اسکات کلی (Scott Kelly) فضانورد آمریکایی که سابقه ۵۲۰ روز حضور در فضا را دارد، در یادداشتی در نیویورک تایمز، توصیههایی برای مردم به منظور سپری کردن بهتر روزهای حضور در خانه کرده است.
خانهنشینی میتواند دشوار باشد. نزدیک یک سال در ایستگاه فضایی زندگی کردم که اصلا کار سادهای نبود. وقتی به رختخواب میرفتم، هنوز سر کارم بودم. وقتی بیدار میشدم، باز هم سر کارم بودم. وقتی به فضا سفر میکنیم، در واقع ۲۴ ساعته سر کار هستیم و راهی برای تمایز کار و زندگی نداریم.
اما تجربه زندگی در فضا درسهای زیادی برایم داشت که مایلم آنها را به شما هم بگویم؛ زیرا فکر میکنم این روزها که برای جلوگیری از شیوع هر چه بیشتر کرونا در خانه هستیم، میتواند سودمند باشد.
۱. برنامه زمانی داشته باشید
زمانبندی در ایستگاه فضایی، بسیار سختگیرانه و دقیق است. از لحظهای که بیدار میشدم تا وقتی که به خواب میرفتم، برای تمام طول مدت بیداری، برنامه مشخص داشت. گاهی اوقات باید عملیاتی را بیرون از ایستگاه انجام میدادم که بیش از ۸ ساعت زمان میبرد و گاهی هم کاری داشتم که ۵ دقیقه بیشتر زمان نمیبرد؛ مثل بررسی وضعیت گیاهانی که در ایستگاه فضایی داشتیم. شما هم به این نتیجه خواهید رسید که داشتن یک برنامه زمانی مشخص به خودتان و نیز خانوادهتان کمک میکند بتوانید کارهایتان را بهتر انجام داده و همچنین بهتر با وضعیت موجود بهتر کنار بیایید. وقتی از فضا به زمین برگشتم، خیلی دلم برای این برنامه زمانبندی تنگ شد و متوجه شدم زندگی بدون این برنامه خیلی دشوار است.
۲. آرامش را فراموش نکنید
اگر کار و زندگیتان در یک جا باشد، کار میتواند بخش قابل توجهی از زمانتان را به خودش اختصاص دهد. وقتی در ایستگاه فضایی بودم، همیشه به کارهایی آرامشبخش هم میپرداختم، زیرا میدانستم قرار است مدت زمان زیادی آنجا باشم. وضعیت این روزها هم مشابه آن دوره است. حتما برای فعالیتهای آرامشبخش وقت بگذارید. این فعالیت میتواند تماشای فیلم و سریال یا هر تفریح دیگری باشد.
و البته فراموش نکنید که زمان خواب و بیداریتان را هم مشخص کنید. دانشمندان ناسا به دقت به بررسی خواب فضانوردان میپردازند. آنها به این نتیجه رسیدهاند که کیفیت خواب، ارتباط مستقیمی با دقت، روحیه و نیز ارتباطات بین فردی دارد. همه این موارد از اهمیت بالایی برای انجام ماموریتهای فضایی و نیز دوران قرنطینه خانگی برخوردارند.
۳. بیرون بروید
یکی از چیزهایی که در دوره حضور در فضا، دلم به شدت برایش تنگ میشد، بیرون رفتن و حضور در طبیعت بود. پس از چند ماه از حضور در ایستگاه فضایی، رفتن به طبیعت، دیدن رنگ سبز، بوئیدن خاک و احساس گرمای خورشید روی پوست برایم به یک خواسته عمیق تبدیل شد. به همین دلیل، سر زدن به گیاهان در ایستگاه فضایی برایم بسیار لذتبخشتر بود. بعضی از دوستانم صداهای ضبط شده طبیعی مثل صدای پرندگان، لرزش برگ درختان در باد و چیزهایی مثل این را پخش میکردند. همه اینها مرا به یاد زمین میانداخت.
البته بیرون رفتن در ایستگاه فضایی کاری بسیار خطرناک است و نیازمند این است که آمادگی لازم را کسب کرده باشیم. به همین دلیل، این روزهای قرنطینه به مراتب وضعیت بهتری دارم، زیرا حداقل میتوانم هر از چند گاهی برای پیادهروی بیرون بروم و اینکه برای این کار نیاز به پوشیدن لباس فضایی هم نیست! پژوهشها نشان داده که سپری کردن زمان در طبیعت، برای سلامت ذهنی و جسمیمان سودمند است. لازم نیست مثل یک فضانورد، روزی دو و نیم ساعت ورزش کنید، اما میتوانید هر روز بخشی از زمانتان را برای بیرون بودن اختصاص دهید. البته باید حداقل فاصله دو متری با دیگران را رعایت کنید.
۴. فعالیتهای منظم سرگرمکننده داشته باشید
وقتی به مدتی طولانی در فضایی بسته هستید، به یک فعالیت نیاز دارید که کار نباشد و در عین حال، بتوان در همان جا به انجام رساند.
بعضی افراد از اینکه با خودم یک سری کتاب از زمین به ایستگاه فضایی بردم تعجب میکنند. جذابیت و آرامشی که یک کتاب کاغذی دارد، فوقالعاده ارزشمند است؛ یعنی بر خلاف خواندن کتاب روی تبلت یا گوشی که وسوسه میشویم پیام دریافتی را باز کرده و یا به کاری دیگر بپردازیم. خواندن کتاب کاغذی میتواند زمان تفریحی خوبی را برایمان رقم بزند.
همچنین میتوانید نواختن یک ساز را تمرین کنید یا به سراغ هنر بروید. فضانوردان هم در ایستگاه فضایی به چنین فعالیتهایی میپردازند.
۵. یادداشت روزانه بنویسید
ناسا چندین دهه است که به بررسی اثرات انزوا بر انسان میپردازد. یکی از یافتههای جالب ناسا، اهمیت نوشتن خاطرات و یادداشتهای روزانه را نشان میدهد. طی ماموریت یکسالهام در فضا، تقریبا هر روز بخشی از زمانم را به نوشتن تجربیات روزانه اختصاص میدادم. اگر فکر میکنید با این کار فقط یک سری موارد روزمره را مینویسید (که در دوران قرنطینه ممکن است تکراری باشد)، به جای آن میتوانید خاطرات گذشتهتان را نوشته و یا احساساتی را که دارید، در قالب احساسات پنجگانه بنویسید. حتی اگر مثل من موفق نشوید که این یادداشتها را در قالب کتاب منتشر کنید، نوشتن هر روزه به شما کمک میکند تا در آینده، تجربیاتتان را بهتر به یاد آورید.
۶. زمانی را برای ارتباطات انسانی اختصاص دهید
با تمام وظایفی که به عنوان فرمانده ایستگاه فضایی داشتم، هرگز از فرصتهای موجود برای ارتباط تصویری با اعضای خانواده و یا دوستانم غافل نمیشدم. دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که انزوا نه فقط برای سلامت ذهنی، بلکه برای سلامت جسممان (به ویژه سیستم ایمنی بدن) زیانبار است. فناوری این امکان را به ما میدهد تا به شکل سادهتری با دیگران ارتباط برقرار کنیم که البته این ملاقات غیر حضوری، برای سلامت طرفین و نیز مقابله با ویروس هم سودمندتر است.
۷. به توصیه کارشناسان گوش دهید
به این نتیجه رسیدهام که بیشتر مسائل، آن قدرها هم پیچیده نیست. با این وجود، وقتی با مشکل پیچیدهای روبرو شدیم، باید به یک کارشناس رجوع کنیم. زندگی در فضا چیزهای زیادی به من درباره اعتماد به توصیه کارشناسانی که اطلاعات بیشتری دارند آموخت.
در وضعیت حساس فعلی که همه ما با آن درگیر هستیم، باید اطلاعات مورد نیاز را از کسانی که در این زمینه متخصص هستسید به دست آوریم و البته به آنها عمل کنیم. شبکههای اجتماعی و بسیاری دیگر از منابع دیگر ممکن است اطلاعات نادرست را انتقال دهند. به همین دلیل، حتما باید به منابع قابل اعتماد در این زمینه نظیر سازمان بهداشت جهانی و یا مرکز منابع کروناویروس جانز هاپکینز مراجعه کنید.
همه به هم متصلیم
اگر از فضا به زمین نگاه کنیم، هیچ مرزی نمیبینیم. گسترش جهانی کروناویروس نیز به ما نشان داد که مشابهتهای انسان با هم، بسیار بیشتر از تفاوتهایمان است که البته در ماجرای کروناویروس، اصلا چیز خوبی نبود. همه ما انسانها به هم متصلیم و هر قدر برای حل این مشکل بیشتر در کنار همدیگر باشیم، امکان موفقیتمان نیز بیشتر میشود.
یکی از مزایای دیدن زمین از فضا، حداقل برای من، این بود که احساس محبت بیشتری نسبت به دیگران میکردم. این روزها که خانهنشین شدهایم، شاید به نظر برسد که کاری از دستمان بر نمیآید. اما واقعیت این است که همچنان میتوانیم کارهایی برای دیگران انجام دهیم. برخی افراد این روزها از طریق تماس تصویری برای بچهها داستان میخوانند، برخی زمان و پول خود را به صورت آنلاین در اختیار موسسات خیریه قرار میدهند و بعضیها هم برای سالمندان محله، خرید میکنند.
بارها دیدهام که انسانها برای حل برخی از سختترین چالشها در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند و میدانم که این بار هم میتوانیم پیروز شویم، به شرطی که همه ما نقشمان را انجام داده و به عنوان یک تیم در کنار دیگران باشیم.
و البته دستهایمان را هم مرتب بشوییم!