نتایج تحقیقات دانشمندان آفریقای جنوبی روی سویهی اومیکرون نشان میدهد موارد جدید ابتلا به کووید۱۹ بهطور تصاعدی در حال افزایش است، اما میزان بستری در بیمارستانها به نسبت پایین باقی مانده است.
به نظر میرسد سویه اومیکرون باعث بیماری شدید نشده و نسبت به انواع دیگر، میزان بستری در بیمارستان و نیازمندی به دستگاههای اکسیژن کمتری دارد اما در برابر دو دوز واکسن فایزر که بهطور گسترده در آفریقای جنوبی استفاده میشود، مقاومتر است.
» همچنین بخوانید تغییر رویکرد به همهگیری: مسئلهای مزمن بهجای بحرانی حاد
در این تحقیق، ۲۱۱ هزار موارد مثبت کروناویروس موردبررسی قرار گرفت که ۷۸ هزار مورد آن اومیکرون بوده است. نتایج بهدستآمده نشان داد که خطر بستری شدن در بیمارستان در میان بزرگسالان مبتلا به کووید۱۹، تا ۲۹ درصد کمتر از موج اولیه همهگیری بود که در مارس ۲۰۲۰ ظهور کرد. بااینحال، این مطالعه مشخص کرد که واکسن فایزر تنها ۳۳ درصد در برابر عفونت ناشی از این ویروس ایمنی ارائه میدهد که بسیار کمتر از سطح ایمنی در برابر سایر گونههای شناساییشده است.
اما غز سویی دیگر این مطالعه نشان داد که علیرغم میزان کم شیوع این سویه در بین کودکان، احتمال بستری شدن این گروه سنی در بیمارستان حدود ۲۰ درصد بیشتر از سویههای پیشین خواهد بود. علائم کرونای اومیکرون در کودکان بهطورکلی شامل گلودرد، گرفتگی بینی و تب به مدت دو تا سه روز است که پس از سه روز بهبود مییابد.
» همچنین بخوانید کووید۱۹ پس از ۱۹ ماه
قابلتوجه است در بیشتر موارد افراد بستریشده واکسینه نشده بودند و بهصورت تصادفی و به دلایل پزشکی، جراحی یا مامایی در بیمارستان بستریشدهاند. بنابراین این افراد عمدتاً به دلیل سیاستهای بیمارستانی، تست کرونا داده و پاسخ مثبت دریافت کردهاند. افزایش تصاعدی میزان مثبت بودن تست این بیماران، بازتابی از افزایش سریع نرخ ابتلا به کرونا است، اما ظاهراً مبتلایان به اومیکرون در مقایسه با سایر گونهها کمتر به اکسیژن نیاز دارند. در ضمن مدتزمان بستری شدن بیماران در این موج، کمتر از دیگر انواع کووید۱۹ بوده است.
گفتنی است مشخصات سنی این موج با امواج قبلی متفاوت است. نسبت بالای بیماران بزرگسال تصادفی کووید و افزایش تعداد پذیرش مثبت کووید۱۹ در میان کودکان تازه متولدشده تا نه ساله ممکن است نشاندهنده نرخ بالاتر انتقال جامعه در مقایسه با انواع قبلی باشد که به نرخ پذیرش بالاتر برای تشخیص اولیه کووید۱۹ تبدیل نمیشود.
گزارشهای جدید علمی نشان میدهد که سویه جدید اومیکرون با سرعتی دو برابر سویهی دلتا گسترش مییابد. این موضوع بیشتر به دلیل ترکیبی از مسری بودن و توانایی طفره رفتن اینگونه جدید ویروس کرونا از سیستم دفاع ایمنی بدن است. ظاهراً نوع اومیکرون کد ژنتیکی ویژهای را بهطور مشترک با ویروس سرماخوردگی دارد که این موضوع سبب مسریتر شدن آن شده اما درعینحال باعث میشود شدت کرونای ناشی از سویه اومیکرون ضعیفتر باشد.
از سوی دیگر شواهدی از افزایش خطر عفونت مجدد مرتبط با گونه نوظهور اومیکرون وجود دارد که نشاندهنده فرار از ایمنی ناشی از عفونت قبلی است. عفونت مجدد اخیر در افرادی رخداده است که اولین حمله آنها با ویروس در طول موجهای قبلی اتفاق افتاده و این آمار در افرادی که عفونت قبلی در طولموج دلتا داشتهاند بهمراتب بیشتر است. در ضمن میزان عفونت مجدد بالا و عفونتهای چندگانه در افراد واکسینه شده پس از یک دوره نهفتگی کوتاه سه تا چهارروزه ظاهر میشود. بیشتر عفونتها خفیف توصیف میشوند و معمولاً طی سه روز بهبود مییابند. شایعترین علامت اولیه گزارششده خارش گلو و به دنبال آن گرفتگی بینی، سرفه خشک و درد عضلانی است که بخش پایینی کمر ظاهر میشود.
به گفته پژوهشگران، آنتیبادی ناشی از ابتلا به کووید۱۹ با آنتیبادی ناشی از واکسیناسیون، ترکیبی از آنتیبادیهای قوی را ایجاد میکند که قادر به شناسایی و از بین بردن سویههای جدید کرونا هستند. بدن فردی که به کووید مبتلا بوده و سپس واکسینه میشود، نهتنها مقدار آنتیبادی را افزایش میدهد، بلکه کیفیت آنتیبادی را نیز بهبود میبخشد که توانایی آنتیبادیها را برای عمل در برابر انواع مختلف بالا میبرد. این موضوع نشان میدهد که قرار گرفتن مکرر در معرض پروتئین اسپایک به سیستم ایمنی اجازه میدهد تا در صورت واکسینه شدن به کووید۱۹، به بهبود آنتیبادیها ادامه دهد.
جهشهای متعدد در پروتئین اسپایک اومیکرون ممکن است شدت خنثیسازی از طریق آنتیبادی را کاهش داده و خطر عفونت مجدد را افزایش دهد اما سیستم ایمنی بدن با کمک واکسن همچنان قادر به مقابله و جلوگیری از ابتلا به نوع شدید و مرگ است. بررسیهای دانشمندان نشان میدهد پروتئین اسپایک سویه جهشیافته اومیکرون، دارای ۳۰ جایگزینی غیر مترادف، سه حذف کوچک و یک ساختار جدید است. بر این اساس دامنه اتصال گیرنده اومیکرون که هدف اصلی آنتیبادیهای خنثیکننده (NAbs) محسوب میشود نیز دارای ۱۵ جهش قابلمشاهده است. کارشناسان هشدار میدهند تجمع این جهشها در پروتئین اسپایک اومیکرون ممکن است منجر به اثرات همافزایی در این ویروس شود که قدرت سرایت آن را بیشتر میکند.
در خاتمه لازم به ذکر است که مقام دوم سازمان بهداشت جهانی بهداشت در مصاحبه اخیر خود اعلام کرد درحالیکه هنوز موارد زیادی در مورد نوع جدید و بهشدت جهشیافته کووید۱۹ موسوم به اومیکرون برای ما ناشناخته است ولی دادههای اولیه نشان میدهد که این بیماری افراد را بیشتر از نوع دلتا و سایر گونهها بیمار نمیکند. درواقع جهشهای این سویه باعث کمتر شدن شدت بیماری است. در ضمن هیچ نشانهای وجود ندارد که بر اساس آن بتوان ادعا کرد این ویروس بتواند بهطورکامل از محافظتهای ارائهشده توسط واکسنهای موجود فرار کند. ما واکسنهای بسیار مؤثری داریم که تاکنون در برابر همه انواع کرونا ازنظر بیماری شدید و بستری شدن در بیمارستان مؤثر بودهاند.