نیروانا احسانی
به‌طورمعمول بیشتر ما در روزهای تعطیل مواد غذایی زیادی که به‌طورمعمول در رژیم غذایی ما وجود ندارند مصرف می‌کنیم. این پرخوری می‌تواند تبعات و عوارض متعددی همچون رفلکس معده یا ترش کردن و حتی سکته قلبی در پی داشته باشد.
عارضه رفلکس معده یا Gastroesophageal reflux به زبان ساده عبارت است از بازگشت اسید معده به داخل مری! زمانی که شما غذا میل می‌کنید، غذا از طریق مری وارد معده شده و یک دریچه عضلانی به نام اسفنکتر مری پایین (LES) مسیر بازگشت غذا را مسدود می‌کند. در شرایطی که این دریچه به‌خوبی عمل نکند، اسید معده وارد بافت مری شده و چون بافت مری از معده ضعیف‌تر است، این اسید موجب ایجاد سوزش در این بخش می‌شود.
به‌طورکلی برخی از مهم‌ترین دلایل رخ دادن بازگشت اسید معده به مری عبارت‌اند از:
- پرخوری
- دراز کشیدن بلافاصله پس از پایان غذا
- خوردن مواد غذایی چرب و شیرین پیش از خواب
- خوردن غذاهای محرک مانند سیر، پیاز، برخی سبزی‌ها، شکلات و …
- مصرف نوشیدنی‌های الکلی
- مصرف نوشابه‌های گازدار
- استعمال دخانیات
- مصرف برخی داروها که دارای عوارض جانبی ازجمله رفلکس معده هستند (مسکن‌هایی ازجمله ایبوبروفن، آسپیرین و داروهای فشارخون)
آمارهای مرتبط با مراکز پزشکی ایالات‌متحده نشان می‌دهد آمار مرگ‌ومیر ناشی از سکته قلبی در فاصله روزهای بین کریسمس و سال نوی میلادی به‌مراتب بیشتر از سایر روزهای سال است.
دکتر دونالد لوید جونز، رئیس انجمن قلب آمریکا، در این رابطه گفت: تعطیلات برای اکثر ما زمان شلوغ و اغلب پر استرسی است. در این روزها رفتارهای عادی ما مختل شده و ممکن است تمایل به پرخوری داشته باشیم و کمتر ورزش و استراحت کنیم. در این روزها همچنین ممکن است به علائم هشداردهنده بدن خود توجه نکنیم. این‌ها همه مواردی هستند که در افزایش خطر حمله قلبی در این زمان از سال نقش دارند.
وی در این رابطه خاطرنشان کرد که مشکلات فوق ممکن است برای افرادی که طی دو سال گذشته به دلیل محدودیت‌های کرونا با خانواده و دوستانشان نبودند، بیشتر باشد. آگاهی از این خطرات بسیار مهم است. این متخصص بیماری‌های قلبی موارد مهمی را برای کاهش خطر سکته قلبی در روزهای تعطیل سال ارائه می‌کند که به شرح زیر هستند:
- علائم هشداردهنده را بشناسید: مهم است که علائم حمله قلبی را در مراحل اولیه تشخیص دهید. احساس ناراحتی در قفسه سینه شامل فشار، تنگی، درد، سوزش یا سنگینی – تعریق – ناراحتی نیم‌تنه فوقانی شامل گردن، فک، کتف، بازو، کمر – حالت تهوع – تنگی نفس و سرگیجه از علائم حمله قلبی محسوب می‌شود که در مردان و زنان متفاوت است و توصیه می‌شود در صورت مواجهه با آن‌ها سریعاً با اورژانس تماس بگیرید. هرچه زودتر فرد شروع به درمان کند، شانس زنده ماندن و جلوگیری از آسیب قلبی بیشتر است.
- اعتدال را رعایت کنید: در تعطیلات، در حد اعتدال غذاخورده و سعی کنید غذاهای سالم انتخاب و مراقب میزان مصرف نمک خود باشید.
- مراقب شرایط روحی خود باشید: در روزهای تعطیل سعی کنید استرس ناشی از تعاملات خانوادگی، مشکلات مالی، برنامه‌های شلوغ، سفر و سایر چالش‌ها را کاهش دهید.
- حتماً ورزش کنید: راه‌های خلاقانه‌ای برای فعال بودن پیدا کنید، فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی خانوادگی یا بازی‌های سرگرم‌کننده‌ای که می‌توانید با عزیزان خود انجام دهید را برای این روزها در نظر بگیرید.
- مصرف داروهای خود را قطع نکنید: تعطیلات پرمشغله می‌تواند منجر به حذف داروها، فراموش کردن یا عدم مصرف به‌موقع آن‌ها شود. همچنین مهم است که فشارخون خود را در این ایام کنترل کنید.
به خاطر داشته باشید که در بیشتر موارد مشکلات ناشی از پرخوری مقطعی به کمک دارو و تغییر روش زندگی قابل‌کنترل است. برای پیشگیری از ایجاد یا حادتر شدن این مشکل می‌توان از این روش‌ها استفاده کرد:
- پرهیز از پرخوری
- عدم استفاده از دخانیات
- استفاده از بالش‌های بلندتر برای خواب شبانه
- عدم استفاده از پیراهن و شلوار تنگ
- داشتن وزن متعادل و پرهیز از اضافه‌وزن
- استفاده از رژیم غذایی مناسب و مصرف موادی مانند بادام، آلوده ورا، آب‌لیموی تازه، سیب، سرکه سیب
- جویدن آدامس بعد از خوردن غذا
- خوابیدن به پهلوی چپ
در خاتمه گفتنی است محققان آمریکایی در مطالعات اخیر خود دریافتند که سطح بالای اسید معده می‌تواند انسان را در برابر مسمومیت‌های غذایی محافظت کند. تحقیقات جدیدی که در رابطه با مسمومیت‌های غذایی انجام‌شده نشان می‌دهد، سطح بالای اسید معده نه‌تنها به تجزیه غذا کمک کرده بلکه انسان را در برابر مسمومیت‌های غذایی نیز محافظت می‌کند.
منابع: Public Library Of Science One journal و consumer.healthday
خبرهای صبحگاهی
مجله مداد
