مرکز حمایت از کودکان کانادا (Canadian Centre for Child Protection) در مطلبی آموزشی، به بررسی ابعاد مختلف این قضیه و ارائه راهکارهایی برای والدین پرداخته است.
بسیاری از والدین در نظارت بر فعالیتهای فرزند نوجوانشان در فضای آنلاین با مشکلاتی جدی روبرو میشوند. در ادامه پیشنهاداتی را میخوانیم که به والدین کمک میکند بتوانند بین احترام به حریم خصوصی و استقلال نوجوانشان از یک سو و ضرورت حفاظت از او از سویی دیگر، تعادلی ایجاد کنند.
نوجوانان معمولا علاقهای به پرسشهای والدین و نظارتشان ندارند و ممکن است خیلی سریع با گفتن «به شما ربطی نداره!» از آن فرار کنند. مطمئن باشید که اتفاقا به عنوان یک پدر یا مادر، خیلی هم به شما ربط دارد! با وجود اینکه نوجوانان شاید احساس کنند که آماده ورود به دنیای بزرگسالی هستند، مغز آنها همچنان در حال رشد است و هنوز از آمادگی لازم برای روبرو شدن به تنهایی با موقعیتهای جدید را ندارد. به همین دلیل، حضور شما به عنوان پدر یا مادر در کنار نوجوانتان از اهمیت بالایی برخوردار است.
راهکارهایی برای حضور در کنار نوجوان و نظارت بر فعالیتهای آنلاین
در ادامه به بررسی یک سری راهکار برای حضور مستمر و روزمره در کنار فعالیتهای آنلاین فرزند نوجوان و مراقبت از او، در حین احترام به استقلال او میپردازیم.
۱. انتظارتان برای نظارت بر استفاده نوجوان از تجهیزات آنلاین را خیلی زود به او اعلام کنید. با او درباره پیامدهای رفتارها یا اقدامات نامناسب در فضای آنلاین صحبت کنید. خیلی خوب است یک بازه زمانی را برای هر شب مشخص کنید که در آن، وای-فای خانه قطع شده و همه دستگاههای دیجیتال موجود در خانه هم خاموش شوند.
۲. به شکلی پیوسته با نوجوانتان درباره اپلیکیشنها و وبسایتهایی که استفاده میکند صحبت کنید. اطلاعاتتان درباره فضاهای آنلاینی که ممکن است تاثیری ناخوشایند بر نوجوانتان داشته باشد را بهروز کنید و با او به شکلی پیوسته درباره این موضوع صحبت کنید. پیشنهاد میکنیم در سامانه نکات امنیت سایبری کانادا (Cybertip.ca Alerts) ثبتنام کنید تا از آخرین تهدیدات آنلاینی که ممکن است در برابر فرزند نوجوانتان وجود داشته باشد آگاه شوید. به بررسی نرمافزار کنترلی ویژه والدین، گزینههای چت، گزینههای اطلاعات پروفایل و نیز تنظیمان حریم خصوصی اپلیکیشنها و وبسایتهایی که فرزندتان استفاده میکند بپردازید.
۳. جنبه همگانی اینترنت را برای نوجوانتان پررنگتر کنید. با او در این باره صحبت کنید که پس از ارسال یک تصویر، ویدئو یا هر نوع اطلاعات دیگر در اینترنت، ما دیگر کنترلی روی آن نخواهیم داشت. اگر نوجوانتان به دلیل تصویر یا ویدئویی که دوستان یا همکلاسیهایش در اینترنت به اشتراک گذاشتهاند، با آسیب روانی روبرو شده، میتوانید به وبسایت NeedHelpNow.ca مراجعه کنید. در این وبسایت یک سری گامهای عملی برای برخورد موثر با چنین موقعیتهایی ارائه شده است.
۴. درباره ریسکهای پخش زنده با نوجوانتان صحبت کنید. پخش زنده (Live stream) ممکن است توسط یک کاربر ضبط شود. فرض را بر این نگذارید که چون تصویر شما در حال پخش زنده است، اتفاق خاصی نمیافتد! پخش زنده میتواند ریسکهای دیگری هم داشته باشد. برای مثال، شاید یک کاربر، اقدام به پخش یک ویدئو به اسم پخش زنده کند. شناسایی اینکه چه کسی آن سوی خط پخش زنده است، دشوار است. پس باید مراقب باشیم.
۵. درباره اهمیت درخواست کمک با او گفتگو کنید. موقعیتهایی که باید با شما یا یک فرد بزرگسال معتمد دیگر درباره یک وضعیت ناخوشایند و یا خطرناک صحبت کرد را مشخص کنید. باید تاکید کنید که با وجود اینکه شاید در چنین موقعیتهایی، درخواست کمک از سوی فرزندتان برایش دشوار باشد، سلامت و امنیت او اصلیترین اولویت است و آمادهاید به او کمک کنید. درباره اینکه در صورت درخواست کمک از یک فرد بزرگسال معتمد، چه مشکلات دیگری ممکن است پیش بیاید صحبت کنید و تاکید کنید که هرگز برای درخواست کمک دیر نیست، حتی وقتی که او مرتکب اشتباهی شده باشد.
۶. به رفتارهای نوجوانتان که شاید نشانگر وجود مشکل باشد دقت کنید. توجه به تغییرات در الگوی معمول رفتاری نوجوان و نیز تغییرات در شدت رفتارهایش از اهمیت زیادی برخوردار است. برخی نشانهها شاید بیانگر ضرورت حضور بیشترتان در کنار نوجوان و گفتگو با او باشد. برخی از این تغییرات به شرح زیر است:
- انزوا، ناراحتی، اضطراب، حالت تدافعی، خشم یا رفتارهای پنهانکارانه
- افزایش یا کاهش قابل توجه زمانی که به فعالیتهای آنلاین میگذارنند
- بیتوجهی به محدودیتهایی که درباره دفعات و بازه زمانی فعالیت آنلاین تعیین کردهاید
- بیعلاقگی به فعالیتهایی که معمولا از آنها لذت میبرد
- گلایه از دلدرد یا سردرد
- بروز مشکلاتی در الگوی خواب مثل مشکل در بهخواب رفتن یا ادامه خواب در شب یا خواب زیاد و خودداری از تعامل با دیگران
» همچنین بخوانید بچهها، پورن و چند توصیه به والدین
اگر با رفتارهای نگرانکننده روبرو شدیم، چه کار کنیم؟
اگر متوجه شدید که فرزند نوجوانتان، به محدودیتهای آنلاین توجهی نمیکند، شاید نیاز باشد که به عنوان یک بزرگسال وارد عمل شده و محدودیتها را دوباره تعیین کنید. نوجوانان در بسیاری از موارد اقدام به شکستن مرزها و محدودیتهای تعیینشده میکنند، به ویژه اگر فکر کنند که والدین یا سایر بزرگسالان متوجه این موضوع نمیشوند. گاهی اوقات صرفا اطلاع از اینکه یک بزرگسال بر آنها نظارت دارد، موجب میشود دوباره به محدودیتها احترام بگذارند.
میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
۱. کاری کنید حضور و نظارتتان بر فعالیتهای آنلاین نوجوانتان، بیشتر دیده شود. نگرانیهایتان را با ملایمت به او منتقل کنید و از نظر احساسی، برایش در دسترس باشید. احتمالا با نظارت شما مخالفت کنند. اما نباید عقبنشینی کنید. این وظیفه شماست که محدودیتها را سنجیده و آنها را تعیین کنید.
۲. پایش مستقیم را افزایش داده و به صورت مستقیم بر فعالیتهای آنلاین نوجوانتان نظارت کنید. برای مثال، گوشی تلفن نوجوان از جمله مواردی است که باید مورد نظارت قرار گیرد. شبکههای اجتماعی و وبسایتها و اپلیکیشنهای پیامرسان را بررسی کنید. صرفا همین که نوجوان بداند که آگاه هستید و به نظارت میپردازید، شاید بتواند رفتارش را تغییر دهد.
۳. محدودیتهایی برای استفاده از تجهیزات تعیین کنید. بسته به میزان نگرانیتان از رفتار نوجوان، شاید لازم باشد زمان دسترسی او به فعالیتهای آنلاین را کوتاه کنید.
۴. رابطهتان با نوجوان را تقویت کنید. فرصتهایی را برای انجام یک سری کارها در کنار هم اختصاص دهید. حتی اگر نوجوانتان مقاومت کرد، با این کار این پیام را به او میدهید که دوستش دارید و این خودش یک عامل مهم در حفاظت از سلامت نوجوان است.
این اطلاعات به عنوان اطلاعات عمومی مطرح شده و نباید آن را توصیه تخصصی دانست. در صورت بروز مشکل، شاید بهتر باشد با یک مشاور در این زمینه گفتگو کنید.