خوانندگان «مداد»
این روزها درباره اوج گرفتن قیمت بیت‌کوین زیاد می‌شنویم، و احتمالا این سوال برایمان مطرح می‌شود که واقعا بیت کوین چیست و چرا اصلا ارزش پیدا کرده. در این نوشته قصد دارم برداشت شخصی خودم را همراه با مثال‌های بیشتر و ترجیحا به دور از مفاهیم کامپیوتری بیان کنم.
بیت‌کوین چیست؟
بیت‌کوین یک برنامه کامپیوتری است و شبکه بیت‌کوین به کامپیوترهایی گفته می‌شود که این برنامه را اجرا می‌کنند و به هم متصل هستند. هر کامپیوتری در هر زمان می‌تواند به این شبکه متصل شود و در هر زمانی از این شبکه خارج شود، هدف این شبکه حفظ و نگهداری از یک دفترکل (ledger) است، دفتر کلی که بین تمام شرکت‌کنندگان (ماینرها) این شبکه توزیع شده است. در این دفترکل سوابق و تراکنش‌ها نگهداری و بروز رسانی می‌شود.
در این شبکه افراد با داشتن یک آدرس منحصر به فرد می‌توانند اقدام به ارسال یا دریافت بیت‌کوین کنند. تلاش شبکه تماما در جهت همگام‌سازی و اطمینان از صحت اطلاعات ورودی در دفترکل است، ماینرها یا کامپیوترهای با قدرت بالا و تک‌هدفه برای واجد شرایط شدن در این پروسه باید کاری انجام دهند، حل یک مسئله ریاضی، به این ترتیب شبکه به سمت ایمن شدن حرکت می‌کند.
شبکه بیت‌کوین به صورت نیمه‌اتفاقی به ماینرهایی که تلاش بیشتری می‌کنند پاداشی از جنس یک توکن می‌دهد، که اصولا از آن با عنوان کوین نام برده می‌شود یا همان بیت‌کوین. پس به این ترتیب بیت‌کوین تولید می‌شود.
» همچنین بخوانید: خودپردازهای بیت‌کوین در مونترال
تولید بیت‌کوین و یا همان استخراج بیت‌کوین به صورت کلی توسط کدهای بیت‌کوین تنظیم می‌شود، به این معنا که با اضافه شدن شرکت‌کنندگان، توزیع پاداش (بیت‌کوین) هم کمتر می‌شود. به همین دلیل بیت‌کوین به صورت خودکار عرضه را کنترل می‌کند.
چرا بیت کوین دارای ارزش است؟
در طول تاریخ نه چندان دور افراد و مخترعین تلاش زیادی برای ساخت یک پول جهانی با قابلیت‌هایی به مراتب بیشتر از طلا، انجام دادند، که نهایتا در این تلاش، فرد و یا گروهی به نام «ساتوشی ناکاموتو» موفق به ساخت این رمزارز شد.
برای پاسخ به اینکه چرا بیت‌کوین ارزش دارد ابتدا باید به چند مفهوم پایه‌ای سری بزنیم.
ابتدا مفهوم پول: به طور خیلی ساده، پول به هرچیزی گفته می‌شود که قابل تبادل باشد و البته مورد پذیرش اکثریت. در گذشته، از کالا به عنوان پول استفاده می‌شد، مبادله کالا به کالا تا زمانی قابل انجام بود که فروشنده خواهان کالای مورد نظر از خریدار بود. مشکل دیگر، تقسیم‌پذیری کالا بود که فقط برای بعضی کالاها ممکن بود. مثلا نیمی از یک اسب در عوض پنج جعبه سیب شدنی نبود.
بهمین جهت افراد به یک کالای تقسیم‌پذیر و کمیاب و مورد پذیرش اکثریت سوق پیدا کردند، در این میان طلا بیشترین میزان پذیرش را پیدا کرد.
طلا به عنوان پول رایج در دنیا شکل گرفت. با گذشت زمان، به جهت پیدایش دولت‌ها و طبعا بانک‌ها، شکل جدید پول کاغذی (فیات) امروزی شکل گرفت که صرفا ضمانتی از همان طلا بود. یعنی از لحاظ قانونی کسی که یک دلار آمریکا در دست داشت، یعنی در واقع صاحب یک دلار از طلا در خزانه بود و به صورت قانونی می‌توانست این معادل طلای خود را دریافت کند. پس، طلا به پول کاغدی این‌بار با پشتوانه طلا تبدیل شد.
به دلیل شباهت‌های زیاد بیت‌کوین با طلا، بیت‌کوین را گاهی طلای دیجیتال هم می‌نامند، زیرا:
– بیت‌کوین کنترل عرضه را دقیقا به شکلی شبیه به طلا حفظ می‌کند، یعنی با اضافه شدن هر چه بیشتر شرکت‌کنندگان، میزان پاداش هم کنترل می‌شود.
– بیت‌کوین شبکه‌ای فاقد مرکزیت است، یعنی اجماع توسط کل شبکه صورت می‌گیرد.
– عرضه بیت‌کوین کاملا به صورت غیر متمرکز است. این یک ویژگی بسیار فوق‌العاده بیت‌کوین به حساب می‌آید، همانطور که مرکزیتی وجود ندارد، پس عرضه بیت‌کوین هم به صورت غیر متمرکز اتفاق می‌افتد.
– بیت‌کوین همانند طلا مالکی ندارد، همانطور که هر شخصی که دارای طلا است، مالک آن شمرده می‌شود، در شبکه بیت‌کوین هم صرفا دارنده بیت‌کوین مالک حقیقی آن است.
– بیت کوین را شرکت‌کنندگان آن (ماینرها)، جدای اینکه از چه جغرافیایی هستند، به پیش می‌برند.
بیش از دوازده سال است که این شبکه با استفاده از رمزنگاری‌های ریاضیاتی ایمن شده و همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد و همواره اثباتی بر سالم و بدون خطا بودن شبکه ایجاد شده. افراد می‌توانند به راحتی و بی‌واسطه بیت‌کوین خود را از آدرسی به آدرس دیگر انتقال دهند. این شبکه در تمام طول شبانه‌روز و بدون تعطیلی برپا و در حال کار کردن است.
این ویژگی‌ها همه دلایلی بر ارزشمند بودن بیت‌کوین هستند.
آینده بیت‌کوین
اما کامل شدن مفهوم پول بسته به اتفاق نظر جمع دارد، رفته رفته با کم شدن ارزش پول رایج کشورها و عدم کنترل تورم، نیاز به داشتن پول جهانی بیشتر می‌شود و در این بین امروزه بیت‌کوین جایگاه ویژه‌ای دارد.
مردم و گروه‌ها اغلب با انگیزه‌های مختلف شروع به خرید بیت‌کوین می‌کنند و همین باعث افزایش ارزش این رمزارز می‌شود. به عنوان مثال، گروهی علاقمند به اقتصاد آزاد و نبود واسطه‌گری هستند که در این خصوص همچنان بیت‌کویت خوش می‌درخشد.
گروهی هم به امید بیشتر شدن ارزش فعلی بیت‌کویت اقدام به خرید می‌کنند.
به هر ترتیب با اضافه شدن هر چه بیشتر افراد و شرکت‌ها، اعتبار این رمزارز در بین عموم بیشتر شده و همچنین علاقه سازمان‌ها و مردم به استخراج بیت‌کوین نشان از امید در آینده این رمزارز است.
نویسنده: مهدی راش
یکی از خوانندگان «مداد» از شهر کبک
