تحریریهی «مداد»
درحالیکه جنگندههای اسرائیلی در حال حرکت بهسوی اهداف هستهای و نظامی در ایران بودند، تیمهای مخفی کماندویی، پهپادهای مسلح و مواد منفجرهی مخفیشده در خودروهای عادی از مخفیگاههای خود در عمق خاک ایران خارج شده و به سمت اهدافی رفتند که در خواب بودند.
به گفتهی یک مقام ارشد امنیتی اسرائیل که جزئیاتی منتشرنشده از این عملیات را در اختیار واشنگتن پست قرار داده، این اهداف شامل فرماندهان نظامی، دانشمندان هستهای و رهبران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران بودند، بسیاری از آنها هنوز در رختخواب و در خانههایشان قرار داشتند.
با طلوع آفتاب، بنا بر گزارش مقامات امنیتی اسرائیلی و غربی و همچنین تأیید برخی منابع رسمی جمهوریاسلامی دربارهی کشتهها، چندین تن از چهرههای نزدیک به آیتالله علی خامنهای و عناصر کلیدی در برنامهی هستهای ایران، بر اثر حملهی پهپادهای انتحاری یا دستگاههای انفجاری در آپارتمانهای مسکونی در مرکز تهران کشته شدند.
این عملیات که از سوی دولت اسرائیل «شیر برخاسته» (Rising Lion) نامگذاری شده بود، متکی بر فعالسازی تیمهای اطلاعاتی مخفی، انبارهای سلاح پنهانشده و سایر قابلیتهایی بود که هفتهها یا حتا ماهها پیش از آن، در خاک ایران جایگذاری شده بودند.
به گفتهی مقام امنیتی اسرائیلی، این عملیات ترور بخشی از موج نخست حمله بود که با هدف حذف تصمیمگیرندگان در سپاه پاسداران و ساختار حاکمیتی ایران طراحی شده بود، در مکانهایی که از آنها آگاهی داشتند.
در مرحلهی ابتدایی عملیات، چند تن از بلندپایهترین مقامات نظامی و علمی ایران از جمله سرتیپ محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، سرتیپ حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران و همچنین محمدمهدی تهرانچی، فیزیکدان و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تهران کشته شدند.
این ترورها بخشی از عملیات چندمرحلهای موساد، سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل بودند که طی ماههای اخیر سرعت گرفته، اما به گفتهی یک مقام دیگر امنیتی اسرائیل، سالها در حال برنامهریزی بوده و نیازمند طرحریزی جسورانه، پیچیده و فریب تاکتیکی بوده است.
مراحل پایانی این آمادگیها در حالی انجام شد که مذاکرات اتمی میان ایران و آمریکا از سر گرفته شده بود. بنا بر گفتهی همان مقام، مأموران موساد در این مدت مقادیر زیادی تسلیحات ویژه را به داخل ایران قاچاق کرده، در سراسر کشور مستقر نموده، و آنها را بهسوی اهداف تعیینشده شلیک کردند.
مقامات امنیتی غربی تأکید کردهاند که هنوز برای ارزیابی تأثیر راهبردی این عملیات زود است، اما این حمله ضربهای سنگین به توان تصمیمگیری و فرماندهی ایران وارد کرده است. با این حال، مشخص نیست که آیا این حمله فراتر از یک عقبنشینی موقت در برنامهی هستهای ایران خواهد بود یا نه. مقامات ایرانی همچنان تأکید دارند که برنامهی هستهای آنها صرفاً صلحآمیز است.
کشتهشدن همزمان شمار زیادی از رهبران نظامی و علمی، ناتوانی چشمگیر جمهوریاسلامی در محافظت از چهرههای کلیدی خود در برابر دشمنی که سالهاست این افراد را هدف قرار داده، را نشان داد.
به گفتهی این مقام اسرائیلی، موساد به فرماندهان ردهدوم و مقامات جایگزین احتمالی پیامی هشدارآمیز ارسال کرده است: «برخی از آنها یادداشتی زیر درِ خانه دریافت کردند، برخی تماس تلفنی داشتند، و برخی روی شمارهی همسرشان تماس دریافت کردند: پیامی مبنی بر اینکه «ما میدانیم کجا هستید و به شما دسترسی داریم.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در پستی در شبکههای اجتماعی این هشدار را تقویت کرد و گفت: «همهشان الان مُردند.» او از جمهوریاسلامی خواست تا پیش از حملات بعدی که فقط شدیدتر خواهند شد، از برنامهی هستهای خود دست بکشد.
موساد در این عملیات نقش کلیدی داشت. این سازمان سالها با ارتش اسرائیل برای شناسایی محل سکونت، پناهگاهها و اطلاعات مربوط به چهرههای کلیدی نظامی ایران همکاری کرده است. در روزهای اخیر، واحدهای کماندویی موساد سیستمهای تسلیحاتی هدایتشونده را در نزدیکی سامانههای پدافند هوایی ایران مستقر کردند تا در ساعات نخست حمله آنها را نابود کنند.
به گفتهی یکی از مقامات امنیتی، موساد پیش از حمله، پایگاهی از پهپادهای انفجاری را در داخل خاک ایران مستقر کرده بود. این پهپادها به سمت پایگاه اسفجآباد در نزدیکی تهران، یکی از محلهای پرتاب موشک زمینبهزمین شلیک شدند. حملهی اسرائیل تنها چند هفته پس از آن صورت گرفت که اوکراین نیز با استفاده از پهپادهای مخفی در کانتینرهای باری، عملیات مشابهی علیه روسیه انجام داد.
برای خنثی کردن پدافندهای هوایی دیگر، موساد سیستمهای ضربتی و فناوریهای پیشرفتهای اعم از مواد منفجرهی جاسازیشده در وسایل نقلیه که از راه دور منفجر شدند، را در خودروها مخفیانه مستقر کرد.
به گفتهی مقام نخست، بخشی از این عملیات کامیونهایی را هدف قرار داد که برای حمل موشکهای جمهوریاسلامی به مکانهای پرتاب استفاده میشدند. در واقع با از بین بردن هر کامیون، چهار موشک را از بین میبرید.
این عملیات بخشی از کمپین گستردهتر اسرائیل علیه ایران و نیروهای نیابتیاش بود. در یک نمونهی دیگر، در پاییز گذشته، در بیروت، صدها نیروی حزبالله پس از آن کشته یا زخمی شدند که پیجرهایی که توسط اسرائیل بمبگذاری شده بودند، منفجر شدند.
حملات غافلگیرکنندهی اخیر علیه جمهوریاسلامی، بخشی از پاسخ اسرائیل به حملهی هفتم اکتبر ۲۰۲۳ توسط حماس که مورد حمایت ایران است، تلقی میشود. دولت اسرائیل میگوید هنوز حدود ۲۰ گروگان از مجموع ۲۵۰ نفری که در آن روز ربوده شدند، زندهاند و در اسارت نگه داشته شدهاند.
منبع: Washington post
