زهرا فرودی
داروهای گیاهی به دلیل منشأ طبیعی خود، دارای عوارض جانبی کمتری نسبت به مواد شیمیایی هستند و به حفظ تعادل در سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. ما با پیروی از رژیم غذایی سالم و حفظ تعادل و تنوع در آن، می‌توانیم سیستم ایمنی بدن را تقویت کنیم. دریافت کافی مواد مغذی به خصوص سبزیجات حاوی آنتی‌اکسیدان می‌تواند سیستم ایمنی بدن را بهبود بخشیده و آن را در برابر ابتلا به انواع عفونت‌ها ازجمله، کرونا ویروس کووید مقاوم نماید. یکی از این مواد غذایی مؤثر، کلم بروکلی است.
اخیراً، محققان دریافته‌اند که یک ماده شیمیایی در کلم بروکلی و سایر سبزیجات وجود دارد که باعث کاهش رشد ویروس SARS-CoV-2 در سلول‌های پستانداران و موش‌ها شده است و این اتفاق، می‌تواند رویکردی امیدبخش برای پیشگیری و درمان COVID-19 در انسان پیش روی ما بگذارد.
آنچه محققان مرکز کودکان جان هاپکینز در بالتیمور دریافته‌اند این است که سولفورافان، یک ماده شیمیایی یا فیتوشیمیایی موجود در کلم بروکلی و سایر گیاهان خانواده کلم، می‌تواند از تکثیر ویروس کرونا که باعث بیماری کووید 19 می‌شود و همچنین برخی از کروناویرس‌های سرماخوردگی جلوگیری کند.
شواهد امیدوارکننده‌ای نیز نشان داده‌اند که ترکیب مقادیر کمتری از سولفورافان با رمدسیویر، یک داروی ضد ویروس که برای درمان بیماران مبتلا به کووید-19 در بیمارستان استفاده می‌شود، می‌تواند تأثیرات مثبتی بر روند پیشگیری و درمان کووید داشته باشد.
البته در تحقیقات پیشین محققان، اثر ضدسرطانی سولفورافان ثابت شده بود، اما آنها معتقدند که مردم نباید برای خرید مکمل‌های حاوی سولفورافان عجله کنند، زیرا هنوز مطالعات کافی برای اثبات اثربخشی این ماده شیمیایی بر کووید 19 در انسان صورت نگرفته است.
میکروبیولوژیست‌ها می‌گویند که علی‌رغم معرفی واکسن‌ها و سایر داروهایی که می‌توانند عوارض جانبی نیز داشته باشند، عوامل ضد ویروسی نیز برای پیشگیری و درمان COVID-19 ضروری هستند، به‌ویژه، با توجه به اثرات بالقوه گونه‌های جدید کروناویروس که در انسان پیدا می‌شوند.
سولفورافان می‌تواند یک درمان امیدوارکننده باشد که هم ارزان‌تر و بی‌خطرتر و هم در دسترس است.
محققان از سولفورافان خالص و مصنوعی استفاده کردند و آنها را به مدت یک تا دو ساعت قبل از الوده‌شدن با ویروس SARS-CoV-2 و ویروس سرماخوردگی معمولی HCoV-OC43، در معرض سلول‌ها قرار دادند.
نتیجه این شد که غلظت‌های پایین میکرومولاری سولفورافان، یعنی بین 2.4 تا 31 میکرومولار، تکثیر شش سویه از ویروسSARS-CoV-2، از جمله انواع دلتا و اومیکرون و همینطور کروناویروس سرماخوردگی را به نصف کاهش می‌دهد. نتایج مشابهی نیز در سلول‌هایی که قبلاً به ویروس آلوده شده بودند مشاهده شد.
غلظت مولی در واقع تعداد مول‌های موجود در هر لیتر از محلول است. مول واحد اندازه گیری ذرات کوچکی مثل اتم است و یک میکرومولار، یک میلیونم غلظت است. محققان دریافتند که استفاده از رمدسیویر (remdesivir)، تکثیر ویروس SARS-CoV-2 و ویروس سرماخوردگی را 50درصد در هر 4 و 22 میکرومولار کاهش می‌دهد.
در آزمایش‌های بیشتر مشخص شد که دوزهای پایین‌تر سولفورافان، در محدوده 1.6-3.2 میکرومولار، همراه با رمدسیویر، بین 0.5 تا 3.2 میکرومولار، با هم مؤثرتر واقع می‌شوند تا به تنهایی.
محققان به مرور زمان دریافته‌اند که ادغام چند ترکیب مختلف در یک روش درمانی، بهترین استراتژی برای ازبین‌بردن عفونت‌های ویروسی است. این واقعیت که سولفورافان و رمدسیویر، در ترکیب با هم، بهتر عمل می کنند تا به‌صورت جداگانه، بسیار امیدوارکننده است.محققان همچنین آزمایش‌هایی را بر روی موش‌های نر انجام دادند و دریافتند که دادن 30 میلی‌گرم سولفورافان به ازای هر کیلوگرم وزن بدن موش‌ها قبل از آلوده کردن آنها به SARS-CoV-2 منجر به کاهش وزن کمتر یا 7.5 درصد کمتر در مقایسه با موش‌های آلوده و درمان‌نشده می‌شود.
موش‌هایی که با این روش درمان شده بودند، در مقایسه با موش‌هایی که سولفورافان دریافت نکرده بودند، کاهش بار ویروسی ریهها به میزان 17درصد و بار ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی به میزان 9درصد را نشان دادند. آسیب ریهها تا 29 درصد کاهش نشان داد و التهاب ریه که عامل مرگ ناشی از کووید-19 است، نیز کمتر شد.
آنچه محققان تاکنوت دریافته‌اند، این است که سولفورافان ضد ویروسی در برابر ویروس‌های HCoV-OC43 و SARS-CoV-2 است و درعین‌حال، به کنترل پاسخ ایمنی بدن نیز کمک می‌کند. این فعالیت چندمنظوره، می‌تواند سولفوران را به ترکیبی جالب برای درمان عفونت‌های ویروسی و همچنین عفونت‌های ناشی از سایر ویروس‌های کرونای انسانی تبدیل کند.
تحریریهی «مداد»
پوریا ناظمی
