مریم ایرانی
در دل زمستان سخت سال ۱۸۵۴ هیچ راه ارتباطی مناسب و امنی برای حمل و نقل از روی رودخانه سن لوران به طرف شرق کبک و کانادا وجود نداشت. تنها در تابستان و اوایل بهار میشد با قایق از روی رودخانه عبور کرد و در بقیه اوقات قطعات یخ روی رودخانه اجازه نمیدادند که کسی جرات کند و از آن رد شود.
درهمین اوضاع و احوال، یک مهندس کانادایی به نام توماس کیفر، Thomas Keefer محلی مناسب برای احداث یک پل روی رودخانه را پیشنهاد داد. کار ساخت این پل حساس را به یک مهندس سرشناس راهآهن یعنی رابرت استفنسن Robert Stephenson که به نوعی مشهورترین مهندس قرن نوزدهم در اروپا شناخته میشد، سپردند. او یک مهندس انگلیسی اهل عمل بود که سابقه خوبی در طراحی و ساخت پلهای راهآهن داشت.
استفنسن کار ساخت پل راهآهن مونترال را شروع کرده بود که بیمار شد و در اوسط ساختوساز بر اثر بیماری از دنیا رفت. رابرت استفنسن با طراحی یک ساختار فولادی تونل مانند، پل عجیبی برای مونترالیها پیشنهاد داده بود که در زمان خودش «هشتمین عجایب دنیا» خطاب میشد.
ساختار فلزی اصلی پل که به شکل مارپیچ بود در انگلستان ساخته و با کشتی به مونترال حمل شد. هزینه برآورد شده برای ساخت این پل در حدود ۶ میلیون و شصد هزار دلار بود و با همکاری چند شرکت کانادایی به سرانجام رسید. کار ساخت این پل بعد از فوت استفنسن به یک مهندس بریتانیایی دیگر سپرده شد که سرانجام در سال ۱۸۵۹ به پایان رسید و برای افتتاح آن از ملکه ویکتوریا دعوت به عمل آمد.
به همین مناسبت هم نام پل را به افتخار او، ویکتوریا گذاشتند. اما ملکه شاهزاده ۱۰ ساله ولز یعنی پسرش را به جای خود فرستاد و او در ۲۵ اوت ۱۸۶۰ آخرین سنگهای پایه این پل را جایگذاری کرد و به این ترتیب، پل افتتاح شد. در زمان افتتاح، این پل طولانیترین پل قطاری در دنیا به شمار میرفت.
البته سالها بعد از این افتتاح بازهم روی این پل تغیرات و ساختوساز بیشتری صورت گرفت تا اینکه در ۳۰ ژوئیه سال ۱۸۸۷ پل ویکتوریا به شکل امروزی خود تغییر پیدا کرد که با تغییراتی بسیار اندک تا به امروز باقیمانده است. یکی از این تغییرات،جایگزین کردن ساختار مارپیچی فلزی با نردههای فلزی بزرگ است.
این پل تاریخی و باشکوه امروز، یکی از شاهراههای اصلی حمل و نقل از مونترال به ساحل جنوبی این جزیره محسوب می شود. قطاری که از روی پل گذر می کند، مونترال را به هالیفکس در شرق کشور وصل میکند و هنوز مانند روز نخست خود، شگفتانگیز و مقاوم است.
