تحریریه «مداد»
زلزله اخیر، زنگ خطری برای همه مونترالی‌های و مدیران شهری بود. مونترال گزت در یادداشتی تحلیلی به بررسی وضعیت آمادگی شهر و پیامدهای هراسناکی که یک زمین‌لرزه بزرگ برای مونترال به همراه دارد پرداخته است.
دوشنبه هفته پیش، بسیاری از مونترالی‌ها با زمین لرزه از خواب بیدار شدند. مرکز این زمین‌لرزه در مرز میان کبک و نیویورک بود و در نواحی گسترده‌ای از کبک نیز احساس شد. خوشبختانه این حادثه طبیعی هیچ آسیب جانی و مالی به همراه نداشت. با این وجود، این اتفاق یک زنگ خطر برای مونترالی‌ها بود که هنوز برای زلزله از آمادگی لازم برخوردار نیستند.
کریستین روو (استاد زمین‌شناسی دانشگاه مک‌گیل و عضو مرکز تحقیقات زلزله کانادا) می‌گوید مونترال بر روی یک «نقطه ضعیف» قاره‌ای قرار دارد و همین سبب می‌شود در معرض فعالیت‌های لرزشی زمین قرار گیرد.
پروفسور روو می‌گوید: «سن لوران روی یک گسل بسیار قدیمی قرار دارد. این گسل بسیار گسترده بوده و از کوه‌های لورنتین آغاز شده و تا مرز ایالات متحده پیش می‌رود. این گسل وقتی شکل گرفت که اقیانوس اطلس صدها میلیون سال پیش در حال باز شدن بود. با این وجود، این گسل‌ها هرگز به طور کامل ترمیم نشدند و برای همین، نقطه‌ای زلزله‌خیز به شمار می‌روند»
آخرین زلزله بزرگ در مونترال در سال ۱۷۳۲ روی داد. با این وجود، پیش‌بینی زلزله بزرگ بعدی کاری بسیار پیچیده و ناشدنی است. خانم روو می‌گوید: «ما هیچ درکی از زمان‌بندی وقوع زلزله روی سطح زمین نداریم. زلزله کاملا غیرقابل پیش‌بینی است.»
همین نادر بودن زلزله در این منطقه و نیز بی‌اطلاعی‌مان از زمان بروز زلزله بعدی ممکن است سبب شود که این مساله در برابر تهدیدهای مشخص دیگری نظیر سیلاب‌های بهاری و یا طوفان نادیده انگاشته شود. اما باید به این موضوع هم دقت کنیم که حتی یک زمین‌لرزه متوسط هم می‌تواند آسیب‌های زیادی برای مونترال به همراه آورد.
خانم روو می‌گوید: «فقط می‌توانم بلایی که بر سر استادیوم المپیک مونترال می‌آید را تصور کنم. این سازه اصلا به صورت مقاوم در برابر زلزله ساخته نشده است.»
در سال ۲۰۱۳، اداره بیمه کانادا نتایج تکان‌دهنده یک پژوهش را منتشر کرد که به بررسی اثرات وقوع احتمالی زلزله بر دو ناحیه زلزله‌خیز پرداخت که ۴۰ درصد جمعیت کانادا در آنجا ساکن است.
در این پژوهش می‌خوانیم که یک زلزله ۹ ریشتری و سونامی ناشی از آن در استان بریتیش کلمبیا، خسارتی ۷۵ میلیارد دلاری به همراه خواهد داشت. همچنین یک زلزله ۷/۱ ریشتری در گسل سن لوران هم می‌تواند بیش از ۶۰ میلیارد دلار خسارت به همراه آورده و اقتصاد این منطقه را فلج کند.
این پژوهش اسیب‌های دوگانه (خسارت مستقیم و مشکلات ناشی از آسیب به زیرساخت‌های اقتصادی) را مورد بررسی قرار داد. کارترین شولز (یک روزنامه‌نگار) چند سال پیش به بررسی تلفات انسانی و اقتصادی ناشی از فعال شدن گسل کاسکادیا (که از ونکوور شروع شده و تا کالیفرنیا ادامه می‌یابد) پرداخت. این گزارش تحقیقی در نشریه نیویورکر منتشر شد و جایزه پولیتز ۲۰۱۵ را نیز دریافت کرد.
در این مقاله به شهروندان این نواحی توصیه شده بود که حتما جعبه کمک‌های اولیه را در خانه آماده داشته باشند.
شاید ما مونترالی‌ها طی یکی دو دهه اخیر یاد گرفته باشیم که چطور خودمان را برای طوفان‌های یخی آماده کنیم. با این وجود، به نظر می‌رسد از آمادگی چندانی در برابر زلزله برخوردار نباشیم.
خانم روو که در کالیفرنیا بزرگ شده به این نکته اشاره می‌کند که مردم آن ایالت همواره آماده زلزله هستند، حال آنکه کسی در مونترال، زلزله را جدی نمی‌گیرد.
اصلی‌ترین خطر در هنگام وقوع زلزله و پس‌لرزه‌های آن بروز می‌کند. سقوط اشیای مختلف و حتی ریزش ساختمان‌ها و شکسته‌شدن پنجره‌ها از جمله این خطرات است. اگر احساس کردید زمین‌لرزه در حال وقوع است، زیر یک میز سنگین و محکم بروید تا چیزی روی شما نیفتد. راه‌پله‌های فلزی در ساختمان‌ها از محکم‌ترین سازه‌ها در برابر زلزله به شمار می‌روند. همچنین باید دقت داشته باشید که از ایستادن جلوی ساختمان‌ها دوری کنید، زیرا ممکن است سنگ یا چیزهای دیگری از ساختمان جدا شده و روی شما بیفتد.
خانم روو پیشنهاد می‌کند که مانورهای زلزله در مدارس، ادارات دولتی و حتی شرکت‌های خصوصی برگزار شود. او همچنین از شهروندان می‌خواهد هر گاه زمین‌لرزه‌ای حس کردند، این تجربه را از طریق این وب‌سایت با پژوهشگران در میان بگذارند.
باران‌های یخی، خطری دایمی برای مونترالی‌ها به شمار می‌رود. با این وجود، زلزله اخیر زنگ خطری جدی درباره یک فاجعه احتمالی بزرگ را به صدا درآورد.
