مهرنوش اردلان یکتا
موج گرمای شدید چیست؟
رویداد گرمای شدید، دمای بالای هوا و گاهی رطوبت بالای هوا را شامل می‌شود. گرچه سطح شدت دما بین مناطق مختلف متفاوت است، اما دمای بالا می‌تواند اثرات منفی بر روی سلامت افراد بگذارد.
خطرات سلامتی ناشی از گرمای شدید
همان‌طور که می‌دانیم بدن به ویژه در زمان فعالیت فیزیکی، گرما تولید می‌کند که این گرما را به طور معمول از طریق تعریق و تبخیر این عرق در مجاورت با هوای خنک از دست می‌دهد.
از سویی دیگر جریان هوای گرم، تابش مستقیم خورشید و مجاورت با سطوح گرم می‌توانند بر دمای بدن بیافزایند. شرایط آب و هوایی نقش مهمی در تنظیم دمای بدن بازی می‌کنند، به طوری‌که چنانچه باد وجود داشته باشد، عرق زودتر تبخیر می‌شود و زودتر بدن سرد می‌شود؛ در حالی که در هوای شرجی تبخیر عرق به کندی صورت می‌گیرد و دمای بدن بالا می‌ماند.
بیماری‌های ناشی از گرما می‌توانند به سرعت مشکلاتی برای افراد ایجاد کنند که گاهی منجر به عوارض طولانی‌اثر شده و حتی به مرگ منتهی شوند. این بیماری‌ها شامل موارد زیر است:
- ادم ( تورم دست‌ها، پاها و قوزک‌‌های پا)
- بثورات پوستی ناشی از گرما
- گرفتگی‌های عضلانی
- غش کردن
- گرمازدگی
- گرما گرفتگی – Heat Stroke یا Sun Stroke- حالتی شدید از بیماری ناشی از گرماست که دمای مرکزی بدن به بالای ۴۰ درجه سانتیگراد می‌رسد و فرد حالت گیجی دارد و با سایر حالات جسمانی مانند قرمزی، خشکی یا رطوبت پوست همراه است. این حالت یک اورژانس پزشکی است و در صورت بروز باید سریعا با ۹۱۱ تماس گرفته شود.
چه کسانی در مقابل گرما آسیب‌پذیرتر هستند؟
- افراد مسن
- نوزادان و کودکان خردسال
- افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن
- افرادی که در محیط بیرون کار می‌کنند
- افرادی که در محیط بیرون ورزش می‌کنند
- افراد بی‌خانمان
- افرادی که در خانه تسهیلات رفاهی پایین دارند
در صورتی که داروی خاصی استفاده می‌کنید یا مبتلا به بیماری مزمنی هستید، حتما از پزشک‌تان در مورد افزایش تاثیر گرما با استفاده از این دارو یا داشتن این بیماری، سوال کنید.
راه‌کارهای حفظ سلامت در گرما
- قدم اول، آمادگی برای هوای گرم است برای این‌کار:
- همیشه به دمای هوا توجه داشته و نسبت به هشدارها هوشیار باشید.
- حتما نسبت به تهیه وسیله خنک کننده برای روزهای گرم قبل از شروع گرما اقدام کنید.
- در روزهای گرم به افراد مسن خانواده یا همسایه‌ها به طور مرتب سر بزنید.
- همیشه ظرفی از مایعات خنک در وسیله نقلیه خود داشته باشید.
- قدم دوم، نسبت به نشانه‌های بیماری‌های ناشی از گرما هوشیار باشید؛
- سرگیجه یا غش
- تهوع یا استفراغ
- سردرد
- تنفس سریع و ضربان قلب بالا
- تشنگی شدید (دهان خشک یا آب دهان غلیظ)
- کاهش ادرار به همراه ادرار زرد تیره
- تغییر رفتار بچه‌ها (مانند خواب‌آلودگی یا اوقات تلخی)
- قدم سوم، مایعات کافی بنوشید؛
- مقدار زیادی مایعات خنک به ویژه آب قبل از این که احساس تشنگی کنید بنوشید.
- نسبت به قبل، سبزیجات و میوه بیشتری مصرف کنید.
- قبل، در حین و بعد از ورزش، آب فراوان بنوشید.
- به خودتان نوشیدن آب را یادآوری کنید و برای نوشیدن بیشتر آب آن را با آب‌میوه‌های طبیعی، طعم‌دار کنید.
- قدم چهارم، خودتان را خنک نگه دارید؛
- از لباس‌های گشاد، رنگ روشن و کلاه لبه پهن استفاده کنید و مطمئن باشید که عینک آفتابی‌تان نسبت به هر دو اشعه UVA و UVB حفاظت ایجاد می‌کند.
- تا جایی که ممکن است از ورزش کردن در محیط بیرون در گرما خودداری کنید و در صورت نیاز به خودتان استراحت‌های طولانی‌تر بدهید.
- خانه خود را از طریق روشن نکردن اجاق گاز و استفاده از غذاهای سرد در روزهای گرم و کشیدن پرده‌ها و استفاده از کولر خنک نگه دارید.
- اگر خانه خیلی گرم است، دوش آب سرد بگیرید، از پنکه استفاده کنید و چند ساعت در روز را در مکانی که خنک است مانند کتابخانه‌ها یا فروشگاه‌ها بگذرانید.
- قدم پنجم، پرهیز از مواجهه با گرمای شدید در محیط بیرون از خانه؛
- هرگز کودکان یا حیوانات خانگی خود را در ماشین رها نکنید.
- برنامه‌های فعالیت‌های بیرون از خانه در روزهای گرم را تغییر دهید.
- از قرار گرفتن در تابش مستقیم خورشید پرهیز کنید که برای این کار می‌توان از ضدآفتاب‌های با SPF بالای ۱۵ و کلاه لبه پهن، عینک‌های آفتابی با حفاظت در مقابل اشعه UVA و UVB و یا در محیط بیرون از سایبان یا چتر استفاده کنید.
