مهمترین موضوعی که باید در مورد کریسمس اوکراینی عنوان کرد، این است که کریسمس آنها چندین هفته پس از ۲۵ دسامبر جشن گرفته میشود. دلیل این موضوع، تفاوت تقویم مذهبی اوکراینیها و سایر مسیحیان است زیرا کلیسای ارتدکس اوکراین از تقویم ژولیان برای مناسبتهای مذهبی استفاده میکند نه تقویم مرسوم میلادی و در نتیجه، کریسمس اوکراینی در هفتم ژانویه قرار میگیرد.
درحالیکه هفتم ژانویه در کانادا به عنوان کریسمس اوکراینی شناخته میشود، چندین کلیسای ارتدکس دیگر از جمله کلیساهای بلغارستان، یونان و صربستان نیز وجود دارند که همان تاریخ را به عنوان کریسمس جشن میگیرند.
در کانادا، بسیاری از خانوادههای اوکراینی کریسمس را دو بار در ۲۵ دسامبر و هفتم ژانویه جشن میگیرند و این موضوع بسته به سنت خانواده، میتواند متفاوت باشد.
یکی از بزرگترین سنتهای کریسمس برای اوکراینیها شام مقدس یا Sviata Vechera است که بر اساس سنت اوکراینیها یک روز پیش از کریسمس جشن گرفته میشود و کانادایی-اوکراینیها نیز این جشن را دو بار یعنی در ۲۴ دسامبر و ششم ژانویه برگزار میکنند.
شام مقدس دارای آداب خاصی بوده و در آن از دوازده ظرف ویژه استفاده میشود. سنت شام مقدس مربوط به روزهداری مریم مقدس در مسیر سفر به بیت لحم است و ۱۲ ظرف غذای ویژه این شام نیز نماد ۱۲ حواری در شام آخر است. این غذاها کاملاً گیاهی بوده و بدون گوشت، شیر، پنیر و تخممرغ درست میشوند البته یک استثنا در این میان وجود دارد و آن ماهی است که میتواند در وعدهی شام مقدس اوکراینی استفاده شود.
توصیه میشود اگر دوست اوکراینی یا ارتودوکس داشتید و شما را برای این مراسم دعوت کردند به هیچ عنوان این فرصت را از دست ندهید. در این شام مقدس بهطورسنتی غلات، عسل و دانههای خشخاش، به عنوان اولین وعدهی غذایی سرو میشوند. یک نوع نوشیدنی خاص که از میوههای خشک پختهشده و انواع توتها تهیه میشود و به نام Uzvar شهرت دارد در بخش دوم این مراسم میشود.
قابل توجه است روی سفرهی شام مقدس تکههایی از یونجه تازه نیز قرار داده میشود که یادآور رویدادهای تاریخی مسیحیان در بیت لحم است.
این شام معمولاً در عصر با ظهور اولین ستاره در آسمان آغازشده و در زیر نور شمع برگزار میشود.
از دیگر سنتهای مربوط به کریسمس اوکراینی میتوان به رسم خاصی به نام کلیادکی Kliadky یا سرود خواندن اشاره کرد. در واقع شام خاص مقدس با خواندن یک سرود جمعی توسط حاضرین به پایان میرسد.