تحریریه «مداد»
کمپبل کلارک از سال ۲۰۰۰ نویسنده حوزه سیاست در دفتر اتاوای گلوب اند میل بوده است. پیش از آن برای مونترال گزت و نشنال پست کار می‌کرد. او درباره سیاست کانادا و سیاست خارجی می‌نویسد.
شما در اینجا، ترجمه فارسی این مقاله گلوب اند میل را می‌خوانید:
چهار سال پیش، فرزاد علوی همسرش ندا را در ماجرای ساقط شدن هواپیمای مسافربری اوکراین بین‌المللی پرواز PS752 توسط سپاه پاسداران که به جان‌باختن ۱۷۶ نفر از جمله ۵۵ شهروند و ۳۰ مقیم دائم کانادا انجامید، از دست داد. دو روز بعد، به دلیل اینکه چند دهه پیش در دوره خدمت اجباری در سپاه پاسداران بود، از ورودش به آمریکا جلوگیری شد.
دکتر علوی از حامیان سپاه پاسداران نیست و اتفاقا برعکس، سپاه پاسداران را تروریست می‌داند. او و همسرش، که هر دو در ایران پزشک بودند، در سال ۲۰۱۰ برای دور شدن از این رژیم، به کانادا مهاجرت کردند. اما مانند بسیاری از ایرانیان قبل و بعد از آن، انتخابی در مورد خدمت سربازی اجباری در سپاه پاسداران نداشتند.
اما در سال ۲۰۱۹، زمانی که ایالات متحده سپاه پاسداران را به عنوان یک سازمان تروریستی اعلام کرد، کسانی که دوره خدمت اجباری را در آن گذرانده بودند، از ورود به آمریکا منع شدند. این افراد در فهرستی از گروه‌های تحت نظارت تروریستی قرار گرفتند که این فهرست در اختیار سایر کشورها نیز قرار گرفت، بنابراین حتی خارج از آمریکا، افرادی مانند دکتر علوی قبل از سوار شدن به یک پرواز بین‌المللی، ساعت‌ها مورد بازجویی قرار می‌گیرند.
دکتر علوی همچنان می‌خواهد سپاه پاسداران توسط کانادا نیز به عنوان یک گروه تروریستی توسط کانادا اعلام شود. البته بر این باور است که این قانون نباید همانند قانون «ناقص» آمریکا شامل سربازان اجباری سپاه هم بشود، و مهم‌تر از همه اینکه می‌خواهد سپاه پاسداران به عنوان تروریست شناخته شوند. اما برخی دیگر از کانادایی‌های ایرانی‌تبار می‌خواهند مطمئن شوند کانادا کارهای اشتباه و غیرعادلانه‌ای را که آمریکا انجام داده است، تکرار نکند.
اینها از جمله مواردی هستند که باید پس از صحبت‌های دوشنبه نخست‌وزیر جاستین ترودو که گفت در حال بررسی راه‌هایی برای درج «مسئولانه» نام سپاه پاسداران به عنوان یک سازمان تروریستی است، مد نظر قرار گیرد. او این صحبت‌ها را در مراسم یادبود قربانیان ساقط شدن پرواز PS752 در برابر جمعیتی شامل بسیاری از بازماندگان قربانیان که خواهان قرارگیری نام سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی بودند مطرح کرد. (البته) فشار سیاسی (هم) وجود دارد: حزب محافظه‌کار سال‌هاست که این موضوع را مطرح می‌کند.
قطعاً برچسب تروریستی برازنده سپاه پاسداران است. استدلال سیاسی معتبری برای این کار وجود دارد. اما آمریکا به نحوی اقدام به این کار (تروریستی خواندن سپاه) کرد که به افرادی که از رژیم ایران به مکان‌هایی مانند کانادا فرار می‌کنند، آسیب می‌رساند.
مریم شاملو، محققی که خانواده‌اش به خاطر این تصمیم ایالات متحده دو پاره شده، (خطاب به دولتمردان کانادا) می‌گوید: «اگر می‌خواهید این کار را انجام دهید، لطفاً راهی برای مستثنی کردن سربازان اجباری پیدا کنید، زیرا آنها انتخابی نداشتند.» او برنامه‌ریزی کرده بود با خانواده‌اش از وینیپگ به بوستون برای فلوشیپ در دانشکده پزشکی هاروارد برود، اما در سال ۲۰۲۱ به دلیل اینکه ۲۸ سال پیش همسر او به اجبار دوره سربازی را در سپاه پاسداران گذرانده بود، از ورود به آمریکا ممنوع شد. در حال حاضر خانواده او از هم جداست، در حالی که او فلوشیپ خود را ادامه می‌دهد.
مشخص نیست آیا بر اساس مقررات فعلی جنایی کانادا، اعلام سپاه پاسداران به عنوان یک سازمان تروریستی، اقدامی قانونی است یا خیر، زیرا نباید این قانون را نباید برای نیروهای نظامی دولت‌های خارجی اعمال کرد. ممکن است برای این کار نیاز به قانون کاملاً جدیدی باشد. پس بگذارید نمایندگان پارلمان درباره آن بحث کنند.
اکنون تحریم‌های زیادی علیه ایران و سپاه پاسداران وجود دارد، اما اگر سیاستمداران ایده‌های بهتری برای انزوای سپاه پاسداران دارند، بیایید این ایده‌ها را در قالب قوانین جدید عرضه کنیم. اگر راه‌هایی برای مقابله با تهدیدهای رژیم ایران علیه ایرانی-کانادایی‌ها وجود دارد، بیایید آنها را اضافه کنیم. در حال حاضر تحریم‌هایی وجود دارد که از ورود بخش اعظم مقامات ارشد سپاه پاسداران به کانادا جلوگیری می‌کند، اما اگر خلاءهایی وجود دارد، آنها را پر کنید.
اما بی‌تردید نباید از الگوی آمریکا تقلید کنید.
صرفاً اعلام سپاه پاسداران به عنوان یک سازمان تروریستی به این معناست که هر سرباز اجباری سپاه پاسداران که شهروند کانادا نیست، مثلا گردشگران، دانشجویان، مهاجران، از ورود به کانادا منع خواهد شد، بدون اینکه فرصت چندانی برای درخواست تجدیدنظر داشته باشند.
سپاه پاسداران بزرگ است و طبق برآورد توماس ژونو، استاد دانشگاه اتاوا، شامل حدود ۱۵۰ هزار نفر می‌شود. این بدان معناست که این سازمان تعداد زیادی سرباز اجباری داشته است. این سربازان انتخابی در مورد اعزام شدن به ارتش، پلیس یا سپاه پاسداران ندارند. محمود عظیمایی، آماردان و سرباز سابق اجباری که در سال گذشته از ورود به آمریکا منع شده بود، معتقد است احتمالاً ۱۰ هزار نفر از کانادایی‌ها سربازان سابق اجباری سپاه پاسداران هستند.
هر مقررات یا قانون جدید باید شامل تدوین بندهایی دقیق برای معافیت این افراد باشد.
دولت ترامپ آمریکا در سال ۲۰۱۹ این کار را انجام نداد که اشتباه بود. اما دولت بایدن هم دست به آن (قانون) نزده است، زیرا از برچسب «نرمش در برابر ایران» وحشت دارد.
در سال ۲۰۲۲، انتونی بلینکن (وزیر امور خارجه آمریکا) در کمیته کنگره گفت که اعلام نام (سپاه پاسداران) ایران به عنوان یک سازمان تروریستی، عملا دستاور خاصی نداشته است، به جز ممنوعیت ورود تعداد بیشتری از مردم – عمدتاً سربازان اجباری. او گفت: «افرادی که واقعاً بد هستند، قصد سفر به اینجا را ندارند.»
