تحریریه «مداد»
روند صعودی نمودار ابتلا و نیز مرگ‌ومیر مبتلایان به کووید-۱۹ در ایالات متحده به قدری سریع است که طی مدتی کوتاه، رکورد چین در این زمینه را شکست. اما آنچه برخی مقامات کانادایی را نگران کرده، پیامدهای این پدیده در همسایه جنوبی در وضعیت سلامت و نیز اقتصاد کشور است. آیا کانادا که خودش گرفتار کروناویروس است، می‌تواند از اثرات جانبی ناشی از همه‌گیری در ایالات متحده در امان بماند؟ نشریه گلوب اند میل در مقاله‌ای به بررسی این مساله می‌پردازد:
جمله معروفی است که می‌گویند: «وقتی ایالات متحده عطسه می‌کند، کانادا سرما می‌خورد». اما اگر ایالات متحده سرفه (از علایم کروناویروس) داشته باشد، چه؟
ایالات متحده هم‌اکنون به عنوان اصلی‌ترین مرکز همه‌گیری جهانی کروناویروس در دنیا به شمار می‌رود. در این کشور تاکنون بیش از ۱۸۸ هزار مورد ابتلا به ویروس شناسایی شده، بیش از ۴ هزار نفر جان خود را به این دلیل از دست داده‌اند و البته روز به روز بر این آمارها افزوده می‌شود.
وضعیت ایالات متحده به قدری وخیم است که آنتونی فاوچی (مدیر موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا) هشدار داده که ممکن است بین ۱۰۰ هزار تا ۲۰۰ هزار آمریکایی به خاطر کووید-۱۹، جان خود را از دست بدهند.
از آنجا که روند سریع رشد مبتلایان و نیز مرگ‌ومیر در همسایه جنوبی‌مان می‌تواند اینجا در کانادا نیز روی دهد، باید بسیار هشیار باشیم.
کانادا و ایالات متحده طولانی‌ترین مرز غیرنظامی در دنیا را دارند که ۸۸۹۱ کیلومتر را شامل می‌شود. از همه مهم‌تر اینکه دو سوم کانادایی‌ها در فاصله حداکثر ۱۰۰ کیلومتری از این مرز زندگی می‌کنند.
واقعا نمی‌دانیم آیا وضعیت هرج‌ومرج شدیدی که در بیمارستان‌های ایالت نیویورک و نیز مراکز نگهداری از سالمندان ایالات واشنگتن شکل گرفته (و اتفاقا هر دوی آنها نزدیک به کانادا هستند)، به این سوی مرز نیز سرایت می‌کند یا نه. برای فهمیدن پاسخ آن، باید منتظر بمانیم.
یکی از الگوهای رایج مورد استفاده کارشناسان حوزه‌های مختلف (اقتصادی، اجتماعی و …) در کانادا این است که آمار ایالات متحده را تقسیم بر عدد ۱۰ می‌کنند تا تاثیر پدیده‌ای که در همسایه جنوبی در حال وقوع است بر کانادا مشخص شود.
اما وضعیت کانادا از نظر تعداد مبتلایان و یا جان‌باختگان کووید-۱۹ به مراتب بهتر از آمریکاست و این طور نیست که یک دهم آن ۱۸۸ هزار مورد ابتلا و چهار هزار فوتی را در همه‌گیری کروناویروس تجربه کرده باشیم. این میزان در کانادا به مراتب کمتر است.
آیا این بدان معناست که اقدامات کانادا در پاسخ به همه‌گیری کروناویروس، چند برابر ایالات متحده بوده است؟ یا اینکه تعداد تست‌های صورت گرفته در کشورمان، از همسایه جنوبی بسیار کمتر است؟
احتمالا کانادا عملکرد بهتری نسبت به ایالات متحده در زمینه فاصله‌گیری اجتماعی داشته، زیرا ما زودتر از آنها این کار را شروع کردیم. همچنین فرآیند تست افراد مشکوک را نیز زودتر آغاز کردیم. با این وجود، ایالات متحده با وجود تاخیر، با تمام قدرت، اقداماتی را آغاز کرد و گستره تست کروناویروس در این کشور نیز به مراتب گسترده‌تر بوده است.
اولین مورد کروناویروس در ایالات متحده در ۱۵ ژانویه ثبت شد، حال آنکه این اتفاق برای ما در ۲۰ ژانویه روی داد.
شاید باید بگوییم که هیچ کدام از این دو کشور، اقدامی فوری را در واکنش به این موضوع در همان ابتدا انجام ندادند، زیرا در آن زمان فکر می‌کردند که این ویروس فقط به چین محدود خواهد بود.
اما بالاخره دولت ایالات متحده با جدیت وارد موضوع شد و هدایت ستاد مقابله با کروناویروس در این کشور توسط مایک پنس (معاون رئیس جمهور) اداره می‌شود. اما رویکرد دولت کانادا اندکی نرم‌تر بود. در کشورمان، مدیران سلامت عمومی مسئول مدیریت بحران شدند و سیاستمداران دخالت چندانی در این مساله ندارند.
در واقع، واکنش کانادا حداقل در زمینه جنبه مرتبط با سلامت، نه سیاسی است و نه رنگ‌وبوی خشنی که در ایالات متحده به چشم می‌خورد را دارد.
سیاستمداران در کانادا، توصیه‌های مقامات بهداشت عمومی را دریافت و بر اساس آن عمل کرده‌اند و مقاومت چندانی در این زمینه هم از خودشان نشان نمی‌دهند. البته باید دقت داشته باشید که جنبه اقتصادی قضیه کاملا متفاوت است، زیرا حوزه مورد علاقه سیاستمداران به شمار می‌رود!
در ایالات متحده می‌بینیم که دونالد ترامپ (مثل همیشه) تاکید دارد که نقش کلیدی را خودش ایفا کند. او با بیان اظهاراتی نظیر ضرورت پایان محدودیت‌های فعالیت شهروندان و کسب‌وکارها و یا اصرار بر درست بودن برخی شیوه‌های درمانی که هیچ سندی برای موثر بودن آنها وجود ندارد، معمولا با نظرات مقامات بهداشت عمومی مخالفت کرده و از نقش آنها در قضیه می‌کاهد.
اما بر خلاف ترامپ که حضوری پرسروصدا در این روزهای بحرانی دارد، جاستین ترودو رویکردی متفاوت را در پیش گرفته است. او که می‌کوشد مراقب باشد که دخالتی در سیاست‌های اعمالی از سوی دولت‌های استانی نداشته باشد، هر روز از قرنطینه خانگی در خانه‌اش بیرون آمده و به ارائه گزارش به مردم کانادا می‌پردازد.
یکی از مشکلات دیگری که هر دو کشور به آن گرفتار هستند، رویکردهای متناقضی است که هر استان یا ایالات در پیش می‌گیرد.
در ایالات متحده، حدود ۱۶۰ میلیون نفر ملزم به حضور در خانه و رعایت فاصله‌گیری اجتماعی هستند. اما جالب است که برخی ایالت‌ها در این کشور، بی‌تفاوت به وضعیت کلی همچنان به فعالیت‌های معمول خود مشغوند. در کانادا نیز ده روز طول کشید تا همه استان‌ها و قلمروها به اعلام وضعیت اضطراری بپردازند و البته شکل اجرایی آنها نیز تا حدی با هم متفاوت است.
هنوز نمی‌دانیم فاصله‌گیری اجتماعی و نیز دستور در خانه ماندن چقدر توسط مردم رعایت شده و اینکه این اقدامات چه تاثیری به همراه داشته است.
شکست پروژه اولیه ایالات متحده در زمینه تست کروناویروس، برای این کشور گران تمام شد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیمار‌ها در ایالات متحده یک تست را برای کووید-۱۹ ساخت که نتوانست موفق واقع شود و همین امر سبب شد که این کشور یک ماه از اقداماتی که می‌توانست انجام دهد عقب بماند.
کانادا زودتر از همسایه جنوبی به انجام تست‌های کووید-۱۹ پرداخت، اما روند گسترش این اقدام سرعت چندان بالایی نداشت. نتیجه اینکه تخمین زده می‌شود عدد واقعی موارد ابتلا در هر دو کشور بین ۵ تا ۱۰ برابر آمار رسمی اعلام شده باشد. البته در نهایت، گذشت زمان مشخص خواهد که اقدامات این دو کشور تا چه اندازه موثر بوده است.
اما هراس‌انگیزترین جنبه شیوع کروناویروس در ایالات متحده از نظر کانادا، وضعیتی است که در بیمارستان‌های نیویورک روی می‌دهد. ظرفیت این بیمارستان‌ها پر شده است. این در حالی است که ظرفیت مراکز بهداشتی در کانادا در روزهای معمولی نیز کفاف نیاز بیماران را نمی‌دهد (چه برسد به اینکه با وضعیتی مشابه نیویورک روبرو شود).
ظرفیت مراکز درمانی در کانادا به مراتب کمتر از ایالات متحده است و چند روز آینده مشخص خواهد شد که آیا سیستم سلامت کشورمان می‌تواند پاسخگوی این حجم از بیماران باشد یا نه.
ابتدا باید ببینیم آیا می‌توانیم شیوع کروناویروس در کشورمان را مهار کنیم یا نه. در گام بعدی شاید لازم باشد رویکردی درست را در برابر همسایه بزرگی که بیخ گوش‌مان سرفه می‌کند، اتخاذ کنیم!
