زنان بومی امروزی در کانادا، مانند سایر زنان همعصر خود در جوامع دیگر، نقشهای اجتماعی بیشتر و مهمتری از نقشهای سنتی پذیرفتهاند. با این حال بخش عمدهای از زنان بومی هنوز با پیامدهای بیشمار ناشی از سالهای تحت سلطه بودن و مورد خشونت قرار گرفتن، مواجه هستند. تقسیم شدن زمینها، آموزش اجباری و دور شدن از فرزندان، مشکلات ناشی از تفاوت فرهنگ و زبان در قرن ۱۹ و همچنین از بین رفتن ساختارهای سنتی در قبائل در سرنوشت زنان بومی کانادایی خیلی موثر بوده است.
به طور کلی بومیان کانادا در حدود ۵ درصد از جمعیت کل کانادا را تشکیل میدهند که در حدود ۵۱ درصد از این جمعیت را زنان بومی تشکیل میدهند. بیشتر جمعیت جوان این زنان به شهرهای بزرگ کانادا مهاجرت میکنند. این زنان به امید یافتن کار بهتر و فرار از فقر به این مهاجرت تن میدهند و اغلب به صورت مجردی و یا با فرزندان خود به تنهایی زندگی میگذرانند.
امروز بیش از هر زمانی این زنان به توجه و جدی گرفته شدن در جامعه مدرن کانادایی احتیاج دارند. آنان در دنیای مدرنی که زنان را به رسمیت میشناسد، هنوز از برخی سادهترین حقوق خود محروم هستند.
زنان بومی در آداب و رسوم قبائل
مهمترین نقش زن در قبائل بومی تامین غذا و اداره کردن خانه و سرپرستی کودکان بود. در گذشته و آب و هوای سخت و جانفرسای کانادا، زنان بومی بدون هیچ امکاناتی در سراسر سال مشغول درست کردن غذا و ذخیره گوشت به صورت دودی و مدیریت آن در زمستانهای طولانی بودند.
درست است که شکار وظیفه مردان بود ولی این زنان بودند که باید این منابع غذایی را در کل سال برای خانواده حفظ میکردند.
یکی از وظایف بسیار مهم زنان، درست کردن دارو از گیاهان و ریشه درختان بود. آنها با نسخههای شفابخش خود میتوانستند، شربت، دارو و مرهم برای درد بیماران قبیله تهیه کنند. همچنین وظیفه تامین پوشاک و دوخت و دوز لباس از مو و پوست حیوانات و بعدها به وسیله چرخهای خیاطی بر عهده زنان بوده است.
زنان بومی فقط با موافقت پدران خود میتوانستند همسر انتخاب کنند. اگر پدر خانواده با مردی که به خواستگاری دخترش میآمد، موافق نبود، از همه افراد قبیله دعوت میکرد تا در یک حلقه در زیر نور خورشید بنشینند و درباره این فرد نظر بدهند. اگر او میتوانست تمام افراد قبیله را متقاعد کند که برای زندگی، مرد مناسبی است در انتها، پدر دختر به این وصلت رضایت میداد. به طور کلی حقوق زنان در جوامع بومی با مردان یکسان نبود و برای ازدواج و هر گونه فعالیت رسمی باید با قوانین قبیله و مردان کنار میآمدند.
خشونت علیه زنان بومی
آمارهای رسمی کانادا نشان میدهند به دلیل ضعف و آشفتگی و تضادهای فرهنگی که در جوامع بومی برای زنان پیش آمده است، بیشتر این زنان با مشکلات زیادی در روابط عاطفی و زناشویی خود مواجه شدهاند. از هر سه زن بومی، دست کم یک نفر مورد سواستفاده شریک عاطفی خود قرار میگیرد. از طرفی نادیده گرفته شدن حقوق آنان توسط دولت کانادا، باعث ایجاد خشم و سرخوردگی در این زنان و بروز افسردگی شدهاست.
در سال ۲۰۱۳، کمیته حقیقتیاب کانادا، تحقیقاتی را در رابطه با زنان بومی که در کانادا مفقود شده و یا به قتل رسیدهبودند، آغاز کرد. این گزارش (که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد) نشان داد که از سال ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۲، در مجموع ۱۱۸۱ زن بومی، کشته یا گم شده بودند. در سپتامبر ۲۰۱۳، ۱۶۴ زن بومی مفقود شده وجود داشتند که ۱۱.۳ درصد از همه زنان گمشده در کانادا محسوب می شدند. این عدد برای زنان بومی که ۴.۳ درصد از کل زنان در کانادا را تشکیل می دهند، بسیار زیاد است.
در پی گزارش این کمیته، درخواست تحقیق ملی در مورد این مشکل افزایش یافته است. فراخوانهای فراوان این تحقیق از سوی انجمن زنان بومی کانادا و سایر سازمانهای بومی ارائه شده است. در سال ۲۰۱۴، رهبران استانی و قبیلهای و همچنین احزاب مخالف دولت فدرال، حمایت خود را برای تحقیق اضافه کردند. با این حال، دولت فدرال در آن زمان که محافظهکار بود این رویکرد را رد کرد. کاری که اخیرا دولت لیبرال نیز انجام داد و با اطلاق واژه «نسلکشی» به این حوادث مخالفت کرد.
زنان بومی و سیاست
زنان بومی، اغلب از طرف رهبران بومی و سازمانهای سیاسی تحت سلطه نادیده گرفته می شوند. در طول مذاکرات قانون اساسی کانادا در سال ۱۹۹۲، انجمن مستقل زنان ملی بومی کانادا، برای شرکت در مذاکرات با دولت فدرال، نخست وزیران استانی و چهار سازمان اصلی بومی، مجوز نداشت.
البته در سال ۲۰۱۲، ۱۱۱ نفر از نمایندگان زنان از ۶۳۳ قبیله بومی در کانادا انتخاب شدند. اگرچه درصد رهبران زن بومی در سال ۲۰۱۲ فقط ۱۷.۵ درصد بود، اما این نسبت کمی از شهروندان زن کانادایی بود. تعداد روزافزون زنان بومی در نقشهای رهبری در سازمان های سیاسی منطقه ای و ملی اگرچه امروز پررنگتر است اما هنوز راه زیادی برای رفتن وجود دارد.
«رزماری کوپتانا»Rosemarie Kuptana،« مری سایمون» Mary Simon و «وندی گرانت جان»Wendy Grant-John، نخستین زنان انتخاب شده مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای بریتیش کلمبیا بودند و سه نفر از نخستین افراد برجسته بومی زنان در کانادا محسوب میشوند.
«شلی گلوور»Shelly Glover، از استان منیتوبا، برای اولین بار در سال ۲۰۰۸ به عنوان نماینده مجلس انتخاب شد و اولین پلیس زن در تاریخ پارلمان کانادا است. در سال ۲۰۱۳، به عنوان وزیر میراث کانادایی و زبان رسمی منصوب شد.
.