مریم ایرانی
سال سه هزارم قبل از میلاد مسیح، در دل یخچال‌های طبیعی منطقه‌ای با وسعت زیاد در دل جزیره‌‌ای که امروز مونترال نامیده می‌شود، سه تپه بزرگ، بر اثر آب شدن یخ ها و عقب نشینی توده‌های برف، تشکیل شدند. این سه تپه ، با آن چشم‌انداز منحصر به فرد رو به رودخانه سنت لوران و جنگل‌های انبوه برای قبیله بومیان «ایروکو» جایگاه بزرگ و باشکوه و مقدسی داشتند. ضمن اینکه بومیان از چوب‌های درختان جنگل برای ساخت روستاهای خود در منطقه‌ای به نام «اوشلِگا» استفاده می‌کردند، از سنگ‌های تیز این سه تپه هم که مثل یک کوه بزرگ به نظر می‌رسیدند، برای ساخت وسایل شکار و ابزارهای دیگر بهره‌برداری می‌کردند. یک روز صبح در سال 1535 وقتی بادهای سرد پاییزی از طرف رودخانه سنت لوران به سمت دهکده بومیان «اوشلگا» می‌وزیدند، سروکله «ژاک کارتیه» و دار و دسته‌اش پیدا شد. «ژاک کارتیه» دوسالی بود که از طرف شاه فرانسه مامور به کشف و سیر و سیاحت در دنیای جدید اینطرف دنیا شده بود و این دفعه اولی بود که به دهکده بومی با اینهمه امکانات و مزارع لوبیا، ذرت وکدوتنبل برخورد می‌کرد. بومیان«ایروکو» این تازه واردان بور و سفید را با آن کلاه‌های عجیب و غریبی که سرشان بود خیلی عزت و احترام کردند و اولین چیزی که نشان جناب «کارتیه» دادند، همان سه تپه مقدس و جنگل‌های باشکوهش بود که مثل یک کوه باعظمت منظره دهکده‌شان را دیدنی می‌کرد. «ژاک کارتیه» آنقدر تحت تاثیر عظمت، زیبایی و چشم‌انداز این تپه‌ها قرار گرفت که به آن لقب «کوه سلطنتی» یا «مونت رویال» را داد. در سال 1642 که مزونوو رسما شهر مونترال را بنیانگذاری کرد و نام «اوشلگا» را تغییر داد، سیل بزرگی در شهر راه افتاد که عده زیادی از ساکنین را به کام مرگ فرو برد، مزونوو برای یادبود قربانیان و برای شکرگزاری از زنده ماندن بقیه، صلیبی را روی تپه‌های مونت رویال نصب کرد.
ساکنان جدید شهر با استفاده از دانش بومیان می‌دانستند که زمین‌های پایین این تپه چقدر حاصلخیز هستند و برای همین هم تصمیم گرفتند یکی از مهمترین قسمت‌های شهر مونترال را که آن زمان Fort de la Montagne نام داشت همان پای کوه بنا کنند. امروز دو برج بلند از آن منطقه در خیابان شربروک حوالی خیابان ات واتر باقی‌مانده است. بعد از اینکه اشراف انگلیسی تسلط مونترال را به دست گرفتند، آن‌ها هم منطقه خودشان را در قسمت پایینی کوه بنا کردند و بعد جناب مک گیل که خیلی از آب و هوای کوه‌پایه مونت رویال لذت می‌برد، ترجیح داد دانشگاه خودش را در حاشیه کوه درست کند. خیابان کت دنژ و منطقه وست مونت و قبرستان کاتولیک‌های مونترال هم همگی دور و بر کوه مونت رویال شکل گرفتند؛ اما کم‌کم صدای مردم عادی شهر بلند شد. آن‌ها هم دلشان می‌خواست سهمی از زیبایی‌های کوه مقدس بومیان شهرشان با آن مناظر جنگلی زیبا و چشم انداز بی نظیر رودخانه سنت لوران را داشته باشند. سرانجام حوالی سال‌های 1872، شهرداری مونترال یک میلیون دلار هزینه کرد و از 478 نفر از کسانی که ادعای مالکیت زمین‌های کوه مونت رویال را داشتند، زمین‌هایشان را خرید و سنگ بنای اولیه پارک مونت رویال شکل گرفت. «فردریک اولمشتاد» مهندس آمریکایی که قبلا پارک مرکزی نیویورک را طراحی کرده بود، ساختن پارک مونت رویال را بر عهده گرفت و در روز 24 ماه مه 1876 روز ملکه ویکتوریا، این پارک رسما افتتاح شد و در اوایل قرن نوزدهم، یک بنای جدید به شکل صلیب به یاد مزونوو روی تپه‌های پارک مونت‌رویال ساخته شد. ایوان بلند پارک هم که رو به منظره اصلی شهر و دریاچه سنت لوران است یکی از جاذبه‌هایی بود که مردم شهر را بیش از پیش برای دیدن این پارک جنگلی زیبا تشویق می‌کرد؛ به همین هم یک سیستم حمل و نقل شبیه تراموا برای انتقال مردم به بالای تپه ها طراحی و ساخته شده بود.
پارک مونت رویال در طی سال‌هایی که از تاسیس اش گذشته تا به امروز حاشیه‌‌های زیادی داشته که روی طبیعت آن هم اثر گذاشته است. سال 1954 شهردار مونت رویال جناب «ژان دراپو» در یک فرمان عجیب اعلام کرد که درختچه‌های کوتاه و بوته های انبوه پارک مونت رویال، باعث شده‌اند که اعمال غیراخلاقی در این پارک تبدیل به یک مسئله عادی بشود و به همین دلیل دستور داد که آن‌ها را کم‌کم حذف کنند ولی کوه مونت رویال که بافت طبیعی اش تخریب شده بود با فرسایش شدید خاک روبرو شد و به همین دلیل در اوایل دهه 1960 طی فرمانی، شهرداری مجبور به کاشت 60 هزار درخت در پارک شد.
آخرین حاشیه پارک مونت رویال هم مربوط به همین چند وقت اخیر است که والری پلانت شهردار شهر مونترال با فرمان جنجالی اش به راه انداخت؛ او اعلام کرد که برای مبارزه با ترافیک و افزایش حجم ماشین‌ها دیگر اجازه نمی‌دهد هیچ اتومبیلی از مسیر تپه مونت رویال و تونل پارک که از سال 1930 تا به امروز مسیر تردد بوده است، برای حرکت استفاده کند. او یکی از مهمترین دلایل خود برای این کار را حفظ بافت طبیعت پارک هم عنوان کرده بود. با این حال ۱۷ هزار مونترالی به این کار اعتراض کردند؛ اکثر این افراد ساکنان منطقه کت دنژ هستند که از این تپه برای رفت و آمد استفاده می‌کنند.
با این حال و بعد از گذشت قرن‌ها، پارک مونت رویال امروز با درختان بلوط باشکوهش و بیش از 200 گونه گیاهی و 60 نوع درخت و 180 گونه جانوری، خزنده، دوزیست و پرنده همچنان بزرگترین نماد شهر مونترال است که با طبیعت منحصر به فردش این شهر را نسبت به شهرهای بزرگ دیگری که فقط ساختمان و آسفالت خیابان هستند، یک سر و گردن بالاتر نگاه می دارد و باعث افتخار ساکنانش است.
