سپهر صادقی
رفتارهای گاه عجیب رئیس جمهور ایالات متحده، تفاوت‌های او با بسیاری دیگر از رهبران جهان را نشان می‌دهد. با این وجود، تا همین اواخر، کسی انتظار نداشت که یکی از راست‌گراترین سیاستمداران آمریکایی و متعلق به حزب جمهوری‌خواه که از بسیار جهات، با دیدگاه‌های ترامپ همراستاست، علیه او دست به افشاگری بزند.
کتاب «اتاقی که در آن رخ داد» این روزها، سروصدای زیادی به پا کرده است. جان بولتون که مشاور سابق امنیت ملی ترامپ بود در بخشی از کتاب، ترامپ را گزینه‌ای نامناسب برای رهبری ایالات متحده می‌داند.
موارد مطرح شده در این کتاب به قدری زیاد بود که ترامپ را نیز به واکنش واداشته است. رئیس جمهور آمریکا در توئیتی نوشت کتاب بولتون مجموعه‌ای از دروغ‌ها و داستان‌های ساختگی بوده که هدف همه آنها بد جلوه دادن من است. بسیاری از اظهارات مسخره‌ای که او به من نسبت می‌دهد هرگز گفته نشده و تخیل محض است. او فقط می‌خواهد اخراجش توسط مرا تلافی کند.
اما بخشی از این کتاب که به ماجرای تنش در اجلاس جی۷ در کبک و حس منفی ترامپ درباره ترودو اختصاص دارد، احتمال بیشتر برایمان جذابیت دارد. تنش در آن جلسه به حدی زیاد بود که ترامپ را به سمت وضع تعرفه‌های سنگین برای واردات آلومینیوم و فولاد از کانادا سوق داد که البته این تعرفه‌ها پس از مدتی لغو شد.
در اجلاس جی۷ کبک چه گذشت؟
تنش در آن جلسه خیلی زود رسانه‌ای شد. ترامپ در جلسه مذکور قصد داشت یک سری تعرفه‌های بالای گمرکی را روی واردات فولاد و آلومینیوم وضع کند که البته محصول صادراتی کشوری نظیر کانادا را نیز در بر می‌گرفت.
بولتون می‌گوید ترامپ احساسی منفی درباره رهبران کانادا و فرانسه داشت. او در بخشی از کتابش به تشریح دیدگاه ترامپ در قبال این دو نفر می‌پردازد: «ترامپ واقعا از مکرون و ترودو خوشش نمی‌آمد. با این وجود، آنها را تحمل می‌کرد، با لحنی تمسخرآمیز طی جلسه با آنها صحبت می‌کرد و به شکلی مستقیم مسخره‌شان می‌کرد….فکر می‌کنم آنها (مکرون و ترودو) متوجه کاری که ترامپ می‌کردند می‌شدند، ولی پاسخی مهرآمیز می‌دانند و با او کنار می‌امدند، زیرا منافع‌شان ایجاب می‌کرد که در درازمدت، روابط بدی با ترامپ نداشته باشند.»
در جلسه پرتنش جی۷ چه گذشت؟
بولتون در بخشی دیگر از کتابش به تشریح وضعیت در جلسه پرتنش رهبران ۷ کشور صنعتی دنیا می‌پردازد.
در آن جلسه، رهبران کشورهای عضو می‌کوشیدند هر چه سریع‌تر، مفاد بیانیه نهایی نشست را تعیین کنند. مدیر ارشد وقت کارکنان کاخ سفید (یعنی جان کلی) از بولتون می‌خواهد که به این جلسه که بیش از حد طولانی شده بود بپیوندد. اما ظاهرا این جلسه داشت مشکلات جدی موجود را آشکار می ساخت.
بولتون در کتابش نوشته که مدیر ارشد کارکنان کاخ سفید در حالی که می‌گفت: «این یک فاجعه است!» از سالن نشست خارج شد. بولتون به سرعت درخواست جان کلی را پذیرفته و وارد سالن می شود. می‌بیند که ترامپ خسته به‌نظر می‌رسد، ولی مکرون و ترودو با حرارت زیادی در حال فشار آوردن به رئیس جمهور آمریکا برای پذیرش یک سری مقررات که ترامپ با آنها مخالفت داشت بودند.
بولتون می‌گوید مطمئن نبود که آیا ترامپ از روی قصد، چنین رویکردی را در آن جلسه داشت یا خیر. بولتون در ادامه نتیجه‌گیری می‌کند که ترامپ برای نشست جی۷ آماده نبود و درک خوبی از موارد مطرح شده در آن نداشت.
گفتنی است نه دفتر ترودو و نه دفتر مکرون، حاضر به اظهارنظر در خصوص موارد مطرح شده در این کتاب نشدند.
یکی دیگر از مقامات رسمی حاضر در نشست جی۷ به خبرنگار سی‌بی‌سی گفته که روایت بولتون درست است و البته جلسه مذکور به خوبی پیش رفت. این مقام رسمی نیز گفته که دیدگاه بولتون دال بر اینکه ترامپ تسلط کافی به موارد مطرح شده در این نشست نداشت، درست است.
ایران و تغییرات اقلیمی
مقام رسمی مذکور می‌گوید توصیفی که بولتون از اختلافات اساسی در نشست جی۷ در خصوص دو موضوع کلیدی یعنی توافق هسته‌ای با ایران (موسوم به برجام) و نیز تغییرات اقلیمی داشت، درست است. پس از کشمکش فراوان میان رهبران ۷ کشور عضو، مواضع آنها در قالب بیانیه‌ای نه چندان جدی و قاطع، منتشر شد.
مقام مذکور می‌گوید که خود بولتون از جمله کسانی بود که به شدت با گنجاندن بخشی در بیانیه نهایی در خصوص اهمیت توجه به مقررات بین‌المللی مخالف بود. بولتون در کتابش به این دیدگاه خود اشاره می‌کند که با پایان نگارش بیانیه مذکور «کار ما (ایالات متحده) هم با جی ۷ به پایان رسیده است.»
علیه ترودو حرف بزن!
ترامپ در سفر بعدی خود به آسیا می‌رود تا با رهبر کره شمالی دیدار کند. او وقتی می‌فهمد که ترودو در کنفرانس خبری پایانی نشست، یک بار دیگر از تعرفه‌های ایالات متحده گلایه کرده، به شدت عصبانی می‌شود.
به همین دلیل، یک سری توئیت را منتشر می‌کند و در آن، از عدم حمایت ایالات متحده از بیانیه پایانی نشست جی۷ سخن می‌گوید. بولتون، این اقدام ترامپ را بی‌سابقه می‌داند. او می‌گوید که ترامپ با تماسی تلفنی، مایک پومپئو (وزیر امور خارجه) را از خواب بیدار می‌کند و به او دستور می‌دهد که پاسخی مناسب به اظهارات ترودو در کنفرانس پایانی جی۷ بدهد.
بولتون می‌گوید ترامپ در ادامه با لری کودلو (مشاور اقتصادی کاخ سفید) صحبت می‌کند. کودلو قرار بود در یک برنامه گفتگوی تلویزیونی حضور داشته باشد. بولتون می‌گوید: «دستور ترامپ (به کودلو) کاملا روشن بود. برو به سراغ ترودو! کاری به بقیه نداشته باش! ترودو دشمن دوست‌نماست!»
او می‌گوید هیچ تردیدی نیست که ترامپ می‌خواست کودلو و سایر مقامات کاخ سفید به پیتر ناوارو در حمله به ترودو کمک کنند. ناوارو نیز در تلویزیون گفت که جای ترودو در جهنم است، زیرا رفتار بدی با ترامپ داشته است!
تنش بین رهبران آمریکا و کانادا از زمان آن نشست تا امروز، همواره با فراز و نشیب‌هایی روبرو بوده است.
در نهایت، تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم صادراتی کانادا و مکزیک به ایالات متحده برداشته شد (پیمان موسوم به نفتای جدید). کودلو نیز گفته که در سال ۲۰۱۸، برخورد دوستانه‌ای با ترودو داشته و در اجلاس جی۲۰ در آرژانتین نیز همه برخوردهای تلخ قبلی جبران شد.
ترامپ، بی‌تفاوت به دموکراسی؟
بولتون در بخشی از کتابش می‌گوید که ترامپ به رئیس جمهور چین گفته که که آمریکایی‌ها دوست دارند که او با ایجاد تغییرات لازم در قانون اساسی بیش از دو دور به عنوان رئیس‌جمهوری خدمت کند.
در کتاب بولتون آمده: «یکی از نکات برجسته جلسه هنگامی پیش آمد که شی گفت که دوست دارد شش سال دیگر نیز با آقای ترامپ کار کند، و ترامپ در پاسخ گفت که مردم می‌گویند که محدودیتی که در قانون اساسی برای ادوار ریاست‌جمهوری در نظر گرفته شده است باید برای او کنار گذاشته شود… شی گفت که بیش از حد در آمریکا انتخابات برگزار می‌شود، چون دوست ندارد که مجبور شود با شخص دیگری کار کند. ترامپ هم به نشانه تایید سرش را تکان می‌داد.»
محمد حیدری
خبرهای صبحگاهی
