پوریا ناظمی
میراث خونین، بازگشت محتاطانه و سایه هلز آنجلز (۲۰۱۰ تاکنون)
پسلرزههای عملیات شارک: دورانی از عدم قطعیت
عملیات شارک در سال ۲۰۰۹، اگرچه با چالشهای قضایی و رهایی برخی متهمان به دلیل تأخیرهای دادرسی همراه بود، اما بدون شک ضربه سهمگینی دیگر بر پیکر هلز آنجلز در کبک وارد کرد. بسیاری از اعضای باتجربه و رهبران به حبسهای طولانی محکوم شدند و ساختار سازمان برای مدتی دچار سردرگمی و ضعف شد. این دوره، فرصتی برای سایر گروههای جنایی فراهم کرد تا سعی در پر کردن خلاءهای ایجاد شده در بازار مواد مخدر و سایر فعالیتهای غیرقانونی داشته باشند. با این حال، هلز آنجلز به عنوان یک برند قدرتمند در دنیای زیرزمینی، هرگز به طور کامل از صحنه محو نشد.
بازسازی تدریجی و استراتژیهای نوین هلز آنجلز
در سالهای پس از عملیات شارک، هلز آنجلز به تدریج و با احتیاط شروع به بازسازی ساختار و نفوذ خود در کبک کردند. آنها از تجربیات گذشته درس گرفته و استراتژیهای خود را برای کاهش ریسک و جلب توجه کمتر پلیس تغییر دادند:
تمرکز بر جرایم سازمانیافته پیچیدهتر: به جای درگیریهای خیابانی و خشونتهای آشکار، تمرکز بیشتر بر روی جرایم سازمانیافته پیچیدهتر و سودآورتری مانند قاچاق بینالمللی مواد مخدر (به ویژه کوکائین و مواد مخدر مصنوعی)، پولشویی از طریق کسبوکارهای به ظاهر قانونی، و نفوذ در بخشهای خاصی از اقتصاد (مانند صنعت حملونقل یا برخی اتحادیهها) قرار گرفت.
استفاده گستردهتر از باشگاههای پشتیبان: استراتژی استفاده از باشگاههای موتورسوار کوچکتر و به ظاهر مستقل به عنوان بازوهای عملیاتی، گسترش یافت. این باشگاهها، که اغلب با نامها و نشانهای متفاوتی فعالیت میکنند اما در عمل تحت فرمان هلز آنجلز هستند (مانند Red Devils MC یا Evil Ones)، مسئولیت اجرای بسیاری از فعالیتهای پرخطر در سطح خیابان را بر عهده میگیرند. این امر به اعضای اصلی هلز آنجلز اجازه میدهد تا از پیگرد قانونی مستقیم دور بمانند.
ایجاد اتحادهای استراتژیک: هلز آنجلز برای تقویت موقعیت خود، به ایجاد و حفظ اتحاد با سایر گروههای جنایی، از جمله برخی از خانوادههای مافیایی و باندهای خیابانی ادامه دادند. این اتحادها، که اغلب مبتنی بر منافع مشترک در بازار مواد مخدر است، به آنها امکان میدهد تا شبکههای توزیع گستردهتری داشته باشند و از درگیریهای غیرضروری با سایر گروههای قدرتمند اجتناب کنند.
حضور کمتر در انظار عمومی: برخلاف گذشته که اعضای هلز آنجلز با نمایش قدرت و برگزاری تجمعات بزرگ مانند “Canada Run” حضور خود را به رخ میکشیدند، در سالهای اخیر آنها سعی کردهاند تا فعالیتهای خود را با احتیاط بیشتری انجام دهند و کمتر در انظار عمومی ظاهر شوند. “دژ” معروف آنها در خیابان بنت در مونترال پس از عملیات بهار ۲۰۰۱ توسط پلیس مصادره و بعدها تخریب شد. اگرچه کلاپهاوسهای جدیدی در مکانهای دیگر ایجاد شدهاند، اما اغلب با ظاهری کمتر جلبتوجهکننده.
سرنوشت موریس “مام” بوشه: مرگ در زندان
موریس “مام” بوشه، چهره نمادین جنگ موتورسواران، پس از محکومیت در سال ۲۰۰۲، باقی عمر خود را در زندانهای فوق امنیتی سپری کرد. او همچنان از پشت میلههای زندان به عنوان یک چهره بانفوذ در میان اعضای هلز آنجلز شناخته میشد، اما قدرت عملیاتی او به شدت محدود شده بود. تلاشهای او برای درخواست تجدیدنظر یا آزادی مشروط همگی با شکست مواجه شد.
در ۱۰ ژوئیه ۲۰۲۲، موریس “مام” بوشه در سن ۶۹ سالگی، در حالی که دوران محکومیت خود را در زندان سنت-آن-دِ-پلن سپری میکرد، بر اثر سرطان گلو درگذشت. مرگ او، پایانی نمادین بر یکی از تاریکترین فصلهای تاریخ جرائم سازمانیافته کانادا بود. اگرچه او دیگر زنده نبود، اما میراث خشونت و ترسی که در دوران رهبریاش ایجاد کرده بود، همچنان در حافظه جمعی باقی مانده است.
وضعیت فعلی گروههای موتورسوار در کبک و کانادا
امروزه، هلز آنجلز همچنان به عنوان قدرتمندترین و گستردهترین گروه موتورسوار یاغی در کانادا شناخته میشوند. آنها در اکثر استانهای کشور شعبه دارند و در طیف وسیعی از فعالیتهای جنایی، از قاچاق مواد مخدر گرفته تا پولشویی و اخاذی، دست دارند. پلیس کانادا و نیروهای انتظامی استانی همچنان آنها را به عنوان یک تهدید جدی برای امنیت عمومی تلقی میکنند و عملیاتهای متعددی برای مقابله با فعالیتهای آنها در جریان است.
علاوه بر هلز آنجلز، دهها گروه موتورسوار یاغی دیگر نیز در کانادا فعالیت میکنند. برخی از این گروهها متحد هلز آنجلز هستند (باشگاههای پشتیبان)، در حالی که برخی دیگر به صورت مستقل یا حتی در رقابت با آنها عمل میکنند. گروههایی مانند “آوتلاوز” (Outlaws MC)، “بَکوس” (Bacchus MC) و “واگوس” (Vagos MC) از جمله دیگر گروههای موتورسوار یاغی هستند که در مناطق مختلف کانادا حضور دارند.
میراث جنگ بزرگ موتورسواران کبک
جنگ بزرگ موتورسواران کبک، که بیش از یک دهه به طول انجامید و جان بیش از ۱۶۰ نفر را گرفت (از جمله دانیل دِروش ۱۱ ساله که در انفجار بمب کشته شد و چندین شهروند بیگناه دیگر)، میراث تلخ و ماندگاری از خود بر جای گذاشت:
تغییر در قوانین و استراتژیهای پلیسی: این جنگ منجر به تصویب قوانین سختگیرانهتر ضد گنگ مانند لایحه C-95 و C-24 و تغییرات اساسی در نحوه برخورد پلیس با جرائم سازمانیافته شد. همکاری بینالمللی و بیناستانی پلیس نیز افزایش یافت و مدلهای پلیس مبتنی بر اطلاعات در دستور کار قرار گرفت.
هزینههای انسانی و اجتماعی: علاوه بر کشتهشدگان و مجروحان، این جنگ هزینههای اجتماعی سنگینی نیز به همراه داشت. ترس و ناامنی در جامعه گسترش یافت و اعتماد عمومی به سیستم قضایی در مقاطعی خدشهدار شد.
افزایش آگاهی عمومی: این جنگ، چهره واقعی و بیرحمانه جرائم سازمانیافته را برای بسیاری از مردم کانادا آشکار کرد و نشان داد که این گروهها تا چه حد میتوانند در جامعه نفوذ کنند.
درسهایی برای آینده: داستان جنگ موتورسواران به عنوان یک مطالعه موردی مهم در زمینه جرائم سازمانیافته و چگونگی مقابله با آن، همچنان مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
اگرچه دوران جنگهای خیابانی گسترده بین گروههای موتورسوار در کبک به سر آمده است، اما این بدان معنا نیست که خطر آنها به طور کامل از بین رفته است. گروههای موتورسوار یاغی همچنان بخش مهمی از اکوسیستم جرائم سازمانیافته در کانادا و سراسر جهان هستند و با تغییر تاکتیکها و انطباق با شرایط جدید، به فعالیتهای غیرقانونی خود ادامه میدهند.
داستان جنگ بزرگ موتورسواران کبک، روایتی از جاهطلبی، خشونت، خیانت و در نهایت، تلاش جامعه برای برقراری نظم و عدالت است. این داستان یادآور آن است که مبارزه با جرائم سازمانیافته یک نبرد دائمی است و نیازمند هوشیاری، همکاری و اراده قوی از سوی تمام ارکان جامعه است. غرش موتورهای این هیولاها شاید کمتر به گوش برسد، اما سایه آنها همچنان بر دنیای زیرزمینی سنگینی میکند.
بخش اول داستان جنگ موتورسواران کبک
بخش دوم داستان جنگ موتورسواران کبک
تحریریهی «مداد»
