بر حوزه کبک که از یک‌سو سابقه و پیوند طولانی با کلیسای کاتولیک دارد و از سوی دیگر میزبان برخی از مترقی و ضد ارزش‌های کلیسایی در قاره آمریکا است، مسئولیتی پر چالش برای او بوده است.
او در سال 2005 در صحن مجلس سنای کانادا حاضر شد و علیه قانونی کردن ازدواج همجنسگرایان سخنرانی کرد و نسبت به آن هشدار داد. او در سال 2008 انتقادهای جدی علیه اصلاح ساختار درسی مدارس کبک برای توسعه مفاهیم سکولار در این برنامه انتقاد کرد.
او همچنین در سال 2010 در راهپیمایی که علیه حق سقط‌جنین برگزارشده بود ضمن مخالفت با حق سقط‌جنین زنان گفته بود که حتی در موردی که بارداری ناشی از تجاوز باشد نباید گزینه سقط‌جنین را به رسمیت شناخت.
حالا نام او به‌عنوان یکی از متهمان در پرونده شکایت عمومی علیه حوزه کلیسای کاتولیک کبک مطرح‌شده است.
اگرچه عمده این شکایت‌ها مربوط به کسانی است که در دوران رخ دادن تعرض نوجوان بوده و بخش بزرگی از آنان را نیز پسربچه‌های آنزمان تشکیل می دهند اما به گفته یکی از بازماندگان تعرض های کلیسایی؛ «وقتی نوبت به تعرض در کلیسا می رسد، کشیشان نه در زمینه سن و نه در زمینه جنسیت تبعیضی قایل نیستند.»
شاکی اسقف ارشد در این شکایت زنی است که در زمان بروز جرم 23 ساله بوده است. او اسقف را متهم کرده است که در سال 2008 او را با لمس بی‌اجازه، بوسیده و لمس بخش‌های خصوصی بدنش مورد تعرض قرار داده است. این شاکی که رسانه‌ها از افشای نام کامل او د راین مرحله خودداری کرده و با نام خانم F از او یاد می‌شود رد سال 2021 شکایت خود را به‌طور رسمی به کلیسای کاتولیک تقدیم کرده بود اما به دلیل عدم به نتیجه رسیدن این شکایت در این شکایت گروهی بار دیگر از اسقف ارشد شکایت کرده است.
کلیسای کاتولیک در بیانیه‌ای اعلام کرده است که پس از دریافت این شکایت کشیش ژاک سرویرس را مسئول بررسی اولیه این اتهام کرده است اما او با بررسی اولیه خود به این نتیجه رسیده است که این اتهام بی‌اساس است و حتی دلیلی برای آغاز فرآیند بررسی و تحقیق و تفحص داخلی واتیکان را ندارد.
البته بررسی این اتهام از سوی ژاک سرویرس بر اساس قوانین داخلی و دستورالعمل مصوب پاپ فرانسیس خلاف شمرده می‌شود. چراکه در این مورد این دو نفر سابقه همکاری و عضویت مشترک در چندین نهاد کلیسایی را دارند و بر اساس دستورالعمل پاپ فرانسیس مسئول بررسی اتهام‌ها نباید هیچ همکاری با متهم داشته باشد.
پس‌ازاین بررسی اولیه کشیش ارشد اسقف ارشد کبک باید درباره اینکه لازم است تحقیقات درباره او ادامه یابد یا نه تصمیم می‌گرفت. ازآنجایی‌که اسقف اوله در حال حاضر در واتیکان به فعالیت مشغول است، کشیش ارشد او شخص پاپ است و پاپ فرانسیس اعلام کرد که دلیلی برای بررسی اتهام‌های او به‌طور رسمی وجود ندارد.
باید به این نکته توجه داشت که اسقف اوله تنها اسقف ارشد کبک نیست. او در سال‌های اخیر به سمت مسئول کمیته انتخاب اسقف‌های ارشد است. افرادی که درنهایت در هنگام مرگ یا استعفای پاپ برای جانشینی او تصمیم‌گیری خواهند کرد. اسقف اوله یکی از کسانی است که از او به‌عنوان یکی از بخت‌های اصلی جانشینی پاپ فرانسیس یاد می‌شود. این گمانه‌ها به‌خصوص پس از سفر پاپ به کانادا که او اعلام کرده بود ممکن است به دلیل محدودیت‌های ناشی از سن بالا از مقام پاپی استعفا دهد، بار دیگر افزایش‌یافته است.
اگرچه پرونده شکایت از او و سایر متهمان این پرونده مستقل از منع تحقیق درباره او توسط پاپ ادامه خواهد یافت اما به دلیل زمان زیادی که از وقوع این جرم‌ها گذشته و برخی از آن مشمول قانون زمان قانونی پیگیری شکایت شده‌اند، شاید دسترسی به نتیجه برای قربانیان کار ساده‌ای نباشد به‌خصوص که حالا یکی از چهره‌های پرقدرت کلیسا در مقابل آن‌ها قرار دارد که نه‌تنها خود امیدوار به تکیه زدن بر مسند پاپی است که به دلیل علاقه سیاسی در کبک برای فرستادن پاپی اهل این استان به واتیکان شاید فشار سیاسی بر دادگاه اعمال شود.
اسقف اوله روز گذشته در سخنانی با قدرت این اتهام ها را رد کرد و گفت هیچ رفتار ناشایستی با هیچ کس نداشته است. البته اگرچه اتهام اسقف اوله درمورد تعرض به یک نفر (تاکنون) مطرح است اما مسئولیت مهم او به‌عنوان اسقف ارشد و مدیر ارشد ادارات و ساختار کلیسای کاتولیک در کبک باعث می‌شود تا در صورت تائید برخی از این تعرضات و درصورتی‌که دادگاه و شاکیان بتوانند نشان دهند که این روند، روندی ساختاری بوده (همانطور که گزارشگران بوستون گلوب در سال 2022 و درباره فرآیند تعرض کشیشان کاتولیک بوستون به کودکان نشان دادند)، و آن‌طور که کلیسا ادعا می‌کند این مساله تنها ناشی از رفتار بد و اشتباه چند فرد خطاکار و خودسر نبود است، در این صور اسقف اوله به دلی دست داشتن در حمایت سازمانی و ساختاری از متعرضان و پرده‌پوشی آن به شکل ضمنی شریک جرم محسوب می‌شود.
حالا اما پاپ که در ادبیات مسیحی او را شبان مردمانی می‌دانند که از آن‌ها به گوسفندان خدای مسیح یاد می‌شود، دستور به نادیده گرفتن فریاد تظلم خواهی رمه خود داده است تا مبادا فریاد بره‌ها و اعتراف به خطای سایر شبانان، ابهت ظاهری نهادی پرنفوذ را خدشه‌دار کند.
خبرهای صبحگاهی
