وقتی تماشای تئاتر در مونترال «گناه» بود! نگاهی به سرگرمی‌های مونترالی‌ها در قرن ۱۹

با فرا رسیدن ماه‌های تابستان، مونترالی‌ها به سراغ جشن‌های تابستانی و فعالیت‌های مختلف در فضای باز می‌روندد. امروزه جشنواره‌ها و سرگرمی‌های متعددی مونترال را در تابستان سرزنده می‌کنند، اما در گذشته این‌گونه نبود!

در واقع،  در اواخر قرن نوزدهم، همزمان با صنعتی شدن، مفهوم اوقات فراغت گسترش یافت. سرگرمی‌هایی که تا آن زمان مختص طبقه اشراف بود، جنبه‌ای مردمی‌تر پیدا کرد و برای طبقه کارگر نیز قابل دسترس شد.

از اوایل قرن نوزدهم، پانوراماهایی از انگلستان و ایالات متحده به نمایش عموم درآمدند. پانوراما نمایش بصری بزرگ‌مقیاس بود که معمولاً در یک ساختمان دایره‌ای شکل ارائه می‌شد و تصویری ۳۶۰ درجه از یک منظره، شهر یا رویداد تاریخی را به نمایش می‌گذاشت. این نمایش‌ها که پیش‌درآمدی بر سینما محسوب می‌شدند، به بازدیدکنندگان اجازه می‌دادند تا تجربه‌ای غوطه‌ور و شبه‌واقعی از مکان‌ها و وقایعی داشته باشند که در غیر این صورت، امکان دیدن آنها را نداشتند.

برای مثال، در سال ۱۸۰۹، مونترالی‌ها می‌توانستند پانورامای نبرد اسکندریه را تماشا کنند. بنابراین، دیگر فقط اشراف و بورژواها دیگر تنها کسانی نبودند که می‌توانستند به چنین تفریحاتی دسترسی داشته باشند.

تئاتر، تفریحی خطرناک و غیراخلاقی

با این حال، تئاتر تا اواخر قرن نوزدهم فعالیتی منحصر به انگلیسی‌زبانان باقی ماند، زیرا نمایش‌ها تقریباً منحصراً به زبان انگلیسی اجرا می‌شدند. اما بازدیدهای سارا برنار از آکادمی مونترال (در سال‌های ۱۸۸۰، ۱۸۹۱ و ۱۸۹۶) به فرانسوی‌زبانان امکان دسترسی به تئاتر را داد.

روحانیون کاتولیک با تمام توان سعی می‌کردند پیروان خود را از تئاترها دور نگه دارند، زیرا این مکان‌ها را خطرناک و غیراخلاقی می‌دانستند که تماشاگران برای چند ساعت در تاریکی فرو می‌رفتند.

با این حال، در اواسط قرن نوزدهم، کشیش‌های مسیحی در مونترال به یک نوعی سرگرمی دیگر نرمش نشان دادند و آن هم چیزی نبود جز سیرک!

مدت‌ها قبل از شکل‌گیری گروه پرطرفدار سیرک آفتاب کبک، سیرک پرطرفدار‌ترین سرگرمی تابستانی در مونترال بود.

سیرک‌هایی که از ایالات متحده می‌آمدند، به طور موقت در پارک‌ها یا میدان‌های عمومی مثل باغ گیلبو، پارک سوهمر، شان-دو-مار برپا می‌شدند. ورود سیرک‌ها با رژه‌ای از ایستگاه قطار تا محل اجرا در شهر اعلام می‌شد.

حیوانات در خیابان‌ها رژه می‌رفتند و بندبازان برای جلب توجه مردم نمایش اجرا می‌کردند، مانند آن بندبازی که در سال ۱۸۳۰ طناب خود را بر فراز خیابان نوتردام در پلاس دزارم برپا و بر روی آن حرکت کرد.

از باغ گیاه‌شناسی تا پارک تفریحی

باغ گیلبو در ابتدا به کشت گیاهان و گل‌ها اختصاص داشت. اما از سال ۱۸۳۵ جشنواره‌های مردمی مثل آتش‌بازی، نورپردازی باغ، کنسرت و پرواز بالن با الهام از تفریحات اروپایی آن دوران در این باغ برگزار می‌شد.

این باغ که به ترتیب در نزدیکی شان-دو-مار، سپس پلاس دزارم و در نهایت جنوب خیابان شربروک بین خیابان‌های دو بلوری و سن-اوربن قرار داشت، به اولین پارک تفریحی مونترال تبدیل شد. در این باغ شگفتی‌های حیوانی و گیاهی به نمایش گذاشته می‌شد و علاوه بر آن، میزبان سیرک‌های آمریکایی متعددی بود.

پس از مرگ ژوزف-ادوارد گیلبو در سال ۱۸۸۲، پروژه ایجاد یک پارک عمومی با محوریت گیاه‌شناسی با تأسیس پارک سوهمر (Sohmer Park) به ثمر نشست.

در اول ژوئن ۱۸۸۹، افتتاح پارک سوهمر دنیای موسیقی مونترال را متحول کرد. در واقع، گروه‌های موسیقی کوچک محلی از زمانی که ارنست لاوین، مالک پارک سوهمر، برنامه موسیقی روزانه‌ای را به مونترالی‌ها ارائه داد، مورد بی‌توجهی قرار گرفتند.

او که خود نوازنده و رهبر ارکستر بود، هدفش ارائه آثار موسیقیایی خود با عموم مردم بود. به لطف ارکستر حرفه‌ای پارک سوهمر، ارنست لاوین مونترالی‌ها را با اپرا و همچنین موسیقی موتسارت، شوبرت و شوپن آشنا کرد. این اولین ارکستر سمفونیک واقعی در مونترال بود!

نمایشگاه‌های بزرگ کشاورزی و صنعتی

نمایشگاه‌های کشاورزی و صنعتی نیز بین سال‌های ۱۸۶۰ و ۱۸۹۶ جمعیت زیادی را به مونترال جذب می‌کردند. این نمایشگاه‌ها معمولاً در اواخر تابستان برگزار می‌شدند. از سال ۱۸۶۰، نمایشگاه استانی در کاخ کریستال (Palais de Cristal)، در تقاطع خیابان‌های سنت کاترین و دانشگاه برگزار می‌شد. این کاخ که نسخه‌ای مشابه از کاخ کریستال (Crystal Palace) لندن بود، نماد قدرت مستعمره به شمار می‌رفت.

ماشین‌آلات جدید و شگفتی‌های علمی در آنجا به نمایش گذاشته می‌شدند. نمایشگاه کشاورزی و صنعتی قدرت کانادایی در سال ۱۸۸۴ با شکوه خود از دیگر نمایشگاه‌ها پیشی گرفت و جمعیت زیادی را به خود جلب کرد.

نمایشگاه‌ها، سیرک‌ها و دیگر سرگرمی‌های عمومی در اوایل قرن نوزدهم به تدریج وارد مونترال شدند. با این حال، اشتیاق مونترالی‌ها به رویدادهای عمومی و فرهنگی همچنان رو به افزایش بوده است، به طوری که امروزه این رویدادها بخش جدایی‌ناپذیری از چشم‌انداز تابستانی شهر را تشکیل می‌دهند.

جالب است بدانید در مقایسه با سایر شهرهای بزرگ آمریکای شمالی، مونترال در برخی جنبه‌ها پیشرو بود. برای مثال، مونترال یکی از اولین شهرهایی بود که پارک‌های بزرگ شهری مانند پارک مونت رویال را ایجاد کرد. با این حال، در زمینه تئاتر و اپرا، شهرهایی مانند نیویورک و بوستون پیشرفته‌تر بودند.

برگرفته از آرشیو تاریخی شهرداری مونترال