زهرا فرودی
به لطف زمستان‌های طولانی و سرد کانادا، مردم این کشور، با ورزش‌های زمستان انس گرفته‌اند؛ اسکی، هاکی و به‌خصوص، اسنوموبیل رانی که اولین‌بار توسط یک جوان کانادایی اختراع شد. در سراسر کانادا، صدها مسیر اسنوموبیل وجود دارد. کانادایی‌هایی که در مناطق روستایی زندگی می‌کنند، معمولاً پنج، شش تا از آنها را دارند- یکی برای هر فرد خانواده – و البته که نه فقط برای تفریح، بلکه برای سپری‌کردن زمستان‌های سخت و پربرف این مناطق.
مردم مناطق قطبی کانادا، برای سفرهای روزانه رد زمستان از آنها استفاده می‌کنند. در واقع، شکل اصلی حمل‌ونقل بسیاری از خانواده‌ها در جوامع کوچک و حاشیه‌ای و قطبی، استفاده از این ماشین‌هاست؛ برای رفتن به فروشگاه‌ها و دیدار دوستان و معاشرت‌های زمستانی. اسنوموبیل‌ها جایگزین سورتمه‌های سگی قدیمی شده‌اند که مردمان محلی و ساکنان اولیه‌ی این کشور پهناور برای شکار و سفر از آنها استفاده می‌کردند.
سفر شکاری با دسته‌ای از سگ‌ها ممکن است تا چندماه طول بکشد؛ درحالی‌که، همان سفر را می‌توان در سه‌هفته با ماشین برفی رفت و برگشت. تنها ضرر آن، هزینه نگهداری ماشین‌آلات در مناطق دور افتاده است که قابل مقایسه با نگهداری از چند قلاده سگ نیست.
اسنوموبیل وسیله نقلیه‌ای است که برای حرکت روی برف طراحی و ساخته شده، به‌وسیله دو اسکی به جلو و با یک تسمه به عقب هدایت می‌شود.
امروزه بیش از ۶۰۰هزار اسنوموبیل ثبت‌شده در کانادا وجود دارد که از آنها برای حمل‌ونقل، تفریح، شکار و صید به‌ویژه در مناطق روستایی و شمال استفاده می‌شود. برای استفاده از این وسیله‌ی نقلیه، نیز، مانند هر وسیله‌ی دیگری، هم باید هم گواهینامه مخصوص گرفت و هم آن را بیمه کرد.
البته، قبل از رسیدن به مسیر مورد علاقه‌تان و اسنوموبیل‌سواری در زمستان، بهتر است قوانین اسنوموبیل مربوط به استان محل زندگی خود را مرور کنید.
اما این وسیله‌ی کاربردی را چه کسی اختراع کرد؟
اینوموبیل امروزی پس از چندین تغییر و ابتکار در طول بیش از یک دهه به شکل و شمایل کنونی رسیده است. جوزف-آرماند بمباردیه، مکانیک اهل والکورت کبک، در سال ۱۹۲۲ یک سورتمه‌ی ملخ‌دار ساخت. سورتمه‌ی او اولین وسیله‌ی نقلیه‌ای بود که می‌توانست روی برف حرکت کنند. در سال ۱۹۲۷، کارل الیسون از ویسکانسین اختراع یک توبوگان موتوری (نوعی سورتمه دراز و باریک) را به‌ثبت رساند. اما، اولین اسنوموبیل واقعی، چرخ زنجیردار و سیستم مکانیکی مسیر بمباردیه بود که در سال ۱۹۳۵ به ثبت رسید. طراحی او این وسیله نقلیه را به وسیله‌ای کاربردی تبدیل کرد.
B7 Auto-Neige، اولین اسنوموبیل تجاری
در سال 1936، جوزف-آرماند بمباردیر اولین اسنوموبیل تجاری خود را با نام B7 auto-neige به‌ثبت رساند.
در سال ۱۹۳۷، بمباردیر اولین اسنوموبیل هفت‌سرنشینه‌ی B7 خود را به‌ثبت رساند. اولین خریداران آن هم پزشکان، رانندگان آمبولانس و کشیشانی بودند که در مناطق دور افتاده زندگی می‌کردند. بازار این وسیله‌ی کاربردی خیلی زود به طیف گسترده‌ای از مشاغل و خدمات بسط پیدا کرد. در سال ۱۹۴۱، بمباردیه مدل جدید B12 با ۱۲ سرنشین آن را عرضه کرد. بعد از آن، وسایل نقلیه‌ای طراحی کرد که در جنگ جهانی دوم استفاده شدند. تا سال ۱۹۵۱، بیش از دو هزار و ۸۰۰ دستگاه ماشین‌برفی B12 ساخته شد. بمباردیه امکانات بیشتری ازجمله، سیستم‌های تعلیق و انتقال را به آن افزوده و مدل‌های پیشرفته‌تری را نیز به ثبت رساند تا اسنوموبیلش روزبه‌روز قابل اعتمادتر شود.
بمباردیه، در سال ۱۹۵۸، اولین نمونه‌‌ی اسنوموبیل کوچک با موتور سبک‌تر را ساخت و تولید مدل تفریحی ماشینش را از سال بعد با نام تجاری Ski-Doo آغاز کرد. این اسنوموبیل که به اندازه یک موتورسیکلت بود، حرکت و تفریح در آب‌وهوای برفی را بسیار دلپذیر می‌کرد. درحال‌حاضر، تولیدکنندگان بسیاری، اسنوموبیل‌های شخصی با نام‌های تجاری مختلف را تولید می‌کنند.
اسکی دوو
یک مدل اولیه اسکی دو در کبک، فوریه ۱۹۶۲
ظهور ماشین برفی چه تأثیری بر زندگی در کانادا داشت؟
در طول دهه ۱۹۶۰، استفاده از اسنوموبیل در کانادا بسیار محبوب شد، زیرا تا قبل از آن، حمل‌ونقل بر روی برف تقریباً غیرممکن بود، مگر با اسکی، کفش برفی یا سورتمه با سگ.
ژوزف آرماند بمباردیه طی سال‌ها زندگی در روستای والکورت دیده بود که جاده‌ها در زمستان، اغلب، به دلیل بارش برف بسته شده و ساکنان روستا منزوی می‌شدند. برف می‌تواند دسترسی ساکنان مناطق دورافتاده را به خدمات ضروری مانند مراقبت‌های پزشکی متوقف کند. با تولید انبوه اسنوموبیل‌های شخصی، زندگی زمستانه‌ی بسیاری از ساکنان مناطق روستایی و شمالی کانادا بسیار پویاتر شد. این وسیله نقلیه حتی در کارهای کشاورزی نیز مثمرثمر بود. اسنوموبیل در قطب شمال، نیز، الگوی شکار، گله‌داری و دام پهن‌کردن را نیز در بین اینوییت‌ها تغییر داد. این وسیله نقلیه تقریباً جایگزین سورتمه با سگ شده است.
اسنوموبیل، شکل جدیدی از تفریح زمستانی را نیز به کانادایی‌ها هدیه داده و باعث رونق گردشگری زمستانی و استفاده از کلبه‌های جنگلی در تمام طول سال شد. درحال‌حاضر، بیش از ۷۰۰ کلوپ اسنوموبیل در کانادا و سه‌هزار کلوپ در سراسر جهان وجود دارند. بیشتر این ماشین‌ها را جوانان پر شروشور و جویای هیجان برای پرکردن اوقات فراغت و لذت‌بردن از فضاهای باز و معاشرت‌های زمستانی و حتی مسابقات استفاده می‌کنند.
نگرانی‌ها در مورد سر و صدای زیاد، آسیب‌های زیست‌محیطی و ایمنی این ماشین از زمان رونق آنها در دهه ۶۰ همواره وجود داشته است؛ در آن دهه، به‌خصوص، از اسنوموبیل‌ها برای تعقیب حیوانات شکار استفاده‌های نابجایی می‌شد. تا سال ۱۹۵۷، به‌مرور، تمامی استان‌ها قوانینی برای محدودکردن استفاده از اسنوموبیل تصویب کرده بودند.
حافظان محیط زیست در سراسر کشور همچنان از آلودگی صوتی و گازهای گلخانه‌ای ناشی از اسنوموبیل و تأثیر آنها بر اکوسیستم انتقاد می‌کنند. صدها کانادایی هرساله به‌دلیل جراحات ناشی از تصادف با اسنوموبیل در بیمارستان بستری می‌شوند و ده‌ها نفر جان خود را از دست می‌دهند.
خبرهای صبحگاهی
