سالها پیش، درجایی خواندم که جامعهی هنری در هر جامعهای 30 سال از فرهنگ جامعهی روز خود جلوتر و روشناندیشتر است. برای اثبات این پدیده شاید سالها تحقیق و انرژی لازم باشد. بااینحال واضح است که هر هنرمندی به میزان حساسیت به جامعه و به زندگی خود همواره قسمتی از هویتش را در آثارش بر جای میگذارد. اظهار هویت بیپرده و ردپای هنرمند در اثر شاید همان چیزی باشد که او را از سایرین متمایز و پیشرو ساخته و امضای او را به همراه دارد.
مسئلهی گرایشهای جنسی از آن دست مواردی است که هنوز هم، در قرن 21، به آن پرداخته میشود و همچنان در خیلی از جوامع دنیا در چارچوبهای خاصی تعریفشده و تابو ماندهاند. بدون شک جامعهی هنری نیز، هرچقدر که پیشرو باشد از جامعهی مادر خود جدا نیست و با آن درگیر میشود. هنرمندان زیادی به خاطر گرایشهای جنسی خود، دست از خانواده و زادگاه خود میکشند و برای زندگی در محیطی آزاد از کشور خود بیرون میآیند.
جودیت باتلر Judith Butler، فیلسوف آمریکایی معاصر، در کتاب مشهور خود با عنوان «ابطال جنسیت»، تعریف جنسیت را وابسته به معیارهای جامعه و تعاریف قدیمی از جنسیت میداند. او معتقد است که به نُرم درآوردن انسان، بر اساس مقیاسهای موجود، زندگی را برای افراد زیادی دشوار کرده و آنها را از دایرهی امکان وجود و حتی امکان فکر کردن به امکان وجود، به بیرون پرتاب کرده است.
همانطور که اشاره شد، دنیای هنر نیز از این قضیه مستثنا نیست. دگرباشان زیادی بودهاند که در ادبیات و هنر دنیا نقش مهمی داشتهاند. ازایندست میتواند به ویرجینیا وولف، نویسندهی بریتانیایی، فرانسیس بیکن، نقاش ایرلندی، فریدا، نقاش مکزیکی، اندی وارهول، هنرمند آمریکایی از پایهگذاران «پاپ آرت»، زَویه دولان Xavier Dolan، کارگردان مشهور کبکی، فرانسوا اوزون François Ozon، کارگردان مشهور فرانسوی و رضا عبده، کارگردان تئاتر ایرانیتبار و بسیاری دیگر اشاره کرد.
برخی از هنرمندان دگرباش به گرایشهای جنسی خود اذعان داشته و میتوان ردپای این گرایشها را در آثار آنها دید. بااینحال برخی دیگر این مسئله را در زندگی شخصی خود حبس کرده با حاشیهای دانستن آن، هرگز از وجودش اثری بر جای نگذاشتهاند. اندی وارهول Andy Warhol از آن دست هنرمندانی است که همجنسگرایی خود را بهوضوح اظهار مینموده اما قبل از هر چیز هنرمند است. او در کتاب Popism خود که در سال 1980 منتشرشده به نقل از یکی از همراهان دگر جنس گرای خود میگوید : «اینکه در دام چیزی نیفتیم زیبا است، حتی اگر آن چیز همانی باشد که هستیم.»
پوسترهای دگرباشان در سینما دو پارک مونترال
تاریخچه :
در سال 1983 Ross Higgins و Jacques Prince تصمیم میگیرند که تمام آثاری که برای تاریخچهی زندگی همجنسگرایان کبکی سند تاریخی محسوب میشوند را در هر رسانهای از نوشته تا متون چاپی، تصویر، صدا و غیره جمعآوری، ثبت و نگهداری کنند. به همت این دو نفر امروز آرشیوی از این اسناد وجود دارد که در دسترس همگان است. این مرکز غیرانتفاعی AGQ امروز از مراکز خیریه محسوب میشود.
نمایشگاه :
آرشیو همجنسگرایان کبک AGQ، 600 پوستر که در تمام دنیا، با مضمون بیماری ایدز چاپشدهاند، را در اختیار دارد که از میان آنها 15 اثر را در •Cinéma du Parc به نمایش درمیآورد. این نمایشگاه رایگان از اول اوت تا آخر این ماه هرروز از ساعت 12 ظهر تا 20:30 پذیرای بازدیدکنندگان است.