داروسازی که انتقال دارو را متحول کرد

داستان مورِنیکه اِنیولا اُلاؤسِبیکان پزشک کانادایی آفریقایی تباری که تحولی در توزیع دارو برای نیازمندان ایجاد کرد

مورِنیکه اِنیولا اُلاؤسِبیکان، (Morẹ́nikẹ́ Ọláòṣebìkan) داروساز بالینی ، مخترع در حوزه تولید دارو و مدافع بهداشت عمومی، در ایکجا، لاگوس، نیجریه به دنیا آمد. او در دوران کودکی با مشاهده نابرابری‌های بهداشتی در کشورهای آفریقایی، به‌ویژه در اوج همه‌گیری HIV، به اهمیت دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی پی برد. این تجربیات اولیه، مسیر زندگی او را به سمت بهبود دسترسی به داروهای ضروری و کاهش کمبودهای دارویی در مناطق کم‌منابع هدایت کرد. او پس از مهاجرت به کانادا سهی کرد تا گامی در جهت بهبود شرایط درمان بردار و در این مسیر به یکی از کانادایی های آفریقایی تبار پیش رو بدل شد.

مورِنیکه تحصیلات خود را در رشته داروسازی در دانشگاه آلبرتا در کانادا به پایان رساند و به عنوان داروساز بالینی مجاز فعالیت خود را آغاز کرد. او در سال ۲۰۰۶ بنیاد “ریبون روژ” را تأسیس کرد؛ سازمانی غیرانتفاعی که با استفاده از هنر، به ترویج عدالت اجتماعی و بهبود سلامت در جوامع آفریقایی، کارائیبی و سیاه‌پوستان در آلبرتا، کانادا می‌پردازد. این بنیاد با رشد قابل توجهی مواجه شد و از ۱۳ داوطلب به ۱۸۰ داوطلب افزایش یافت و تا سال ۲۰۲۰ موفق به جمع‌آوری ۱.۱ میلیون دلار شد. در سال ۲۰۱۴، این بنیاد جایزه “تغییر دهنده بازی خانگی” از بانک اسکوشیا و در سال ۲۰۱۷ جایزه “دستاورد مراقبت از بیمار برای ترویج سلامت” از انجمن داروسازان کانادا را دریافت کرد.

تأسیس گروه کمت و نوآوری در تولید دارو

در سال ۲۰۱۶، مورِنیکه گروه کمت را بنیان‌گذاری کرد؛ شرکتی که به توسعه سیستم‌های تولید داروهای ضروری به صورت ماژولار و در محل می‌پردازد تا کمبودهای دارویی در مناطق کم‌منابع را برطرف کند. این سیستم‌ها که به نام “کمپلکس” شناخته می‌شوند، قابلیت تولید دارو در حجم‌های کوچک و بزرگ را دارند و می‌توانند در هر نقطه‌ای از جهان مستقر شوند تا داروهای ژنریک را به موقع تولید کنند. این نوآوری نه تنها به بهبود دسترسی به داروها کمک می‌کند، بلکه با کاهش وابستگی به زنجیره تأمین جهانی، امنیت بهداشتی را در کشورهای آسیب‌پذیر تقویت می‌کند.

تلاش‌های مورِنیکه در زمینه بهبود دسترسی به داروها و ترویج عدالت بهداشتی، تأثیر قابل توجهی در جوامع مختلف داشته است. او به عنوان یک داروساز و نوآور، با درک عمیق از چالش‌های بهداشتی در کشورهای در حال توسعه، راه‌حل‌های عملی و مؤثری ارائه داده است. بنیاد ریبون روژ با استفاده از هنر به عنوان ابزاری برای آگاهی‌بخشی و تغییر اجتماعی، به بهبود سلامت در جوامع محروم کمک کرده است. گروه کمت نیز با نوآوری در تولید دارو، مدل جدیدی را برای تأمین داروهای ضروری معرفی کرده است که می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر کشورها و سازمان‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

مورِنیکه به دلیل دستاوردهای خود در زمینه بهداشت و نوآوری، جوایز و افتخارات متعددی را کسب کرده است. در سال ۲۰۱۵، او به عنوان “استاد سال” دانشگاه آلبرتا انتخاب شد. در سال ۲۰۱۷، او در لیست “۴۰ نفر زیر ۴۰ سال” مجله Avenue Edmonton قرار گرفت و همچنین جایزه “دستاورد مراقبت از بیمار برای ترویج سلامت” را از انجمن داروسازان کانادا دریافت کرد. در همان سال، پارلمان کانادا او را با اعطای نشان کانادا ۱۵۰ مورد تقدیر قرار داد.

مورِنیکه در سن ۱۹ سالگی به بیماری سل مبتلا شد و این تجربه شخصی او را بیشتر به سمت بهبود دسترسی به داروها در جوامع محروم سوق داد.

او به عنوان یک داروساز بالینی، به عنوان همکار آکادمیک بالینی در دانشگاه آلبرتا فعالیت می‌کند و به آموزش و راهنمایی دانشجویان می‌پردازد.

گروه کمت با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، در حال توسعه سیستم‌هایی است که می‌توانند به سرعت در مناطق بحران‌زده مستقر شوند و داروهای ضروری را تولید کنند.

مورِنیکه با ادامه تلاش‌های خود در گروه کمت، به دنبال گسترش ظرفیت تولید دارو در آفریقا و سایر مناطق کم‌منابع است. هدف او ایجاد دسترسی به داروهای شخصی‌سازی‌شده به صورت درخواستی در سراسر آفریقا است. در حال حاضر، کمت در حال اجرای پروژه‌های آزمایشی در کشورهایی مانند کنیا، نیجریه، بوتسوانا و موریس است و به دنبال فرصت‌های جدید در سایر کشورهای آفریقایی می‌باشد. با ترکیب دلسوزی و تفکر استراتژیک، مورِنیکه در حال ایجاد تغییرات مثبت در جوامع مختلف است و میراثی از نوآوری و عدالت بهداشتی را به جا می‌گذارد.

تلاش‌های بی‌وقفه مورِنیکه اُلاؤسِبیکان در جهت بهبود دسترسی به داروهای ضروری و ترویج عدالت بهداشتی، او را به عنوان یکی از پیشگامان در این حوزه معرفی کرده است. او با ترکیب دانش تخصصی، تجربه شخصی و تعهد به خدمت به جوامع محروم، الگویی الهام‌بخش برای نسل‌های آینده است.