نیروانا احسانی
برایان لیلی در یادداشتی جدید به بررسی اعمال سیاست در پنهانکاری منشأ اصلی ویروس کرونا و موضعگیری کانادا در موضوع نشت آزمایشگاهی ویروس کرونا از آزمایشگاه ویروسشناسی ووهان پرداخته است. او در این رابطه مینویسد:
اگر قرار بود راهکاری در اختیار پزشکان و دانشمندان قرار دهیم تا مقامات بهداشت عمومی را رسوا کنند، افشای اقدامات خود این مقامات بهترین گزینه محسوب میشد. باید پذیرفت که شترسواری دولا دولا نمیشود و بازی سیاسی و دروغگویی آشکار به مردم راهی برای ایجاد یک رابطه قابلاعتماد نیست.
آخرین نمونه از این سیاستهای غیر شفاف را میتوان ایمیلهایی دانست که نشان میدهد دانشمندان برتر ویروسشناس آمریکا در مورد نظریه نشت آزمایشگاهی درباره منشأ کووید با یکدیگر بحث میکردند، اما نمیخواستند این موارد در عرصه عمومی مطرحشده و باعث ناخشنودی چین شود.
اگر با اصطلاح تئوری نشت آزمایشگاهی آشنا باشید، احتمالاً گزارشهای خبری را ملاحظه کردهاید که این موضوع را در رده موارد تئوری توطئه محسوب میکنند. طی دو سال گذشته هر کسی که مدعی شده بود ویروس کرونا از موسسه ویروسشناسی ووهان چین به بیرون درز کرده، به عنوان یک نظریهپرداز رادیکال تئوری توطئه معرفی شده است.
با این حال در ایمیلهایی که در اوایل فوریه ۲۰۲۰ )یک سال قبل) مابین کارشناسان ارشد بهداشت عمومی ایالاتمتحده و بریتانیا نوشته شده، درباره نظریه نشت آزمایشگاهی به عنوان محتملترین سناریو در رابطه با ظهور کووید۱۹ با هم بحث کردهاند.
جرمی فارار یک محقق پزشکی و استاد سابق آکسفورد است که یکی از رهبران گروه واکسن بریتانیا محسوب میشود، در یک ایمیل در پاسخ به این سؤال که آیا ویروس از طریق انتشار تصادفی یا یک رویداد طبیعی ظاهر شده، گفته حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد احتمال میدهم این فرضیه درست باشد و ۳۰ تا ۴۰ درصد احتمال اشتباه بودن آن وجود دارد.
این ایمیل در تاریخ دوم فوریه ۲۰۲۰ برای دکتر فرانسیس کالینز از مؤسسه ملی بهداشت ایالاتمتحده و به پیوست برای دکتر آنتونی فائوچی، مشاور ارشد دولت آمریکا ارسال شده است. کالینز در پاسخ به هر دو نفر مینویسد: من به این دیدگاه رسیدهام که منشأ طبیعی محتملتر است.
گفتنی است علاوه بر موارد فوق، چندین محقق برجسته در هر دو کشور این ایده را مورد بحث قرار دادند که نشت آزمایشگاهی محتملترین سناریوی منشأ ویروس کرونا است و درعینحال این محققان نگران مواردی چون هماهنگی بینالمللی و آسیب دیدن وجهه علمی چین در صورت بحث در مورد این ایده بودند.
تا آوریل سال ۲۰۲۰، کالینز، فائوچی و دیگران این ایده را به عنوان یک تئوری توطئه رد کردند. با این حال در روزهای اولیه، پیش از اینکه سیاست، همه مسائل مربوط به کووید را تحت کنترل درآورد، دانشمندان نظریه نشت از آرمایشگاه را معتبرترین نظریه در مورد منشأ کرونا میدانستند.
یکی از بخشهای جالب بررسی ایمیلهای فوق در بخشی است که فارار به کالینز و فائوچی نوشت: من واقعاً نمیتوانم به یک سناریوی طبیعی قابلقبول فکر کنم که در آن شما از ویروس خفاش یا سناریویی بسیار شبیه به آن به این بیماری مبتلا شوید، جایی که دقیقاً چهار آمینو اسید و ۱۲ نوکلئوتید را وارد ساختار ویروس کنید که همه باید دقیقاً در یک زمان اضافه شوند تا به این نتیجه برسید.
در نظر داشتن این اظهارنظرات شفاف در کنار ابراز عقیده برخی از دیگر متخصصان در دنیا، شرایط را پیچیدهتر میکند. برای مثال دکتر اندرو رامبو، استاد دانشگاه ادینبورگ، در این رابطه نوشت که این ویروس از نظر وی طبیعی به نظر نمیرسد.
از دیدگاه تکاملی (طبیعی) تنها چیزی که در اینجا به نظر من غیرعادی است، محل برش پروتئين فیورین است. این به شدت به من نشان میدهد که ما نکته مهمی را در بررسی منشأ ویروس نادیده گرفتهایم.
در اینجا قصد دارم توجه خوانندگان را به این نکته جلب کنم که این افراد، اولین یا آخرین دانشمندانی نبودند که مفهوم نشت ویروس از آزمایشگاه را در نظر گرفتند. این ایده ابتدا در مقالهای توسط بوتائو شیائو، استاد زیستشناسی در دانشگاه صنعتی چین جنوبی و لی شیائو، استاد شیمی در دانشگاه ووهان مطرح شد. این زوج در مقاله اولیه خود گفتند: منشأ کروناویروس قاتل احتمالاً آزمایشگاهی در ووهان است.
باید به این حقیقت نیز توجه داشت که مشابه این اتفاق، قبلاً ثبت شده است: دکتر ترزا تم، مدیر ارشد پزشکی کانادا، در سال ۲۰۰۹ به کمیته بهداشت مجلس عوام گفت که سارس از یک آزمایشگاه چینی به بیرون درز کرده است. تم در این رابطه تصریح کرد در پکن، پایتخت چین، ویروس سارس از کارگران آزمایشگاهی آلوده که اعضای خانواده خود را آلوده کرده بودند، نشأت گرفت.
» همچنین بخوانید حمایت جاستین ترودو از تلاشها برای یافتن منشا ویروس کرونا
حال باید به طور جدیتری به بررسی این مسئله پرداخت زیرا اگر چنین اتفاقی در مورد ویروس سارس رخ داده باشد، رخ دادن دوباره آن در مورد ویروس کرونا دور از ذهن نخواهد بود.
ما نباید اجازه دهیم سیاست، مانع از پیگیری شواهد شود. چه این معذورات شامل نگرانی از حساسیتهای چین بوده یا نگرانی در مورد تأیید ادعاهای حامیان ترامپ باشد. متأسفانه این اتفاق در دو سال گذشته رخ داده است.
با این حال، اکنون بر اساس مستندات ارائهشده در مکاتبات ایمیلی، میدانیم که دانشمندان برتر مطمئن بودند که نظریه نشت آزمایشگاهی درست است، تا زمانی که سیاست در این موضوع رخنه کرد کل روایت تغییر کرد.
منبع: Torontosun
