تحریریه‌ی «مداد»
آژانس فضایی کانادا
داستان ۳۶ سال تلاش در دنیای نوآوری
امروز، اول مارس، سی‌وششمین سالگرد ایجاد آژانس فضایی کانادا (CSA) در سال ۱۹۸۹ است.
این آژانس که با هدف یکپارچه‌سازی فعالیت‌های فضایی کانادا شکل گرفت، اکنون در حوزه‌های گوناگونی مثل برنامه فضانوردان، توسعه‌ی ماهواره‌ها، علوم و فناوری فضایی، ایستگاه‌های فضایی و رباتیک فعالیت می‌کند.
ایده‌ی تشکیل آژانس فضایی کانادا ریشه در دهه‌های میانی قرن بیستم دارد، یعنی زمانی که فعالیت‌های فضایی کشور پراکنده و در دست بخش‌های مختلف دولتی بود.
پیش از تأسیس آژانس فضایی کانادا، برنامه‌های فضایی از طریق وزارتخانه‌های مختلف انجام می‌شد. در سال ۱۹۵۹، پرتاب موفقیت‌آمیز ماهواره‌ی آلوئت یک توسط هیئت تحقیقات دفاعی کانادا، نقطه عطفی در تاریخ فضایی کشور ایجاد کرد و نیاز به هماهنگی بیشتر را آشکار ساخت.
گزارش کمیسیون سلطنتی سازمان‌دهی دولت در سال ۱۹۶۲ برای اولین بار پیشنهاد تأسیس یک نهاد متمرکز فضایی را مطرح کرد. پنج سال بعد، گزارش چپمن با عنوان «برنامه‌های جو بالا و فضا در کانادا» این ایده را تقویت کرد و بر ضرورت یکپارچگی تلاش‌های علمی و فناوری تأکید نمود.
این توصیه‌ها سرانجام در مارس ۱۹۸۹ به ثمر نشست. در روز اول مارس ۱۹۸۹، آژانس فضایی کانادا با هدف متحد کردن توانمندی‌های ملی و پیشبرد اکتشافات فضایی تأسیس شد و قانون آن در دسامبر ۱۹۹۰ به تصویب رسید.
در سال ۱۹۸۳، اولین گروه فضانوردان کانادایی انتخاب شدند و مارک گارنو در سال ۱۹۸۴ به‌عنوان اولین کانادایی به فضا سفر کرد. تاکنون ۱۴ فضانورد کانادایی آموزش دیده‌اند که نه۹ نفرشان در ۱۷ مأموریت فضایی شرکت کرده‌اند.
کانادا در ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) نقشی مهمی دارد و با کانادارم دو، بازوی رباتیکی که در سال ۲۰۰۱ به این ایستگاه ارسال شد، به مونتاژ و نگهداری آن کمک کرده است. نسخه اولیه کانادارم نیز از ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۱ در شاتل‌های فضایی فعال بود.
در سال ۲۰۱۹، جاستین ترودو اعلام کرد که کانادا با سرمایه‌گذاری ۲.۰۵ میلیارد دلاری در برنامه گِیت‌وی قمری، شریک اصلی ناسا خواهد بود. کانادارم سه، مجهز به هوش مصنوعی، قرار است در ۲۰۲۷ به این ایستگاه قمری برسد.
سالگرد تأسیس این آژانس نه‌تنها یادآور افتخارات گذشته است، بلکه نگاهی پرامید به آینده‌ای است که در آن کانادا همچنان پیشگام اکتشافات فضایی خواهد بود. آژانس فضایی کانادا با هر قدم، رویاهایی بزرگ‌تر را به واقعیت بدل می‌کند و نام کانادا را در تاریخ جاودانه می‌سازد.
توضیح تصویر: اولین گروه از فضانوردان کانادایی در سال ۱۹۸۳ انتخاب شدند. ردیف عقب، از چپ به راست: کن مانی، مارک گارنو، استیو مک‌لین و بیارنی تریگ‌واسون. نشسته‌ها: رابرت تیرسک و روبرتا بوندار.
این مطلب ابتدا با این لینک در کانال تلگرامی «مداد» منتشر شد.
پوریا ناظمی
