حتما تا الان شما هم متوجه سقوط بیسابقه قیمت نفت «وست تگزاس اینترمدیت» شدهاید. دیروز این نفت به قیمت منفی ۴۰ دلار معامله شد. یعنی تولیدکننده باید به ازای خرید هر بشکه نفت خام تا ۴۰ دلار به خریدار پرداخت میکرد. درست خواندید! قیمت منفی برای نخستین بار در بازار عرضه و تقاضا!
کاهش بیسابقه قیمت نفت خام که دیروز بازار نفت را لرزاند دو دلیل عمده داشت. اول کووید۱۹ و دوم هم کووید۱۹!
البته که دلایلی دیگری هم در کار بوده اما همهگیری کووید۱۹ و کاهش شدید تقاضا برای سوخت در سه حوزه هوانوردی، خودرو و کارخانجات باعث شده تا روند جاری عرضه بر تقاضا پیشی گیرد و قیمت نفت را منفی کند. دلیل قیمت منفی هم برمیگردد به اینکه چاههای استخراج نفت را نمیتوان ناگهان بست و جریان استخراج نفت چه بخواهیم و چه نخواهیم باید ادامه داشته باشد. وقتی قیمت به این شکل پایین میآید، برای کاهش استخراج باید برنامه ذخیره داشت که آمریکا ندارد چون همه مخازن آن پر هستند و بنابراین چارهای جز فروختن به هر قیمتی ندارد. آیا واقعا معاملهای با این قیمت صورت گرفته، نمیدانیم اما آنچه در این میان مهم است این است که این قیمت ناچیز چه تاثیری بر جیب ما خواهد گذاشت؟
آیا جایگاه سوختی پیدا میشود تا به ازای پر کردن باک بنزین خودرو، چند دلاری هم به ما پرداخت کند؟
راستش را بخواهید، نه!
برنده واقعی این ماجرا مثل همیشه دولتها هستند. چگونه؟
خب، حتما متوجه شدهاید که قیمت سوخت در جایگاههای عرضه سوخت تنها خریدی است که میتوان در استان کبک و حتی کل کانادا انجام داد و بعد در زمان پرداخت با افزایش مبلغ به دلیل اضافه شدن مالیات روبرو نشد. اگر تا امروز خیال میکردید که دولت برای رفاه حال خودروسواران از خیر ۱۵ درصد مالیات بر فروش (تجمیع مالیاتهای استانی و فدرال) گذشته است، سخت در اشتباهید.
بگذارید با هم نگاهی به مالیاتهایی بیندازیم که با خرید هر لیتر سوخت با قیمت فرضی ۸۲ سنت بر لیتر به دو دولت استان کبک و دولت فدرال کانادا پرداخت میکنیم.
پرداخت به دولت کبک به ازای بنزین ۸۲ سنتی
- مبلغ ۱۹/۲ سنت ملیات ثابت سوخت
- مبلغ ۳ سنت مالیات حمل و نقل عمومی
- مالیات بر فروش معمولی که حدود ده درصد ارزش کالا است. در این مورد ۷/۱ سنت بر لیتر
بنابراین به ازای خرید یک لیتر بنزین به قیمت ۸۲ سنت، خریدار ۲۹/۳ سنت به دولت کبک مالیات پرداخت کرده است.
پرداخت مالیات به دولت فدرال به ازای بنزین ۸۲ سنتی
- مبلع ۱۰ سنت مالیات ثابت سوخت
- مالیات بر فروش معمولی که پنج درصد ارزش کالا محاسبه میشود. در این مورد به خصوص ۳/۶ سنت
و این یعنی ۱۳/۶ سنت مالیات به دولت فدرال بابت خرید یک لیتر بنزین ۸۲ سنتی.
و صد البته درست متوجه شدید که ما روی مالیات ثابت و مالیات حمل و نقل عمومی دوباره مالیات بر فروش پرداخت می کنیم. از مالیات بر مالیات که حتما داستان زیاد شنیدهاید! این هنر بزرگ دولت کانادا است.
تا اینجای کار یک راننده مونترالی بابت خرید یک لیتر سوخت به قیمت ۸۲ سنت حدود ۴۲/۹ سنت مالیات پرداخت کرده است و این یعنی بیش از نیمی از قیمت پرداخت شده مالیات بوده و باقی ۳۹/۱ سنت هم هزینه استخراج، پالایش، حمل و نقل و سهم جایگاهداران سوخت است تا خودروی شما، جان حرکت کردن داشته باشد.
در این میان برنده واقعی کاهش یا افزایش قیمت سوخت، دولتها هستند یک زمانهایی مشتریانی مثل ما کمی گرانتر میخرند و ضرر میکنند و یک زمانهایی فروشندههای نفت خام کمی ارزانتر میفروشند و ضرر میکنند. اما دولت همواره نفع اصلی خرید و فروش سوخت را میبرد.