نگاهی به افزایش خشونت ها در مونترال و کانادا
حدود ساعت ده و بیست دقیقه شب، جیسون کالین، به همراه سه نفر از دوستانش در مقابل دبیرستانی در منطقه شمال مونترال ایستاده و به گپ زدن مشغول بود. جیسون ۲۶ ساله، یکی از فعالان مورداحترام اجتماع خود بود. یکی از تلاشهای او فعالیت برای تشویق و راهنمایی نوجوانان و جوانان برای ورود به دنیای کارآفرینی بود.
ما نمیدانیم این چهار نفر درباره چه موضوعی گپ میزدند اما شاید با اطمینان بتوان گفت که هیچ کدامشان حتی فکرش را نمیکردند که این لحظات آخرین لحظات زندگی یکی از آنها و تغییر دائمی برای سه نفر دیگر باشد.
در میانه صحبت این افراد، دو نفر به آنها نزدیک شده و با اسلحه به روی آنها آتش گشودند. کالین در همانجا جان خود را از دست داد و سه نفر دیگر به بیمارستان منتقل شدند.
این فاجعه که به گفته شهروندان محله، آرامش و باور آنها به امنیت را از آنها گرفته است تنها یکی از آخرین نمونههای خشونتهای مسلحانه در جزیره مونترال است.
چند سالی هست که مسئله خشونتهای مسلحانه در کانادا و بهطور خاص مونترال به موضوعی جدی بدل شده است. درست است که آمار چنین خشونتهایی قابلمقایسه با برخی از ایالتهای همسایه جنوبی (ایالاتمتحده) نیست اما برای کانادا هشداردهنده است.
بر اساس گزارش رسمی پلیس مونترال تعداد مجموع استفاده از اسلحه گرم که منجر به مرگ یا زخمی شدن افراد در مونترال شده بود ۷۱ مورد بود. این تعداد در سال ۲۰۲۱ به ۱۴۴ مورد افزایشیافته است که به این معنی است که در سال گذشته بهطور متوسط هر دو و نیم روز یکبار یک خشونت مسلحانه در مونترال اتفاق افتاده است. از ۷۱ مورد خشونت مسلحانه در سال ۲۰۲۰ تعداد شش مورد آن به قتل منجر شده و این تعداد در سال ۲۰۲۱ به ۱۹ مورد افزایشیافته است.
اگرچه هنوز تا پایان سال ۲۰۲۲ زمان باقی است اما روند خشونتهای مسلحانه در جزیره در سال جاری نیز کماکان روندی نگرانکننده را نشان میدهد.
رشد خشونتهای مسلحانه در مونترال در فاصله سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ افزایشی نزدیک به ۴۰ درصد را نشان میدهد.
این موضوع بهخصوص همراه با سایه سنگین خشونتهای مسلحانه که به کمک اسلحههای تهیه شده به روش قانونی در ایالاتمتحده رخ میدهد باعث شده تا مقامهای شهری، استانی و فدرال به فکر اصلاح قوانین تهیه و نگهداری اسلحه گرم بهخصوص سلاحهای نظامی و خودکار باشند.
بااینوجود برخی از منتقدان دولت، طرح محدود کردن تهیه اسلحه گرم را ناکارآمد و برخی دیگر آن را ناکافی میدانند.
به نظر میرسد مسئله افزایش خشونت مسلحانه در کانادا را باید در چارچوب بزرگتر افزایش خشونت بهطورکلی بررسی کرد.
بر اساس گزارش اداره آمار کانادا، تعداد قتل به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در کانادا در سال ۲۰۱۷ نرخ ۱/۸۳ مورد به ازای هر یکصد هزار نفر را داشت. این نرخ در سال ۲۰۲۱ به عدد ۲/۰۶ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت رسید. در میان شهرهای بزرگ کانادا بالاترین نرخ قتل در سال ۲۰۲۱ متعلق به دو شهر تاندر بی و وینیپگ در آلبرتا با نرخ حدود پنج قتل به ازای هر ۱۰۰ هزار شهروند هستند. نرخ قتل در شهر ونکوور در سال ۲۰۲۱ عدد ۲/۱۶ به ازای ۱۰۰ هزار نفر، در تورنتو، ۱/۸۱ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر و در مونترال ۱/۱۱ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است.
باوجود رشد چشمگیر تعداد استفاده از اسلحه گرم در خشونتهای مونترال اما نسبت خشونت منجر به قتل (با اسلحه گرم یا سرد) به جمعیت، تقریباً در میانسالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ ثابت مانده است. این مسئله شاید نشاندهنده این موضوع باشد که روند ابزار مورداستفاده در این خشونتها تغییر کرده است.
البته این آمار قتل بازتابدهنده تعداد خشونتهای مسلحانه نیست. این تعداد با شدت بیشتری افزایشیافته است. برخی از روانشناسان و جامعه شناسان، تند شدن شیب خشونتها در دو سال گذشته (ازجمله خشونتهای مسلحانه) را افزایش فشارهای عصبی و ناراحتیهای ذهنی ناشی از دوران همهگیری و محدودیتهای اقتصادی و اجتماعی آن میدانند.
یکی دیگر از مسائل جنبی و غیرمستقیم مربوط به این مسئله ایجاد تبعیضهای بیشتر است. بررسی محل وقوع جرمها گاهی ممکن است ما را بهسوی محلههایی با تمرکز بیشتر جمعیتی گروهی از اقلیتها ببرد و این نگرانی جدی وجود دارد که شهروندان دیگر بدون در نر گرفتن عوامل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی بهجای اینکه ریشه وقوع این خشونتها را بررسی کنند در نگاهی سادهانگارانه آن را به یک گروه اجتماعی تقلیل داده و تبعیضهایی را علیه آنها ایجاد کنند.
یکی از روشهایی که دولت استانی و شهرداری در سالهای قبل برای پاسخ به این مشکل مطرح کرد، افزایش نیروی پلیس و افزایش حضور آنها در مناطقی بود که تعداد این جرائم بیشتر است. اگرچه این راهکار به نظر روشی کارآمد میآید اما بررسیهای آماری نشان میدهد، افزایش نیروی پلیس باعث کاهش خشونت نشده و حتی برخی ادعا دارند که حضور آشکار پلیس در برخی از نقاط حساس ممکن است تنش را افزایش داده و آستانه بروز خشونت بالقوه را کاهش دهد.
گروهی از ناظران میانهروتر معتقدند اگرچه حضور محسوس و نامحسوس پلیس میتواند یکی از عوامل باشد اما نباید همهچیز را به آن خلاصه کرد.
واقعیت این است که روند خشونتها در سالهای گذشته در حال افزایش بوده و شهروندان بیشتری در شهرهای بزرگ مواجهه با این خشونتها را تجربه میکنند.
این موضوعی است که احتمالاً در مناظرات انتخابات دولت استانی مطرح شود اگرچه فشار بیشتر بر شهرداریها خواهد بود تا بتوانند برای این معضل رو به رشد پیش از آنکه تبدیل به بحرانی غیرقابلمهار شود و پیش از آنکه مانند ایالاتمتحده به موضوعی شدیداً سیاست زده بدل شود، فکری کنند.
اگر شما دراینباره نگرانی دارید میتوانید در انتخابات شهرداری و مجلس استانی و فدرال در جلسات گفتگو و پرسش و پاسخ با نامزدها نظر و برنامه آنها دراینباره را بپرسید یا با تماس با دفاتر نمایندگان محله خودنگرانی خود را به آنها منتقل کنید.
اگر تجربهای از مواجهه با این خشونتها دارید میتوانید روایت دستاول خود را برای ما ارسال کنید تا آن را با دیگر اعضا اجتماع مونترالیهای ایرانیتبار به اشتراک بگذاریم.