بررسی دقیق تاریخچه خودروی دست دوم قبل از خرید، یکی از مهمترین اقداماتی است که میتواند از شما در این معامله محافظت کند. این موضوع چه در خرید از نمایندگی و چه از فروشنده شخصی صدق میکند. اگر از نمایندگی خرید میکنید، کارکنان آنجا بخشی از کارها را برای شما انجام میدهند و میتوانند در تفسیر اطلاعات به شما کمک کنند. اما صرفنظر از روش خرید، باید بدانید که در هنگام خرید خودروی دست دوم به دنبال چه چیزهایی باشید. برای خرید مهم و پرهزینهای مثل خودرو، انجام یک بررسی کامل توسط خودتان بسیار ضروری است.
در این مقاله به بررسی چگونگی ارزیابی تاریخچه خودرو و نکات مهم هنگام خرید خودروی دست دوم میپردازیم. ابزارهای لازم برای انجام یک تحلیل کامل و جزئیات کلیدی که قبل از توافق برای خرید باید بررسی کنید را مرور خواهیم کرد.
بیشتر جنبههای ارزیابی تاریخچه خودروی کارکرده به داشتن گزارش سابقه خودرو بستگی دارد. بهتر است در همان ابتدای ارتباط با نمایندگی یا فروشنده، گزارش سابقه خودرو را درخواست کنید. اگر فروشنده این گزارش را در دسترس ندارد، مهم است که خودتان آن را تهیه کنید.
اگر در کبک زندگی میکنید، مهمترین اطلاعات درباره خودروی دست دوم را میتوانید از طریق پورتال RDPRM (لینک) به دست آورید. این پایگاه داده رسمی دولت کبک است که اطلاعات مهمی درباره خودرو، از جمله رهنها و دیگر تعهدات مالی را نشان میدهد.
همچنین در کبک، فروشنده موظف است گواهی تأیید مکانیکی (Mechanical Inspection Certificate) که توسط یک مکانیک مجاز SAAQ (انجمن بیمه خودروی کبک) صادر شده را ارائه دهد. این گواهی نباید بیش از ۳۰ روز از تاریخ صدور آن گذشته باشد.
علاوه بر این، توصیه میشود که گزارش کارفکس (CarFax) یا سایر گزارشهای مشابه سابقه خودرو را تهیه کنید. این گزارشها میتوانند اطلاعات مهمی درباره تاریخچه مالکیت، سوابق تصادفات، کیلومتر و تعمیرات عمده خودرو را نشان دهند. قبل از نهایی کردن خرید، مطمئن شوید که تمام این مدارک را بررسی کردهاید. همچنین میتوانید با مراجعه به وبسایت SAAQ، سوابق خودرو را از نظر سرقتی بودن و محدودیتهای احتمالی بررسی کنید.
احتمالاً برای دریافت اطلاعات مربوط به رهن خودرو در گزارش سابقه، باید هزینه اضافی پرداخت کنید. دسترسی به این اطلاعات ارزش پرداخت این هزینه اضافی را دارد. در ادامه درباره رهن خودرو و اهمیت بررسی آن بیشتر توضیح خواهیم داد.
یک نکته مهم دیگر: حتماً بازرسی فنی را شخصاً ترتیب دهید
اگر در حال خرید خودروی دست دوم گواهیشده (CPO) هستید یا از نمایندگی معتبری خرید میکنید، ممکن است بتوانید از این مرحله صرفنظر کنید. اما باوجوداینکه فروشنده چقدر گزارش بازرسی فنی و اطمینان به شما بدهد، هیچ چیز جای آرامش خاطری که از بررسی خودرو توسط مکانیک مورد اعتماد خودتان به دست میآید را نمیگیرد.
حتی اگر فروشنده مدارک بازرسی داشته باشد، توصیه میکنیم یک بازرسی مستقل انجام دهید. شما نمیتوانید از دقت و درستکاری مکانیک فروشنده مطمئن باشید، و مهم است که فرصت دریافت اطلاعات بیطرفانه و پرسیدن سؤالات متعدد را داشته باشید.
با انجام این دو مرحله کلیدی، بیشتر اطلاعات لازم برای خرید مطمئن یک خودروی دست دوم را به دست خواهید آورد. برای آشنایی با نحوه استفاده از اطلاعاتی که در تحقیقات خود جمعآوری میکنید، به خواندن ادامه دهید.
نکات مهم هنگام خرید خودروی دست دوم
مرحله ۱: تطبیق شماره شاسی (VIN) روی خودرو با مدارک مالکیت و گزارش سابقه خودرو
شاید به نظر واضح برسد، اما واقعاً باید مطمئن شوید که شماره شاسی روی خودرو با شماره درج شده در مدارک مطابقت دارد. اگر فقط یک رقم متفاوت است، ممکن است اشتباه تایپی ساده باشد. اما اگر تفاوت بیشتر است، احتمالاً پای کلاهبرداری در میان است. در هر صورت، درگیر شدن با این مشکل ارزش وقت شما را ندارد و بهتر است همینجا از معامله کنار بکشید.
مرحله ۲: بررسی تطابق کیلومتر خودرو با مدارک و منطقی بودن آن
کیلومتر خودرو میتواند اطلاعات زیادی به شما بدهد. اگر کیلومتر ثبت شده روی خودرو با عددی که در آگهی و یا گزارش سابقه خودرو آمده تفاوت زیادی دارد، این یک هشدار جدی است. بهخصوص اگر کیلومتر خودرو به طور قابل توجهی کمتر از آنچه در گزارشها آمده باشد. در این حالت، ممکن است کیلومتر برای جذابتر کردن خودرو دستکاری شده باشد. کلاهبرداران گاهی از این ترفند برای فروش خودرو با قیمتی بیشتر از ارزش واقعی استفاده میکنند.
به طور میانگین، یک خودروی دست دوم باید برای هر سال عمر خود حدود ۲۰٫۰۰۰ کیلومتر کارکرد داشته باشد. برای مثال، طبیعی است که یک خودروی ۴ ساله ۸۰٫۰۰۰ کیلومتر و یک خودروی ۶ ساله ۱۲۰٫۰۰۰ کیلومتر کارکرد داشته باشد.
اگر خودروی مورد نظر شما کارکرد بیشتری از میانگین ۲۰٫۰۰۰ کیلومتر در سال دارد، از فروشنده دلیل آن را بپرسید. اگر فروشنده قابل اعتماد به نظر میرسد، تنها مالک خودرو بوده و میگوید بیشتر کیلومترها در رانندگی بینشهری جمع شده، این نسبت به رفت و آمد طولانیمدت درونشهری یا نداشتن توضیح، نگرانی کمتری از نظر استهلاک ایجاد میکند.
اگر خودرو کارکردی کمتر از میانگین ۲۰٫۰۰۰ کیلومتر در سال دارد، ممکن است در طول عمرش اغلب بدون استفاده مانده باشد. این میتواند مشکلاتی مانند باتری ضعیف، خشک شدن واشرها یا نیاز به تعویض مایعات را ایجاد کند. حتماً از مکانیک خود بخواهید در بازرسی پیش از خرید، این موارد را بررسی کند. و اگر میزان فرسودگی خودرو با کیلومتر نشان داده شده همخوانی ندارد، این احتمال را در نظر بگیرید که شاید کیلومتر دستکاری شده و با یک کلاهبردار طرف هستید.
مرحله ۳: بررسی سابقه مالکیت خودرو
اگر نامی که در آگهی خودروی دست دوم به شما داده شده با نام روی مدارک مالکیت مطابقت ندارد، این یک هشدار جدی است. این یکی از اولین نشانههایی است که نشان میدهد ممکن است با یک دلال خیابانی طرف باشید. در ادامه توضیح میدهیم که دلال خیابانی کیست و چطور باید با این وضعیت برخورد کرد.
اگر مالک فعلی مورد تأیید است اما خودرو چندین بار دست به دست شده، این میتواند نشاندهنده مشکلدار بودن خودرو برای مالکان قبلی باشد. همچنین باید به دنبال آسیبها یا فرسودگی بیشتر در خودروهایی باشید که قبلاً متعلق به ناوگانهای حمل و نقل یا آژانسهای اجاره خودرو بودهاند، زیرا این خودروها معمولاً سختتر از حد معمول رانده میشوند.
دلال غیرمجاز کیست؟
دلال غیرمجاز (curbsider) کسی است که خودروها را برای کسب سود به عنوان یک شغل میفروشد، در حالی که خود را فروشنده شخصی جا میزند. به جز در موارد وکالتنامه و وراثت، فروشندگان شخصی نمیتوانند به طور قانونی خودروهایی را که شخصاً مالک آن نیستند، بفروشند. دلال غیرمجاز خطرناک هستند زیرا به روشهای غیرصادقانه برای کسب سود بیشتر از فروش خودروها شناخته میشوند. این روشها میتواند شامل دستکاری کیلومتر خودرو یا پنهان کردن وضعیتی باشد که به دلیل آن، خودرو نمیتواند به طور قانونی شمارهگذاری یا بیمه شود.
چطور میتوانید بفهمید که احتمالاً با یک دلال غیرمجاز طرف هستید؟ یک نشانه واضح این است که اطلاعات روی مدارک با اطلاعاتی که به صورت شفاهی یا در آگهی خودرو به شما داده شده، مطابقت ندارد. اگر با یک فروشنده شخصی در ارتباط بودهاید و برای تست خودرو به مکانی میرسید که شبیه یک کسبوکار با چندین خودروی پارک شده در جلوی آن است، این هم باید شک شما را برانگیزد.
اگر مشکوک هستید که با یک دلال غیرمجاز سر و کار دارید، تأیید کنید که آیا یک کسبوکار ثبت شده است یا خیر. در بریتیش کلمبیا، آلبرتا و انتاریو، یک کسبوکار باید به عنوان نمایندگی خودرو نیز ثبت شده باشد تا بتواند به طور قانونی خودرو بفروشد. برای تأیید وضعیت یک کسبوکار یا گزارش یک دلال خیابانی احتمالی، با دفتر نظارت یا امور مصرفکنندگان در استان یا منطقه خود تماس بگیرید.
مرحله ۴: بررسی سابقه تصادفات خودرو
بیشتر گزارشهای سابقه خودرو نشان میدهند که آیا خودرو در یک یا چند تصادف درگیر بوده است. حتماً بررسی کنید که چند حادثه گزارش شده و چه خسارتها و تعمیراتی انجام شده است. این همیشه به معنای کنار گذاشتن خودرو نیست، اما برخی انواع خسارتها احتمال بیشتری برای آسیب به یکپارچگی ساختاری خودرو یا تأثیر بر طول عمر آن دارند. از مکانیک خود بخواهید این تعمیرات را به دقت بررسی کند تا مطمئن شوید به درستی انجام شدهاند.
مرحله ۵: بررسی وضعیت خودرو
گزارش سابقه خودرو باید بخشی داشته باشد که وضعیت خودرو (vehicle status) یا عنوان خودرو (title status) را نشان میدهد. این بخش باید به عنوان «سالم» (clean) علامتگذاری شده باشد، یعنی خودرو هرگز توسط شرکت بیمه به عنوان اسقاطی شناخته نشده است. اگر وضعیت به عنوان «اسقاطی» (salvage)، «بازسازی شده» (rebuilt)، «آسیب دیده از سیل» (flood damaged) یا موارد دیگر علامتگذاری شده باشد، نیاز به توجه دقیق شما دارد.
هرگز خودرویی با عنوان اسقاطی یا آسیب دیده از سیل نخرید. خودرویی با این وضعیت نمیتواند شمارهگذاری یا بیمه شود. تنها استثنا زمانی است که قصد دارید خودرو را خودتان بازسازی کنید یا از قطعات آن استفاده کنید (و خودروی آسیب دیده از سیل هرگز نباید در هیچ یک از این موارد استفاده شود).
اگر خودروی مورد نظر شما عنوان «بازسازی شده» دارد، یعنی زمانی به عنوان اسقاطی شناخته شده و به اندازه کافی تعمیر شده تا مناسب جاده در نظر گرفته شود. قبل از خرید یک خودروی بازسازی شده، مهم است که آن را به طور کامل بازرسی کنید، هزینههای بیمه را بررسی کنید و تأیید کنید که قیمت آن متناسب است. خودروهای بازسازی شده بیشتر مستعد مشکلات هستند، بنابراین قبل از خرید، خوب فکر کنید که آیا میتوانید از پس هزینههای تعمیر غیرقابل پیشبینی بر بیایید.
مرحله ۶: بررسی رهن خودرو
وقتی خودرویی رهن (lien) دارد، یعنی یک شخص ثالث در آن سهم مالی دارد. این میتواند به معنای وام پرداخت نشده به یک موسسه مالی، استفاده از خودرو به عنوان وثیقه وام، یا بدهی مالک به یک مکانیک باشد.
اگر خودروی دست دومی که رهن دارد بخرید، به محض مالکیت، مسئولیت آن بدهی به عهده شما میافتد. بنابراین بسیار مهم است که قبل از خرید، وضعیت رهن خودرو را بررسی کنید. در انتاریو، میتوانید این اطلاعات را در UVIP خودرو پیدا کنید. گزارشهای شرکتهای ثالث نیز ممکن است این اطلاعات را داشته باشند. ممکن است مجبور شوید برای آن هزینه اضافی بپردازید، اما این هزینه بسیار کمتر از این است که ناگهان متوجه شوید مسئول پرداخت وام شخص دیگری هستید.
مرحله ۷: درخواست سوابق سرویس خودرو و تأیید رسیدگی به فراخوانها
بهتر است از فروشنده بخواهید هر سابقه سرویسی که برای خودرو در دسترس دارد را ارائه دهد. اگر فروشنده تنها مالک خودرو بوده و فردی منظم باشد، ممکن است خوش شانس باشید و تاریخچه کامل سرویسها را دریافت کنید. اما معمولتر این است که خودرو چندین مالک داشته یا سوابق به درستی نگهداری نشده باشند، یعنی بخشی از تاریخچه سرویسها موجود نیست.
کمدردسرترین راه این است که فرض کنید برای هر دورهای که سوابق سرویس در دسترس نیست، نگهداری به طور منظم انجام نشده است. از مکانیک خود بخواهید بر اساس این اطلاعات، هرگونه سرویس دورهای مهمی که ممکن است از قلم افتاده باشد را بررسی کند.
به همین ترتیب، گزارش سابقه خودرو ممکن است فراخوانهای صادر شده برای خودرو و اینکه آیا به آنها رسیدگی شده را فهرست کند. این اطلاعات را با دقت بررسی کنید. (پس از خرید میتوانید خودتان خودرو را برای انجام کارهای فراخوان از دست رفته ببرید. اشاره به این موضوع به فروشنده میتواند به شما برای مذاکره درباره قیمت خرید کمک کند.) اگر گزارش شما اطلاعات فراخوان را فهرست نمیکند، میتوانید پایگاه داده فراخوانهای ایمنی خودروی وزارت حمل و نقل کانادا را بررسی کنید و آن را با سوابق سرویس موجود مطابقت دهید.
مرحله ۸: تأیید وضعیت گارانتی خودرو
اگر خودروی دست دومی که بررسی میکنید نسبتاً جدید و/یا دارای گواهی (CPO) است، ممکن است هنوز تحت پوشش گارانتی محدود خودروی نو، گارانتی موتور و/یا گارانتی تمدید شده سازنده باشد. میتوانید با درخواست مدارک ارائه شده در زمان فروش از فروشنده، این را بررسی کنید. به یاد داشته باشید که شرایط گارانتی هم برای سن و هم برای کیلومتر خودرو اعمال میشود. یک خودروی ۴ ساله با کیلومتر ۱۰۱٫۰۰۰ دیگر تحت پوشش گارانتی ۵ ساله یا ۱۰۰٫۰۰۰ کیلومتری سازنده نخواهد بود. حتماً از فروشنده بپرسید که آیا گارانتی تمدید شدهای برای خودرو خریداری شده که هنوز معتبر باشد.
اگر چیزی مشکوک به نظر میرسد، بیخیال معامله شوید!
هر یک از مراحل بالا برای هشدار به شما درباره مشکلات احتمالی هنگام خرید خودروی دست دوم است. اگر در هر مرحله از فرآیند، به نشانه هشداردهندهای برخوردید که شما را ناراحت میکند، در کنار کشیدن تردید نکنید. از نگرانیهای ایمنی گرفته تا پیامدهای مالی، ریسکهای ادامه دادن خرید خودروی دست دومی که به شما اطمینان نمیدهد، بسیار زیاد است. و همانطور که میگویند، اگر معاملهای بیش از حد خوب به نظر میرسد، احتمالاً واقعی نیست.