نشانههای بیماری بسته به نوع روزاسه میتوانند به صورتهای زیر خود را نشان دهند:
- قرمزی صورت: قرمزی دایمی در قسمتهای مرکزی صورت به همراه مشخص شدن و تورم عروق خونی کوچک بر روی بینی و گونهها
- برآمدگیهای متورم قرمز جوش، مانند: وجود ضایعات جوش مانند بر روی صورت که گاهی میتوانند شامل چرک باشند.
- مشکلات چشمی: وجود نشانههای خشکی و سوزش در چشمها و تورم و قرمزی پلکها در نیمی از بیماران با روزاسه. در بعضی موارد علایم چشمی قبل از علایم پوستی بروز میکند.
- بینی بزرگ شده: در بعضی از موارد روزاسه به صورت نادر ضخیم شدگی پوست در ناحیه بینی دیده میشود که بینی را برآمده میکند و «رینوفیما» نامیده میشود و بیشتر در مردان دیده میشود.
عوامل خطر و محرکهای شروع بیماری
همانطور که اشاره شد علت دقیق این بیماری، هنوز نامشخص باقی مانده است و ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی را در ایجاد بیماری موثر میدانند.
بعضی موارد میتوانند شروع کننده بیماری و یا تشدید کننده آن باشند که شامل موارد زیر است:
- نوشیدنیهای داغ یا غذاهای تند؛
- الکل؛
- هوای خیلی گرم یا خیلی سرد؛
- نورخورشید یا باد؛
- هیجانات؛
- ورزش؛
- مواد آرایشی؛
- داروهایی که باعث گشاد شدن عروق میشوند مانند بعضی داروهای فشار خون.
روزاسه میتواند در هر فردی بروز کند ولی به نظر میرسد افرادی با مشخصات زیر به احتمال بیشتری به آن مبتلا میشوند:
- زنان؛
- افرادی با پوست روشن به ویژه چنانچه نور خورشید به آن آسیب رسانده باشد؛
- افراد بالای ۳۰ سال؛
- سیگاریها؛
- داشتن سابقه خانوادگی از روزاسه.
تشخیص و درمان بیماری
آزمایش خاصی برای تشخیص روزاسه وجود ندارد و پزشکان معمولا از روی نشانههای بالینی و رد سایر بیماریها به تشخیص میرسند.
درمان
درمان بیماری بر اساس کنترل نشانههای بالینی بیماری صورت میگیرد. که معمولا ترکیبی از داروهای تجویز شده و مراقبتهای پوستی است. طول مدت درمان به شدت و نوع بیماری بستگی دارد. بازگشت بیماری هم شایع است.
داروها
- داروهایی که قرمزی صورت را کاهش میدهند که شامل Brimonidine Mirvaso و Oxymetazoline Rhofade که به وسیله انقباض عروق، قرمزی را تا ۱۲ ساعت از بین میبرند. این داروها به صورت موضعی و به طور مرتب مورد استفاده قرار گیرند. دو داروی موضعی دیگر Azelaic acid و Metronidazole است که معمولا سه تا شش هفته بعد، اثرش را نشان میدهد.
- آنتیبیوتیکهای خوراکی مانند داکسیسایکلین ممکن است با کاهش تورم به درمان روزاسه کمک کنند.
- در موارد خیلی شدید و مقاوم، از داروی Isotretinoin برای درمان استفاده میشود.
لازم به یادآوری است که تمامی موارد بالا باید توسط پزشک تجویز شود.
درمان های غیر دارویی
در مواردی از لیزر درمانی برای کاهش قرمزی استفاده می شود. درمانهایی مانند درمابریژن (Dermabrasion)، نور درمانی با پالس شدید (Intense pulsed light therapy) و جراحی الکتروسرجری، همگی از درمانهای غیر دارویی روزاسه هستند.
نکاتی که هر بیمار روزاسه باید به آن توجه کند:
- شناسایی محرکهای تشدید بیماری و پرهیز از آنها؛
- حفاظت پوست صورت از نور خورشید با استفاده از کلاه و کرم ضدآفتاب؛
- حفاظت پوست صورت از باد در فصل زمستان با استفاده از شال؛
- پرهیز از مواد آرایشی حاوی الکل؛
- و پرهیز از استفاده از مواد شوینده صابونی بر روی صورت است.