پوریا ناظمی
بازار زنده فروشی شهر ووهان هنوز هم متهم ردیف اول است.
ویروس SARS-CoV-2 که عامل ایجاد بیماری کووید است در طی دو سال و نیم گذشته زندگی بسیاری از مردم جهان و روابط میان آنها را تحت تأثیر قرار داده است.
این ویروس تاکنون بر اساس آمارهای رسمی بیش از 440 میلیون بار افراد را مبتلا کرده و باعث مرگ قریب به 6 میلیون نفر در سراسر جهان شده است.
دانشمندان همیشه میدانستهاند که ما در معرض خطر همهگیری ویروسی هستیم و آن را در بالای فهرست خطرات تهدیدکننده بشر قرار داده بودند اما شاید کسی انتظار نداشت در قرن 21 شاهد چنین اثر وسیعی از چنین همهگیری باشیم.
به همین دلیل هم مسئله منشأ ویروس به یکی از مهمترین سؤالهای مرتبط با این همهگیری بدل شد؟
این ویروس از کجا آمده است؟ چرا ما زودتر متوجه آن نشدیم و چطور میتوانیم از تکرار این تجربه جلوگیری کنیم؟
این سؤال مهم همزمان که ذهن جامعه ویروس شناسان و سیاستگذاران سلامت را به خود مشغول کرده بود، باعث شد تا بحثهای متعددی درباره احتمال فرار ویروس از آزمایشگاه و حتی دستساز بودن آن مطرح شود.
حالا بر اساس گزارشی که هفته پیش در ژورنال نیچر منتشرشده است، گروههایی از محققان که دو سال گذشته را به دنبال ردیابی منشأ این ویروس بودهاند، بار دیگر انگشت اتهام را بهسوی بازار زنده فروشی هونان در شهر ووهان نشانه رفتهاند.
در این گزارش که متن آن را میتوانید در اینجا بخوانید، به سه تحقیق منتشرشده تازه اشاره شده است که با استفاده از نمونهبرداری از افراد مبتلا و بررسی ژنتیکی نمونهها از سال 2019 تاکنون صورت گرفته است.
Credit: Edwin Giesbers/Nature Picture Library/Science Photo Library
دو تحقیق به این نتیجه رسیدهاند که منشأ ویروس بازار حیوانات ووهان بوده و در آنجا بهواسطه انتقال از حیوان به انسان منتقلشده است. یکی دیگر از این تحقیقات اشارهکرده است که در ماههای نوامبر و دسامبر 2019 حداقل دو بار این ویروس از حیواناتی که احتمالاً در این بازار فروش رفتهاند به انسان منتقلشده است.
البته هیچیک از این تحقیقات را نمیتوان بهعنوان سند نهایی و قطعی به شمار آورد. همه تحقیقات موجود به دلیل محدودیتهای زمانی و اینکه نیاز به بررسی دادههای گذشته دارند با محدودیتهای فنی همراه هستند. اما این سه تحقیق وزن بیشتری بر تحقیقاتی اضافه میکند که منشأ این همهگیری را انتقال از حیوان به انسان درون بازار هونان میدانند.
البته هنوز بر سر اینکه جانوری که نقش نهایی در این انتقال را بازی کرده است توافق وجود ندارد. یکی از نامزدهای تازه دراینباره بر اساس این تحقیقات زیر گروهی از خانواده راکونها به نام سگ راکونها است. این حیوانات در رده حیواناتی قرار دارند که در بازار هونان به شکل زنده به فروش میرفتند و احتمالاً پس از کسب ویروس از خفاشها باعث انتقال به انسان شدهاند.
باوجودی که وزن عمده تحقیقات نشاندهنده انتقال طبیعی ویروس در بازار شهر ووهان به انسان است اما این تحقیقات باید ادامه پیدا کند.
این آخرین همهگیری نیست که انسان با آن رودررو است و هرچقدر ما اطلاعات بیشتری درباره انتقال این ویروس داشته باشیم امکان ما برای مهار همهگیری بعدی بیشتر خواهد بود.
خبرهای صبحگاهی
