مهرنوش اردلان یکتا
تابستان به آخر خود نزدیک می‌شود و کم‌کم هوا رو به سردی می‌رود که این امر بیش از همه یادآور شروع سال تحصیلی و آغاز مدرسه است. این زمان برای بسیاری از خانواده‌ها که کودکانشان تازه مدرسه را شروع کرده و یا به تازگی به کانادا مهاجرت کرده‌اند، می‌تواند همراه با هیجانات و تجارب جدید باشد. به همین مناسبت مطلب این هفته به بهداشت غذایی و خواب کودکان در ارتباط با مدرسه اختصاص یافته است.
مدرسه و حساسیت غذایی
یکی از مواردی که مدارس بسیار به آن تاکید می‌کنند، توجه به مواد غذایی همراه کودکان در مدرسه است و مصرف و به همراه داشتن بسیاری از مواد غذایی در مدرسه ممنوع است.
بنا به آمار وزارت بهداشت کانادا، شش درصد از کودکان و سه تا چهار درصد از بزرگسالان در کانادا به نوعی از مواد غذایی آلرژی دارند. به همین دلیل، مدارس قوانین و محدودیت‌هایی را برای بعضی از مواد غذایی وضع کرده‌اند و در افزایش آگاهی خانواده‌ها و کودکان نسبت به حساسیت‌های غذایی تلاش‌هایی را انجام می‌دهند.
خطرات و نشانه‌های حساسیت‌های غذایی
فردی که به ماده غذایی خاصی حساسیت دارد، به محض مواجهه با آن ماده نشانه‌هایی را بروز می‌دهد که می‌تواند به سرعت از علائم خفیف به شدید و تهدیدکننده حیات تغییر کند و حتی به شوک آنافیلاکتیک و مرگ منجر شود. این نشانه‌ها طیف گسترده‌ای از علائم پوستی (کهیر و تورم صورت و لب‌ها) تا علائم تنفسی (تنگی نفس و احساس فشار قفسه سینه) را شامل می‌شود.
شایع‌ترین مواد غذایی که حساسیت ایجاد می‌کنند:
- بادام‌زمینی
- مغز دانه‌های دیگر مانند بادام، بادام هندی، فندق، گردو ، پی‌کان و …
- کنجد
- شیر
- تخم مرغ
- ماهی
- انواع صدف‌های خوراکی
- سویا
- گندم
- مواد شامل سولفیت
- خردل
نکات ایمنی
- برای کاهش احتمال به وجود آمدن واکنش آلرژیک برای تهیه غذای کودک، از دستورالعمل‌هایی که مدارس تهیه کرده‌اند به دقت پیروی کنید؛
- تا حد امکان از مواد غذایی که برچسب بدون آلرژی دارند استفاده کنید؛
- در صورتی‌که فرزندتان مبتلا به نوعی از آلرژی غذایی است حتما به مدرسه اطلاع دهید؛
- در صورتی که کودک به نوعی از مواد غذایی آلرژی دارد یک قلم اپی‌نفرین (EpiPen) همیشه باید همراه کودک باشد و والدین کودک باید کار با آن را بلد باشند.
- به کودک خود خاطر نشان کنید که از غذای دیگر دوستانش در مدرسه استفاده نکند و دوستانش را با غذای خود مهمان نکند.
ناهار همراه و سلامتی آن
از دیگر مواردی که باید در ناهار کودکان مورد نظر قرار گیرد سلامت بسته ناهاری (Lunch Box) و شرایط نگهداری آن است. ظرف مناسب نگهداری مواد غذایی تهیه کنید. توجه داشته باشید که این ظرف باید غذاهای سرد را سرد و غذاهای گرم را گرم نگه دارد. برای این کار به همراه غذای سرد یک بسته یخ یا یک ماست یخ زده بگذارید.
در مورد غذای گرم، قبل از بسته بندی آن را گرم کنید و در ظرف مخصوص بگذارید تا گرم بماند.
همیشه میوه و سبزیجاتی که برای کودکتان می‌گذارید به درستی بشویید و به کودک توصیه کنید که حتما قبل از غذا خوردن دست ها را بشوید.
هر روز ظرف ناهار کودک را بشویید و کیسه یا فویلی که غذا در آن پیچیده شده است را بیش از یک بار استفاده نکنید.
بهداشت خواب
از موارد دیگری که در شروع مدرسه باید توسط والدین مورد توجه قرار گیرد، خواب کافی کودک است.
موارد زیر برای خواب کودکان و نوجوانان توصیه می شود:
- تمامی کودکان بین پنج تا سیزده سال باید ۹ تا ۱۱ ساعت خواب شبانه داشته باشند.
- نوجوانان ۱۴ تا ۱۷ ساله به هشت تا ده ساعت خواب شبانه نیاز دارند.
- برای اینکه کودک به زود خوابیدن عادت کند بهتر است یک دوره دوهفته‌ای را در نظر بگیرید که کم‌کم کودک به خوابیدن در یک ساعت مشخص عادت کند.
خواب کافی در رشد جسمی و مغزی کودک بسیار موثر بوده و یادگیری موثر را بهبود می‌بخشد.
مواردی که ذکر شد گوشه ای از نکاتی است که برای سلامت کودک در مدرسه مورد نیاز است. پدران و مادران با تعامل هرچه بیشتر با محیط مدرسه می‌توانند سلامت و آرامش هر چه بیشتر کودک خود را تامین کنند.
