اولین اقدام در تأسیس این دانشگاه که یکی از سه دانشگاه برتر کانادا و پنجاه دانشگاه برتر جهان است در سال ۱۸۱۳ و بنا بر وصیت یک تاجر اسکاتلندی به نام جیمز مکگیل، انجام شد. طبق وصیت جیمز مکگیل که ده هزار پوند و ۴۶ هکتار از اراضی خود در پای تپه مونترویال را به این امر اختصاص داده بود، این مرکز باید ظرف ده سال ساخته میشد وگرنه اموال او باید به وراثش پس داده میشد.
همین شرط باعث شد تا یکی از وراث مکگیل دست به هر کارشکنی ممکنی بزند تا انجام طرح به تعویق بیفتد و او بتواند این ثروت خانوادگی را دوباره به چنگ آورد.
در سال ۱۸۲۱ تلاشهای یکی از دوستان سابق مکگیل باعث دخالت شاه جورج چهارم گردید که تاریخ رسمی تأسیس دانشگاه هم محسوب میشود. این دانشگاه اما ۲۲ سال بعد و در سال ۱۸۴۳ با ۲۰ دانشجو، نخستین کلاس خود را تشکیل داد.